کد خبر: ۳۲۴۹۱
تاریخ انتشار: ۱۱:۱۱ - ۱۹ دی ۱۳۹۵ 08 January 2017

افزایش نرخ ‌ارز، بهانه‌ای برای گرانی مصالح ساختمانی

طی روزهای اخیر رییس اتحادیه مشاوران املاک، افزایش نرخ ارز را مسبب تاخیر در رونق مسكن و كاهش بیش از ۵۰ درصدی معاملات آن در آذر و دی ‌ماه عنوان کرده است.
حسام عقبایی با بیان اینکه پیش‌بینی ما این بود، سرعت عبور مسكن از ركود افزایش یابد اما افزایش نرخ ارز باعث شد كه رونق مسكن عقب بیفتد گفته است: به طوری كه در ١٢ روز نخست دی ‌ماه، شاهد كاهش حدود ٥٠ درصد حجم معاملات بوده ایم، یعنی مجددا بازگشت به ركود در بخش مسكن ایجاد شده است.
این در حالی است که به عقیده برخی کارشناسان اقتصادی اگرچه بازار مسکن، طلا و ارز سه بازار مهم کشور هستند که بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند، اما از آنجایی که رکود عمیقی بر بازار مسکن حاکم است؛ افزایش نرخ ارز طی مدت اخیر، تاثیری بر بازار مسکن ندارد. چراکه بازار مسکن یک بازار مقاوم است و تاثیر چندانی از تحولات هیجانی که در سایر بازارها ایجاد می‌شود، نمی‌گیرد.
حال اینکه افزایش نرخ ارز چه تاثیراتی را بازار معاملات مسکن گذاشته است، موضوعی است که خبرنگار «صما» طی گفت و گو با کارشناسان و فعالان اقتصادی به بررسی آن پرداخته است.


بازار مسکن تحت تاثیر گرانی دلار

در همین رابطه عضو مؤسس و عضو شورای عالی جامعه حسابداران رسمی ایران، در خصوص تاثیرات افزایش و نوسان نرخ ارز و دلار بر بازار مسکن گفت: تجربه نشان داده که وقتی دلار گران می شود، بازار مسکن تحت تاثیر آن قرار می گیرد.عباس هشی در گفت و گو با «صما» افزود: درواقع وقتی شایعه افزایش نرخ دلار شدت پیدا می کند، هر فردی پول خود را در هر بازاری که سرمایه گذاری کرده باشد، فوری نقد می کند و به خرید دلار روی می آورد. عکس این مساله زمانی صادق است که قیمت مسکن بالا می رود.

وی ادامه داد: یعنی وقتی قیمت مسکن افزایش پیدا می کند، اگر فرد پول خود را در بازار دلار سرمایه گذاری کرده است، دلار خود را می فروشد و با پول آن وارد بازار مسکن می شود؛ البته این رویه نه در سرمایه مردم عادی، بلکه در سرمایه های کلان قابل مشاهده است.

این اقتصاددان با بیان اینکه این رویه یعنی خروج پول های کلان از یک بازار و انتقال آنها به بازار دیگر در بازار فعلی تاثیر منفی به همراه دارد تصریح کرد: از طرف دیگر، شتاب می دهد به رشد قیمتی که به دلیل تقاضا ایجاد شده است.

وی همچنین تشریح کرد: به لحاظ اینکه دلار محدود و مقدار مشخصی در بازار موجود است، مدیریت ارزی بانک مرکزی در این سال ها این بوده که ورود دلار را به بازار کنترل و مدیریت کند تا همه به این بازار هجوم نیاورند.

هشی با اشاره به بازار اولیه در این زمینه بیان کرد: تا سال 87 بازار اولیه داشتیم که بانک مرکزی مستقیما دلار را در اختیار بانک های تجاری قرار می داد، اما به دلیل تحریم شبکه بانکی و بانک مرکزی، این بازار در اختیار صرافی ها قرار گرفت. اما خوشبختانه طی روزهای اخیر با ابلاغ بانک مرکزی، بازار اصلی دوباره به دست نظام بانکی بازگشت.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی عملیات صرافی را بسیار نزدیک به پولشویی دانست و تاکید کرد: احتیاج به بازار ثانوی، الزامی بود که در اثر تحریم ها ایجاد شد و حالا خوشبختانه یکی از پیامدهای برجام، همین رفع تحریم های بانکی است که با این اقدام ورق می خورد.

هشی در عین حال اظهار داشت: بر این اساس مشخص است که نرخ دلار در بازار مسکن تاثیر دارد و همچنین بازار مسکن نیز بر قیمت معاملاتی دلار در بازار آزاد اثرگذار است.

وی خاطر نشان کرد: به بیان دیگر افزایش تقاضا و محدودیت عرضه در هر بازاری موجب رشد قیمت ها می شود و نرخ را افزایش می دهد.

رکود مسکن تشدید می‌ شود

همچنین استاد اقتصاد دانشگاه تهران در پاسخ به اینکه افزایش و نوسانات نرخ ارز چه تاثیراتی روی بازار مسکن به دنبال دارد گفت: یکی از ویژگی های بارز مسکن، این است که جزو کالاهای غیرقابل مبادله است، ولی به ‌عنوان یک گزینه برای حوزه‌ هایی مثل سرمایه‌ گذاری می‌تواند با نرخ ارز مرتبط باشد.

آلبرت بغزیان  با بیان مطلب فوق ادامه داد: یعنی در شرایط نوسان نرخ ارز و دلار، متقاضیان خرید پول خود را نگه می ‌دارند و مسکن خریداری نمی‌ کنند.

وی افزود: در چنین شرایطی آنها سرمایه خود را صرف خرید ارز و طلا می ‌کنند و ترجیح می دهند به جای خرید، خانه ای اجاره کنند و تا زمانی که مطمئن نشوند نرخ ارز به اوج خود رسیده، این سرمایه را تبدیل به مسکن نمی کنند. به همین دلیل افزایش نرخ ارز، در این‌ گونه مواقع بازار مسکن را به رکود می ‌برد و رکود این بخش را تشدید می‌ کند.

عضو شورای ناظر بر شورای رقابت در ادامه تاکید کرد: وقتی که افزایش نرخ ارز تثبیت می‌ شود، هزینه ساخت مسکن بالا می‌ رود و با افزایش قیمت تمام شده مسکن، تولیدکنندگان بهانه ای پیدا می‌کنند تا قیمت تولیدات و مصالح ساختمانی خود را افزایش دهند و درنهایت قیمت مسکن بالاتر می‌رود.

بغزیان با اشاره به تاثیر مستقیم افزایش نرخ ارز بر تولیدات ساختمانی گفت: با افزایش قیمت ها تولیدکنندگان تمامی مصالح شامل شیرآلات، در و پنجره، کابینت، گچ، سیمان هم قیمت خود را افزایش می‌دهند و رکود را عمیق‌تر می‌کنند.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه در این حالت رکود دوم و شوک عرضه ‌ای در بازار مسکن رقم ‌می‌ خورد اظهار کرد: درواقع وقتی قیمت بالا می رود، قدرت خرید کاهش می یابد؛ پس رکود عمیق‌تر می‌شود.

مسکن تا 7 سال آینده به هوش نمی آید

علاوه بر این، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی با تاکید بر اینکه ما طی چند سال گذشته مرگ مسکن را تجربه کرده ایم و حداقل در طی 6 تا 7 سال آینده نباید منتظر به هوش آمدن این بخش از اقتصاد باشیم گفت: به دلیل اینکه در بخش مسکن نقدینگی مطرح است، قطعا نرخ ارز بر این بازار بی‌ تاثیر نیست.

ناصر بیگی  ادامه داد: ولی ما غافلیم از اینکه در اینجا هم بحث عرضه و تقاضا مطرح است. یعنی امروز در حالی که وضعیت اقتصادی کشور مناسب نیست، خانه‌های خالی فراوانی در حدود 1.5 میلیون واحد در کشور وجود دارد.

وی با ارائه مثالی عنوان کرد: برای نمونه وقتی یک متقاضی خرید آپارتمان در یک منطقه از تهران، به راحتی و در طول زمان کوتاهی به مسکن مورد نظر خود برای خرید دسترسی داشته باشد، طبیعتا نشان می دهد که بخش مسکن مرده است.

بیگی نرخ ارز را اثرگذار روی رونق مسکن دانست و گفت: با این حال با یک بررسی از دیدگاه عامیانه، می بینیم که این موضوع نمی تواند بیش از 20 درصد در رکود یا رونق بازار مسکن موثر باشد و 80 درصد رکود مسکن به دلایل دیگری نظیر عرضه و تقاضا، وضعیت معیشت و درآمد سرانه مردم مرتبط است.

این فعال اقتصادی در عین حال یادآور شد: ما به‌ عنوان فعالان بخش خصوصی همیشه خواهان این بوده و هستیم که ارزش پول ملی ما واقعی و تثبیت شود و در شرایط ثبات است که می ‌توانیم به شرایط صنایع و تولیدات کشورمان ثبات بیشتری بدهیم.

بیگی ادامه داد: یک بحث، افت و تضعیف دلار در قبال نرخ ارزهای جهان است که بحث کلی است که به ما ارتباط پیدا نمی‌کند و به بخش صنعت و تمهیدات و ارزش‌افزوده ما ربطی ندارد.

وی افزود: آنچه مورد بحث است، ریت دلار به ریال است که کاذب است و برخلاف پیش‌بینی برخی اقتصاددانان که شاید حباب نباشد و پا را از این فراتر بگذارد، اما معتقدم که این تغییرات نرخ ارز در قبال ریال ایران و افزایش نرخ ارز و دلار طی یک ماهه گذشته، 100 درصد کاذب و حباب و به زیان اقتصاد کشور است.
منبع: صما