مهندسان برق خوزستان ،رغبتی به نظارت بر تاسیسات برق ندارند

- امار تقریبی اینجانب نشان میدهد از سال 94 تا بحال پیش از 240 مهندس نظارت گرفتند که بین 1 تا 8 نظارت بوده است که معادل تقریبی بین 900 تا 1000 ساختمان میباشد و این نشان میدهد تمایلی در انجام نظارت هست اما دو نکته وجود دارد که چرا بعضا از انتخاب بعضی نظارت ها اجتناب میکنند : 1- خیلی از اعضا بدنبال نظارت هایی با متراژ بالا ( مثلا از 1500 متر مربع به بالا) و 2- اینکه منطقی نیست یک عضوی نظارتی را انتخاب کند برای مدت 18 ماه حد اقل اما متراژ آن کمتر از 700 متر است ( که نصف حق الزحمه آن دریافت میکند و بقیه بعدا ). لذا پیشنهاد بنده اینست که برای نکته اول اجازه داده نشود که بصورت به اصلاح (سوا کردن) نظارت انتخاب گردد .. ولی بصورت مخلوط (بعبارتی دم بست متراز بالا و متراژ پایین ) تا یک عدالت تحقق یابد. و در مورد نکته دوم باید حق الزحمه را تعدیل نمود که حد اقل دریافتی برای متراژهای 500 متر به پایین معادل یک و نیم برابر تعرفه و زمان تعهد آن یکسال قابل تمدید. شاید با این تعدیل از جانب اعضا برای نظارت این نوع ساختمان ها رغبتی پیدا شود.
- تعداد کار نظارت مصوب در مبحث 2 برای آن زمانیکه فعالیت های ساختمانی محدود بوده است و لذا بر اساس همین مصوبه خیلی از فعالانه نظارت بدلیل محدودیت تعداد کار.. خود را تا حدودی بدون فعالیت ماندند و به دو دلیل : 1- معمولا نظارت برق اصلی در ساختمان ها حدودا بعد از 6 تا 8 ماه از زمان امضای برگه تعهد نظارت شروع میگردد ( بعضی بازدیدها در این مدت انجام میگردد اما در حد زمان بسیار کوتاه است )و 2- خیلی از ساختمان ها بدلایل متعدد معروف برای همه یا بحالت تعلیق درآمده است یا کلا متوقف و یا خیلی به کندی فعالیت اجرایی دارد و لذا ناظر باید نیمه فعال و پیش از مدت تعهد وظیفه خودرا انجام مینماید. پیشنهاد اینجانب اینست که تعداد کار نظارت برای فعالان خوب و مخصوصا پایه های یک و دو بیشتر گردد ( به استناد ماده 14-3-3 و 14-3-4 و همچنین به استناد ماده 14-4-5 میتوان به ناظر اجازه انتخاب کار جدید بنمایند.
- جناب آقای مهندس حجتی فرمودند که : (علیرغم تعداد بالای متقاضیان برای اخذ پروانه اشتغال، آنان پس از آگاهی و آشنایی با مسئولیت نظارت تمایلی برای پیگیری وظیفه حرفه ای خود نشان نمی دهند.)..سئوال بنده این آگاهی ها و اشنا سازی از کدام جنبه بوده است ؟و چرا بعد از این آگاهی ها و آشنا سازی ها ( به اصطلاح سمینارهای کذایی تشکیل شده ) ترس و وحشت در بین اعضا بیشتر شده و از انتخاب نظارت اجتناب نمودند؟ به نظر اینجانب سمینارهای تشکیل شده که بعضا حقوقی بوده نکات اصلی را در بحث نظارت فراموش کردند که این نکات مربوط به مخفی کردن وظایف و مسئولیت سازمان نظام مهندسی در دفاع از نظارت و اهمیت دادن به گزارشات مربوطه .. تعیین ناظر هماهنگ کننده بر اساس مبحث 2 .. بازخواست مسئولین شهرداری هایی که به وظایف خود عمل نمیکنند بخصوص توقیف کار ..و مهمتر از آن آموزش مهندسین برق بر اساس شیوه نامه ماده 33 و همچنین عملکردن به خیلی از بندهای مهم این شیوه نامه که یکی از آنها تشکیل کمیته حل اختلاف ها از اعضای خبره .. نتیجه گیری اینجانب از این بخش اینست که بجای ترساندن اعضا بروش های نامطلوب سمینارها باید سعی و تلاش شود که سمینارها و کلاس های آموزشی کاربردی تشکیل و اعضا را تشویق کرد که هم به نظارت خوب و هم با طراحی های مطلوب را با علاقه عالی وارد این بخش از خدمات شوند. باید ناظر بداند که بخشی از وظایف و مسئولیتها به دوش سایر سازمان ها نیز میباشد و سازمان نیز باید به درستی نشان دهد که پشتیبان نظارت هست .
- آقای مهندس حاجتی نیز در برخی از گفته هایش فرمودند : ( آمار برق گرفتگی در استان خوزستان در سالیان اخیر بسیار افزایش یافته است به گونه ای که این استان بعد از تهران دارای بیشترین آمار برق گرفتگی در کشور است و این موضوع باعث شده به عنوان دغدغه مهندسان برق دارای پروانه اشتغال در استان مورد بحث قرار گیرد.) بنده از امار دقیق برق گرفتگی در خوزستان اطلاعی ندارم و اینجا لازم است این سئوال مطرح کنم که طبق همین فرمایشات : چند در صد و تعداد این برق گرفتگی در بخش ساختمان ها چقدر است ؟ آیا این برق گرفتگی ها ناشی از بد اجرا کردن تاسیسات برقی یا بد استفاد ه کردن از این تاسیسات و انجام بعضی اصلاحات غیر فنی توسط بهره برداران می باشد.؟ که ربطی به عملکرد نظارت نمی باشد.
- مطلب دیگری که در گفته ها ملاحظه شد : (آتش سوزی هایی ناشی از اتصالات برق رخ می دهد که این امر به دلیل عدم وجود مجریان ذی صلاح و همچنین استاندارد نبودن لوازم الکتریکی مورد مصرف و استفاده مالکان از لوازم ارزان قیمت و بی کیفیت بوده است.) سئوال بنده اینست که این عواقب بد متوجه چه عواملی از عوامل پروژه های ساختمانی؟ هر مجری و لو بهترین ها باشند اگر نظارت بر سر فعالیت او نباشد قطعا احتمال بد اجرایی وجود دارد .. وسایل و لوازم غیر استاندارد نیز از وظایف اداره استاندارد است که باید آن ها را از بازار جمع آوری و سازندگان آن مجازات شوند .. اما از نظر اینجانب بخش اصلی عدم اجرای خوب کار به ارگانهای متعدد بستگی دارد که نخستین عامل همین ناظر است که قطعا باید شرایط نظارت داشته باشد مانند توان فنی و آگاهی از اصول آن و سابقه و تجربه و مهمتر از آن وجدان کاری در ادای امانت بنحو احسن بدون واهمه از تهدید و بدون ترس ..عامل بعدی همین سازمان نظام مهندسی که باید پشت این ناظر محکم بگیرد و از او و گزارشات او دفاع و توجه نماید..عامل بعدی مسکن و شهرسازی که ناظر عالیه بر اجرای مقررات و مسئولیت بزرک آن به دوش آن است.. عوامل دیگری مانند شهرداری و استاندارد و مهمتر از آن اداره کار..متاسفانه ناظر را طوری توجیه میکنند که ایشان بعنوان کارمند اداره کار و عامل اجرایی آن باشد و این کاملا نادرست است.اداره کار طبق مقررات خود باید بازرسین خودرا به پروژه ها اعزام کند داشتن مهارت های فنی توسط مجریان بررسی کند و موارد ایمنی ملاحظه کند (متاسفانه این کارها انجام نمیشود و ما شاهد هستیم که حتی در روز روشن عوام مردم میبینند که مجریان در حالت های غیر ایمن کار میکنند..آیا این وضوح نیاز به گزارش ناظر دارد یا حضور بازرس میخواهد؟). نکته دیگر اینست که ما همیشه برای توجیه بد عملکرد خودمان انگشتهای به سوی مالک نشانه میگیریم و این یک نوع ظلم است ..مالک آنچه مجری از او میخواهد تهیه میکند یا خودش یا مجری ..مگر مالک متخصص و همه کاره؟ ناظر باید بگوید و توضیح دهد این اقلام بی کیفیت و غیر استاندارد و باید تعویض گردد و حتی میتواند قبل از خرید عمده از مالک بخواهد نمونه آن را ارائه کند. این قدرت و تصمیم نظارت است که می تواند کارها را به کرسی خوب اجرا کردن بنشاند. و قطعا ناظری که نه تجربه دارد و نه آگاهی از اصول فنی اجرائی و نه آگاهی از مقررات ملی ساختمان و سایر استانداردها و نه دارای آموزش های کاربردی مرتبط .. نمیتوان انتظار رفت که کارها به خوبی اجرا گردد .
نتیجه گیری اینجانب از این مبحث برای بهبود وضعیت اجرای ساختمان ها به عوامل ذیل بستگی دارد :

 آموزش کاربردی کلیه مهندسی پایه سه و دو بصورت الزام و برای پایه های یک بصورت اختیاری.
 اجرای فوری تعیین ناظر هماهنگ کننده بر اساس مواد مبحث 2 بصورت کامل.
 ادامه آموزش مجریان متفرقه جهت بالا بردن آگاهی و اطلاعات آنها در مورد مقررات ملی ساختمان با اعطای گواهی مناسب و حذف کلیه مجریانی که این دوره طی ننمودند بر اساس دستور العمل خاص خود.
 برقراری عاجل کمیته حل اختلاف بین نظارت و مالک و مجری توسط سازمان نظام مهندسی بر اساس شیوه نامه ماده 33 .
 بازخواست متخلفین از اجرای مقررات از هر ارگانی که باشد مانند خود سازمان نظام مهندس ی و شهرداری و اداره کار و استاندارد توسط مسکن و شهرسازی که بعنوان بالترین مرجع نظارت عالیه بر اجرای مقررات ملی ساختمان و با پیگیری خلاف ها تا بالاترین سطح مسئول ارگان ذی ربط تا حصول نتیجه نهائی .
 شهرداری ها باید به گزارشات ناظرین توجه بیشتری داشته باشند و فقط در یک نگاه سریع و بایگانی گزارش اکتفا ننمایند.. چه بهتر با ناظر مباحثه حضوری داشته باشند تا مشکل را به نحو احسن حل و فصل گردد.
 اداره کار باید بر اساس مقررات خود باید به تمام ساختمان هائی که در حال اجرا باشند بازرس اعزام کند و موارد ایمنی و مهارت های فنی مجریان را مورد بررسی قرار نمایند.
 مالک باید بر اساس فرم خاص قراردادی اجرای کار تهیه شده توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان با هر مجری قرارداد ببندد و در آن شرایط اجرا قید شود و با این روش میتوان گفت که حد اقل یک مجریان ذی صلاح بوجود آوردیم.
 نقشه های طراحی شده باید با استاندارد نقشه کشی و اطلاعات مربوطه در آن مطابقت دارد و به نقشه های طراحی شده باید مستندات اجرائی شامل جزئیات و مشخصات لوازم و اقلام ضمیمه باشد . نقشه های فعلی غیر اجرائی است و ناقص است.
 بر اساس مبحث 2 سازمان باید در موقع انتخاب ناظر دفاتر مربوطه ملزم کند که به هر ناظر یک نسخه از نقشه های مربوبطه تحویل نمایند و بعلاوه نام سایر ناظرها و مالک و شماره تلفن آنها و آدرس دقیق ملک .
عبد الستار جوهری زاده/ عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان خوزستان