جالی خالی دستورالعمل نصب داربست کارگاه‌های ساختمانی
براساس آمارهای موجود در حال حاضر 45درصد از حوادث کاردرکشور ما مربوط به بخش ساختمان است، که مطابق گزارش‌هایی که از سوی وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی عنوان شده است، سالیانه 30 هزار میلیارد تومان صرف هزینه‌های مستقیم حوادث ناشی از کار می‌شود.
در این بین درباره چرایی این امر و دلایل عدم اقدامات پیشگیرانه و باز دارنده برای کاهش حوادث ناشی از کار عوامل بیشماری از سوی کارشناسان مطرح شده است. برخی بر این باورند که فارغ از نا آگاهی و نا آشنایی کارگران غیر ماهر از ایمنی کار، نگاه اقتصادی کارفرمایان دراین میان نقش اساسی دارد.
در این بین به باور بسیاری از فعالان جامعه مهندسی یکی از مهمترین پارامترهایی که سبب تشدید حوادث کار در بخش ساختمان می شود، نابسامانی داربست‌های کارگاه‌های ساختمانی است. گفته می شود این نابسامانی به حدی است که نصب داربست ها صرفا توسط گروه های متفرقه و غیرحرفه ای صورت می گیرد که به صورت سیار درسطح شهر با نصب تلفن در پشت وانت های حمل بار در جلب مشتری اقدام می کنند و پس از اتمام کار حتی ردیابی آنها نیز مشکل زا است و اساسا خدمات مربوط به نصب داربست توسط آنها به هیچ وجه مشمول ایمنی نخواهد بود و اساسا این قشر خود را در برابر مخاطرات احتمالی ناشی از نصب نادرست داربست‌ها پاسخگو نمی دادند.
ناظران بر این باورند که اگر اراده جدی برای ساماندهی داربست های کارگاه های ساختمانی داشته باشند، تحقق این امر بسیار قابل وصول است و با راه اندازی شرکت‌های مجوز دار تحت مدیریت یک انجمن و سندیکای متمرکز می‌توان گامی اساسی در این زمینه برداشت.
اما متاسفانه گویا سقوط کارگران ساختمانی از ارتفاع ها برای مسوولان و متولیان به یک رویه عادی تبدیل شده است! شماری از کارشناسان براین باورند که شهرداری به عنوان مسوول صدور پروانه ساختمانی باید دراین زمینه اقدامات پیشگیرانه را به سهم خود داشته باشد این درحالی است که دغدغه مدیریت شهری در این‌باره صرفا به یکسری اظهارات شفاهی محدود شده است.
به طوری که پیش‌تر معاونت شهرداری دراین‌باره از بازبيني داربست‌هاي كارگاههاي ساختماني و پروژه‌هاي عمراني به خصوص داربست‌هاي نماي خارجي پروژه‌هاي در دست ساخت خبر داد وگفت در اين زمينه بايد بازبيني‌ها و نظارت مستمر به صورت ميداني و با در نظر گرفتن مسائل ايمني و حرفه‌اي صورت گيرد و چك ليست مربوطه نيز تهيه و موارد ايمني به كار فرمايان اعلام خواهد شد و در بحث نگهداشت شهر توجه به ساماندهي كارگاههاي ساختماني و كاهش حوادث احتمالي و افزايش ضريب ايمني و آسايش شهروندان بايد مورد توجه و اهتمام حوزه‌هاي شهرسازي قرار گيرد و گزارش‌گيري‌ها به صورت منظم تهيه شود.
این اظهارنظر درحالی است که با توجه به اینکه روند صعودی سقوط کارگران ساختمانی کماکان به عنوان یکی از مشکلات وآسیب های صنعت ساختمان به قوت خود باقی است می توان نتیجه گرفت که یا بازبینی برای پایش کارگاه های ساختمانی اساسا صورت نگرفته است و یا اینکه این بازبینی ها درعمل فاقد کارآیی لازم بوده است. اما علاوه بر شهرداری، وزارت کار نیز به عنوان یکی از متولیان اصلی دراین زمینه نیز می بایست اقدامات لازم را انجام دهد.گویا این نهاد براین باور است که فرآِیند غیرحرفه ای ساخت وساز توسط عوامل انسانی فاقد متخصص که کارگران ساختمانی را نیز شامل می شود متهم اصلی دربروز حوادث ناشی از کار درکارگاه های ساختمانی است.
درهمین حال وزارتخانه راه وشهرسازی ازجمله نهادهایی است که انتظارمی رود به عنوان یکی از ارکان اصلی ساخت وساز در این زمینه به وظایف قانونی خود عمل کند. شاید شاخص ترین وظیفه این نهاد دراین زمینه تهیه وتدوین آیین نامه ها و دستورالعمل هایی باشد که با توجه به شرایط روز ساخت وساز درکشور قابلیت اجرایی شدن را داشته باشد.
بررسی ها حاکی ازآن است که علی رغم اینکه تاکنون دراین مجموعه تیم های تحقیقاتی وکارشناسی آیین نامه های مبسوط و به روزی را درباره ابعاد مختلف ساخت وساز تدوین کرده اند اما گویا ضوابط مربوط به نصب داربست های کارگاه های ساختمانی مغفول مانده است به طوری که غفلت ازاین مساله باعث شده است که برخی به این نتیجه برسند که وقتی قانون مشخصی دراین زمینه تدوین نشده باشد نمی توان انتظار داشت که مساله داربست های ساختمانی که نصب ایمن آنها سبب جلوگیری از سقوط کارگران ساختمانی می شود دریک مسیر اجرایی درست وقانونی قراربگیرد.
به هر روی با درنظرات گرفتن خسارات جانی ومالی جبران ناپذیر در این زمینه امید آن می رود که متولیان ذی‌ربط دراین زمینه گام‌های اساسی را بردارند. نباید فراموش کرد که تمهیدات لازم برای جلوگیری از سقوط کارگران ساختمانی از ارتفاع و داربست ها، مساله ای نیست که دست نیافتنی باشد و اگر چه بسیاری از موارد ایمن سازی کارگاه های ساختمانی درگروی یکسری مقدماتی است که عملی کردن آن نیاز به موارد بسیار دارد، اما این موضوع قطعا فقط دراراده ارکان ساخت وساز شامل شهرداری، وزارتخانه های راه وتعاون، استانداری ها و .. نهفته است وبدون شک اگر این دستگاه ها دراین زمینه با تعامل گام بردارند می توان امیدوار بود که با مدیریت صحیح از حوادث جانی دلخراش کارگاه های ساختمانی پیشگیری کرد.
منبع: صما
