کد خبر: ۲۷۶۴۹
تاریخ انتشار: ۱۰:۵۰ - ۱۰ خرداد ۱۳۹۵ 30 May 2016

پول، قدرت را از نظام مهندسی گرفت


سازه نیوز- الهام صمدزاده:  سازمان نظام مهندسی ساختمان کار خود را رسما در سال ۱۳۷۴ آغاز کرد هر چند در ابتدا با مشکلات عدیده ای مانند عدم اعتبار و ارزش تخصصی، منزلت اجتماعی و عدم آشنایی کافی مردم با این سازمان و رسالت هایش مواجه بود، اما با گذر زمان و عبور از فراز و نشیب ها ی متعدد توانست موانع پیش روی خود را تا حدی قابل توجهی از میان بردارد.
در بیان مهم ترین دستاوردهای سازمان نظام مهندسی ساختمان در ابتدای شکل گیری، می توان به تهیه و تدوین تمامی  لوایح فنی  که دولت قصد ارائه به مجلس را داشت از سوی شورای مرکزی، اشاره نمود.
در این میان باید متذکر شویم که ساختار تشکیلاتی سازمان نظام مهندسی ساختمان، براساس معیارهای یک تشکل تخصصی و غیر دولتی است که متاسفانه ساختار موجود با هیچ یک از ساختارهای جهانی مشابه، سازگاری ندارد. به گونه ای که می توان ریشه بسیاری از عملکرد نادرست سازمان را در ساختار پیچیده و نه چندان مطلوب دانست. این در حالی است که حدود ۲۰ سال پیش به علت فقدان یک نهاد جهت سازماندهی مهندسان و فعالیت های مربوطه و عدم وجود تعرفه های یکسان نوعی بی نظمی در امور مهندسان مشهود بود که سازمان نظام مهندسی ساختمان در همین راستا تشکیل شد. 
با نگاهی گذرا بر روند فعالیت های تخصصی سازمان نظام مهندسی ساختمان به این مهم دست می یابیم که ورود برخی از سیاسیون در یکی از دوره های شورای مرکزی، که با اهمال کاری و سیاسی بازی همراه بود موجب شد تا سازمان از ماموریت اصلی خود باز بماند، تا جایی که کیفی سازی و ارتقاء خدمات جای خود را به تزاحم و موازی کاری های بی مورد داد. هر چند در این میان باید متذکر شد که از همان ابتدای شکل گیری سازمان، طبق توافق نانوشته ای قرار بر ریاست شورای مرکزی توسط افراد سیاسی شد، تا شاید این افراد از وزنه سیاسی خود به نفع پیشبرد اهداف حرفه ای سازمان نظام مهندسی ساختمان استفاده نمایند.
گفتنی است با آغاز به کار دوره ششم شورای مرکزی، زمزمه های تضعیف جایگاه و سلب قدرت سازمان نظام مهندسی ساختمان نقل محافل رسمی و غیر رسمی جامعه مهندسان و ارگان های دیگر شد تا جایی که در بازنگری مبحث دوم مقررات ملی ساختمان بنا به اظهار نظر برخی از مسوولان سازمان نظام مهندسی ساختمان این امر به طور واضح مشهود شد.
آنچه مسلم است در دوره پنجم شورای مرکزی با تصویب سیستم ارجاع کار، شاهد اوج گیری تخلفات مالی و حرفه ای مهندسان بودیم. به گونه ای که با گردش عظیم مالی در سازمان نظام مهندسی ساختمان، بسیاری از مسوولان و مدیران ارشد از فعالیت حرفه ای خود فاصله گرفتند و این ترنوال مالی آنها تشویق به انجام دیگر فعالیت های اقتصادی نمود تا جایی که بهره برداران به  سازمان تنها به چشم عوارضی نگاه کردند.البته باید توجه داشت وجود رکود دایمی در بازار مسکن، زمینه ساز شکل گیری رقابت های ناسالم و دور شدن مهندسان، از اخلاق حرفه ای شده است.
   در این میان کارشناس مسائل نظام مهندسی نیز براین باور هستند که اگر منافع عامه مردم با منافع یک صنف در تعارض باشد و هم راستا نشود به طور قطع منافع عامه مردم باید در اولویت قرار بگیرد و دولت نیز مکلف است تصمیمی را اتخاذ نماید که به نفع عامه مردم باشد به عبارت دیگر گرفتن قدرت مالی از سازمان نظام مهندسی ساختمان به نفع مردم است چرا که انتظار می رود انجام این مهم موجب ارتقای کیفیت ساخت و ساز و انجام امور تخصصی توسط سازمان شود.
یکی از مهم ترین دلایل ضعف در سازمان نظام مهندسی ساختمان از دید کارشناسان، رها شدن و بی توجهی به سازمان از سوی وزارت راه و شهرسازی یعنی متولی اصلی خود است. چرا که وزارت خانه ای که خود متولی اصلی تاسیس سازمان مذکور می باشد،هیچ توجه ای را بر عملکرد آن ندارد که این امر خود یک موج تنش و سردرگمی را در سازمان نظام مهندسی ایجاد کرده است. 
باید توجه داشت که امروزه وجود رکود دایمی مسکن، زمینه ساز شکل گیری رقابت های ناسالم و دور شدن مهندسان، از اخلاق حرفه ای شده است
بدیهی است جزیره ای عمل کردن سازمان های نظام مهندسی ساختمان استان ها، را می توان از دیگر عوامل ضعف سازمان برشمرد.چرا که با وجود قانون واحد هر سازمان تنها براساس صلاح دید خود تصمیماتی را اتخاذ می کند. در همین راستا می توان به مشکلات داخلی و کشمش های درونی  که عامل ضعف در سازمان نظام مهندسی شدهاست نیز اشاره نمود.
از سوی دیگر پاس دادن مشکلات به دیگر سازمان مربوطه، باند بازی، بی توجهی و عمل نکردن به وظایف قانونی، ورود افراد ضعیف و بی تجربه در سازمان را می توان از دیگر عوامل ضعف سازمان نظام مهندسی ساختمان برشمرد.
یکی از مهم ترین نشانه های ضعف در سازمان نظام مهندسی ساختمان، انحلال هیات مدیره ها می باشد که در دوره ششم به اوج شکوفایی خود رسید. به گونه ای که برخی از صاحبنظران، وجود مسائل اقتصادی را دلیل اصلی منحرف شدن سازمان از وظایف اصلی خود می دانند و به عبارت ساده تر مسائل اقتصادی پای افراد ضعیف را به سازمان باز کرد تا جایی که موجب بدبینی برخی از اعضا نیز شد.
طبق نظرسنجی به عمل آمده از سوی بهره برداران در خصوص نحوه فعالیت سازمان نظام مهندسی، به این مهم دست می یابیم که بسیاری از مردم دید مناسبی بر عملکرد سازمان ندارند. به گونه ای که اعتقاد دارند، سازمان مورد بحث تنها از مردم پول اخذ می کند، اما در عمل خدمات مناسب و به موقع ارائه نمی دهد. در مقابل این نگرش مردم، برخی از اعضای سازمان نظام مهندسی ساختمان معتقدند شهرداری ها بیشتر در جهت تامین اعتبارات مالی خود عمل می کنند که این امر موجب شده تا پایبندی لازم را در مورد رعایت مقررات و ضوابط شهری نداشته باشند و این کم کاری سازمان ریشه در اقدامات شهرداری دارد.
متاسفانه شاید یکی دیگر از دلایل دور شدن سازمان از وظایف اصلی خود، سایه سنگین حضور قدرتمندان بر تصمیمات سازمان نظام مهندسی ساختمان است. هرچند دور از انصاف است که به جنبه های حمایتی و پشتیبانی حضور این افراد اشاره نکنیم. اما آنچه مسلم است ویژگی اول آثار منفی به مراتب بیشتری بر سازمان نظام مهندسی ساختمان گذاشته است.