دولت به سازندگان مسکن باج ندهد
اخذ مالیات از خانههای مسکونی خالی چندان به مزاج انبوهسازان خوش نیامده است؛ چرا که معتقدند در شرایط رکودی مسکن در چند سال اخیر که موجب شده تا واحدهای احداث شده به فروش نرود و باعث خواب سرمایه آنها شده است، اخذ مالیات از این خانهها و اجرای این قانون، اجحاف در حق تولیدکنندگان مسکن محسوب میشود و فشار مضاعفی را به آنها تحمیل می کند.
از طرفی به عقیده برخی کارشناسان، با جرایم مالیاتی و اقدامات تعزیراتی نمیتوان توازن بین عرضه و تقاضا را در بخش مسکن برقرار کرد. چون راه فرار از پرداخت مالیات با اقدامات فریبکارانهای همچون روشن کردن چراغها و کشیدن پردهها برای مالکان فراهم است. با این حال طبق اعلام مسئولان وزارت راه و شهرسازی، اجرای مالیات بر خانههای خالی نیاز به سامانه ای دارد که این وزارتخانه در حال طراحی آن است و به زودی آن را آماده و قانون مالیات بر خانه های خالی را اجرایی میکند.
بازتابهای منفی یک قانون خوب
اما در همین رابطه عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران معتقد است: قاعدتا گاهی موارد ممکن است اجرای قوانین خوب بازتابهای منفی هم به دنبال داشته باشد.
محسن خلیلی عراقی در گفت و گو با «صما» تاکید کرد: در شرایط فعلی رکود اقتصادی، هرچند ممکن است اجرای یک قانون خوب موثر تلقی شود، اما چون همین قانون خوب در زمان نامناسب یعنی در شرایط رکودی اجرایی میشود، با افزایش هر چه بیشتر فشارها، این فشارها سبب نمیشود که درآمدهای دولت افزایش یابد و رونق اقتصادی در کشور حاصل شود.
دولت به سازندگان باج ندهد
اما این در حالی است که یک اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه اجرای مالیات بر خانه های خالی به عزم و اراده جدی نیاز دارد گفت: اینکه در زمینه دریافت مالیات به یک صنف باج بدهیم و به صنف دیگر فشار بیاوریم، عدالت نیست.
آلبرت بغوزیان در گفت و گو با «صما» با بیان اینکه صنف سازندگان در هر صورت سود خود را از محل ساخت و ساز میبرند افزود: یک سازنده مسکن که زمینی را میخرد و اقدام به ساخت واحدهای مسکونی در آن زمین می کند، علیرغم ابراز نارضایتی، ولی درواقع بازدهی کار بالایی دارد و از محل ساخت و ساز خود حداقل 50 تا 60 درصد سود میبرد، بدون اینکه مالیات پرداخت کند و فقط مالیات نقل و انتقال پرداخت میکند. جالب اینجاست که شاید یک شرکت ساختمانی موظف به پرداخت مالیاتی باشد، اما از سازندگان شخصی و بسازوبفروشها هیچ گونه مالیاتی گرفته نمی شود.
وی افزود: از طرف دیگر بسیاری از واحدهای مسکونی ساخته شده و آماده خود را خالی نگه داشته اند و انتظار دارند تا موقعی که آنها را نفروختهاند هیچ گونه عوارضی هم به آنها تعلق نگیرد.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: قبلا طرحهایی اجرا میشد تا خانه های خالی را به بازار عرضه کنند، یعنی روی شیشه خانههای عرضه نشده، علامت ضربدر میکشیدند تا بفهمیم که خانه فروشی و خالی است، اما اکنون پشت پنجره خانه های خالی پرده نصب میکنند که تصور شود پر است و ساکنان در این خانه ها زندگی میکنند و در جریان بازدید سازمان امور مالیاتی هم گفته میشود که برای فروش گذاشته شده، اما به فروش نرفته است.
خریداران باید مالیات سود خانه خود را بدهند
بر اساس اظهارات بغوزیان، اگر در کشور ما نیز مثل کشورهای خارجی برای خانههای خالی مالیات در نظر بگیرند و اجرایی کنند، قیمت مسکن کاهش مییابد و خانه های خالی در بازار عرضه میشوند.
به گفته وی در دیگر کشورها مالکان باید به ازای کسب سود ناشی از افزایش قیمت خانه باید مالیات پرداخت کنند، ولی در ایران حتی اگر نرخ خانه از زمان خرید تا فروش آن، دوبرابر هم شده باشد، مالک موقع فروش صرفا عوارض نقل و انتقال را میپردازد.
تهدید سازندگان بجا نیست
این کارشناس اقتصادی همچنین با انتقاد از تهدید سازندگان نسبت به افزایش قیمت مسکن خود در صورت دریافت مالیات گفت: این گونه هشدارها فقط نوعی تهدید است، در حالی که سازندگان مگر چقدر میتوانند این افزایش قیمت را به خانه منتقل کنند؟
وی با بیان اینکه دولت از مظنه قیمتها در بازار آگاه است تصریح کرد: در ایران به خاطر انحصار و دلالبازی در بنگاهها، دولت باید به سازندگان مسکن باج دهد و حتی با این تهدید آنها که قیمت خانه را بالا میبرند، اتفاق خاصی نمی افتد.
بغوزیان تاکید کرد: چون همانطور که امروز این خانه ها به فروش نمیروند، در آن موقع هم به فروش نمی رسند و بالاخره مالکان تا چه زمانی میخواهند خانه خود را خالی نگه دارند. پس درنهایت پرداخت مالیات را به عهده میگیرند.
وی خاطر نشان کرد: انتقال مالیات راه و روش خاص خود را دارد و مالیات را باید خود تولیدکننده بپردازد نه مصرفکننده. مصرفکننده هم اگر ملکی را خرید و سود کسب کرد، به لحاظ اینکه قیمت خانه در مبایعهنامه مشخص شده است، باید در زمان فروش آن، باید مالیات بابت سود پرداخت کند.