مسائل زیست محیطی ،چالش های مهم اجتماعی خوزستان

مدیرکل دفتر آسیب های اجتماعی وزارت رفاه با اشاره به کشته شدن چند نفر به علت درگیری بر سر منابع آب در خوزستان گفت: یکی از چالش های مهمی که در آینده در خوزستان خواهیم داشت مسائل زیست محیطی است و وضعیت مهاجران زیست محیطی هزاران آسیب اجتماعی را به دنبال خواهند داشت.

 روزبه کردونی در آیین تجلیل از سازمان های مردم نهاد همکار با بهزیستی خوزستان در حوزه آسیب های اجتماعی اظهار کرد: پنج  استان خوزستان، کرمان، آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان و تهران استان های پایلوت وزارت تعاون در طرح حمایت اجتماعی و کودکان در معرض آسیب هستند که در این طرح این استان ها به طور ویژه مورد توجه قرار گرفته می شوند.

وی تصریح کرد: پس از ورود مستقیم مقام معظم رهبری به مقوله آسیب های اجتماعی و جلسات بسیاری که با حضور مسئولان عالی رتبه نظام در این زمینه برگزار شد، یک تقسیم کار ملی در خصوص آسیب های اجتماعی صورت گرفت و هر دستگاه یا وزارتخانه، متولی یک نوع آسیب اجتماعی شد. برای مثال در بحث خودکشی وزارت بهداشت متولی فعالیت در زمینه این آسیب اجتماعی شد و سایر وزارتخانه ها و نهادهای دولتی یا غیردولتی نیز موظف به همکاری با این وزارتخانه در این زمینه شدند.

مدیرکل دفتر آسیب های اجتماعی وزارت رفاه افزود: وزارت رفاه نیز در این تقسیم کار به صورت مستقیم دو بحث آسیب های اجتماعی کودکان و زنان سرپرست خانوار را بر عهده گرفت و متولی مستقیم بحث زنان سرپرست خانوار نیز سازمان بهزیستی کشور شد. البته در مورد آسیب اجتماعی طلاق نیز سازمان بهزیستی نقش محوری ایفا می کند.

کردونی با بیان اینکه خوزستان جزو پنج استان اول کشور در زمینه آمار کودکان بازمانده از تحصیل است، عنوان کرد: یکی از اولویت های مهم حوزه آسیب های اجتماعی خوزستان باید رسیدگی به بازماندگی از تحصیل کودکان باشد. خوشبختانه موسسات خیریه بسیار فعال و توانمندی در شهرستان های مختلف خوزستان وجود دارد، بنابراین بحث بازماندگی از تحصیل باید یکی از اولویت های مهم این موسسات قرار گیرد. رها کردن کودکان بازمانده از تحصیل و کودکان در معرض آسیب به معنای تداوم فقر در خانواده های  این کودکان است.

وی ادامه داد: طبق برآوردهای ما حدود 12 هزار کودک بازمانده از تحصیل در مقطع ابتدایی در خوزستان وجود دارد. در بحث بازماندگی از تحصیل کودکان؛ تهیه بانک اطلاعاتی این کودکان، کار بسیار مهمی بود که توسط وزارت رفاه انجام شد. اجرای هر سیاستی به منظور بازگشت این کودکان به تحصیل مستلزم شناسایی نام و محل زندگی این کودکان است.

مدیرکل دفتر آسیب های اجتماعی وزارت رفاه در خصوص علل بازماندگی از تحصیل کودکان گفت: فقر یکی از این علل است اما باید توجه داشت که تمام علل و دلایل بازماندگی از تحصیل فقر نیست. معلولیت، دو زبانه بودن، کوچ نشینی و عدم امکان انتقال به مدارس و محل تحصیل برای خانواده ها از علل عمده بازماندگی از تحصیل است. تاثیر علت دو زبانه بودن در بازماندگی از تحصیل در چندین استان مرزی کشور کاملا مشهود است.

کردونی بیان کرد: دغدغه مهم ما در خوزستان این است که کودکان بازمانده از تحصیل با همت موسسات خیریه فعال در حوزه آسیب های اجتماعی به مدرسه بازگردند. خوشبختانه استانداری خوزستان و همه نهادهای دیگر استان در این زمینه اعلام آمادگی کرده اند. آماده انعقاد تفاهم نامه با هر موسسه خیریه در سطح استان خوزستان که برای بازگرداندن این کودکان بازمانده از تحصیل به مدرسه اعلام آمادگی کنند، خواهیم بود. اعتبار خوبی نیز برای این موضوع تخصیص یافته است. در این طرح از موسسات نمی خواهیم که کودکان بازمانده از تحصیل را شناسایی کنند زیرا قبلا این کار را انجام داده ایم. تمام دستگاه های ذیربط در این طرح موظف به همکاری با موسسه خیریه مربوطه هستند.

وی با بیان اینکه هیچ کاری بدون حضور خیرین پیش نمی رود، اظهار کرد: در خوزستان مشکلات و آسیب های اجتماعی فراوانی وجود دارد البته این موضوع به معنای این نیست که خوزستان بدترین استان کشور است. خوزستان در بسیاری از شاخص های اجتماعی وضعیت بهتری از میانگین کشوری دارد، برای نمونه خوزستان جزو 10 استانی است که پایین ترین نرخ طلاق را در کشور دارند اما طبق بررسی ها، وضعیت خوزستان در برخی شاخص ها مطلوب نیست و باید در خصوص این گونه شاخص ها برنامه ریزی های لازم انجام شود.

مدیرکل دفتر آسیب های اجتماعی وزارت رفاه با اشاره به وجود بالاترین نرخ زنان بی سرپرست در خوزستان تصریح کرد: شوش جزو یکی از شهرستان های خوزستان با بالاترین نرخ زنان بی سرپرست است. حدود 30 تا 33 هزار خانوار در این استان وجود دارد که سرپرستی این خانوارها  را زنان بر عهده دارند. معمولا مشکل اساسی این گونه زنان که در بخش تولیدات خانگی فعال هستند؛ فروش محصولات تولیدی آن‌ها است زیرا بعضا فاقد برند هستند و مردم اعتماد نمی کنند.

کردونی ادامه داد: در این زمینه کاری که در برخی از استان ها انجام شد این بود که شرکت های فعال در زمینه تولیدات خانگی زنان سرپرست خانوار را با موسسات خیریه و یا خود این زنان ارتباط دادیم تا این زنان بتوانند محصولات خود را در بازارهای این شرکت ها به فروش برسانند و اگر موسسات خیریه خوزستان چنین طرحی داشته باشند، حتما حمایت خواهیم کرد.

وی با بیان اینکه شهرستان شادگان بالاترین نرخ بازماندگی از تحصیل را در سطح خوزستان دارد، عنوان کرد: اگر موسسه خیریه ای برای بازگرداندن کودکان بازمانده از تحصیل طرح یا برنامه ای داشته باشد، تمام قد از آن موسسه حمایت خواهیم کرد. به علت ظرفیت های سنتی که در خوزستان وجود دارد و همچنین معروف بودن خوزستان به کار خیر، از قدیم موسسات خیریه توانمند و فعالی در تمام شهرستان های خوزستان داریم که از ظرفیت های مهم این استان محسوب می شود.

مدیرکل دفتر آسیب های اجتماعی وزارت رفاه خواستار ارتقای حوزه فعالیت های موسسات خیریه شد و بیان کرد: در شوش که یکی از شهرستان های مهم خوزستان است، در یک درگیری بر سر منابع آبی یک یا دو نفر کشته شدند که اخبار آن نیز انتشار یافت و موضوع پنهانی نیز نیست. در شادگان هم تیراندازی هایی بعضا صورت می گیرد و در ایذه و مسجدسلیمان هم برخی آسیب های اجتماعی رو به رشد هستند. بنابراین پیشنهاد می شود موسسات خیریه، بخش های جدیدی را در حوزه های فعالیت خود تعریف کنند و برای مثال در شهرستانی مانند شوش وقت بگذارند و برای مردم مسائلی را توضیح دهند.

کردونی با اشاره به اهمیت توجه به مسائل زیست محیطی به عنوان یکی از چالش های اجتماعی گفت: مسائل زیست محیطی یکی از چالش های مهمی است که خوزستان در آینده خواهند داشت که البته این گونه مسائل به سازمانهای مردم نهاد زیست محیطی مرتبط نیست. بخشی از چالش های اجتماعی ناشی از مسائل زیست محیطی است، برای نمونه مهاجران زیست محیطی به تنهایی هزاران آسیب اجتماعی را به دنبال خواهند داشت. بنابراین از سمن های حوزه آسیب های اجتماعی خوزستان می خواهیم گفت و گو با مردم را در دستور کارهای خود قرار دهند.

وی در خصوص آثار مشارکت در امور خیریه بر سلامت و زندگی شخصی افراد مشارکت کننده اظهار کرد: تمام تحقیقات بین المللی جهان امروزه ثابت کرده است که کنش های داوطلبانه و فعالیت در امور خیریه نه تنها آثار مثبتی برای جامعه به دنبال خواهد داشت بلکه در وهله اول تاثیر مثبتی را بر خود داوطلب خواهد گذاشت. تحقیقات دانشگاه هاروارد نشان داده است که افرادی که دارای کنش‌های داوطلبانه بیشتری در امور خیریه هستند، به تبع مدت بیشتری عمر می کند و سالمندانی که در امور خیریه و کنش‌های داوطلبانه فعال تر هستند، شاداب تر و بانشاط تر از سایر افراد خواهند بود و کمتر دچار افسردگی می شوند.

مدیرکل دفتر آسیب های اجتماعی وزارت رفاه ادامه داد: این موارد ذکر می شوند تا موسسات خیریه و سمن های فعال در حوزه آسیب های اجتماعی بتوانند از افراد بیشتری برای فعالیت در امور خیریه دعوت کنند نه تنها به خاطر اینکه این فعالیت ها آثار مثبتی در جامعه خواهد گذاشت بلکه به این دلیل که در وهله اول برای خود فرد مشارکت کننده سود شخصی دارد.

کردونی در خصوص ارزش اقتصادی امور خیریه و کارهای داوطلبانه بیان کرد: کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی اخیرا گزارشی منتشر کردند که ارزش اقتصادی فعالیت های داوطلبانه و امور خیریه را نشان می دهد. در کشورهای اروپایی و کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادیاز هر سه بزرگسال یک نفر درگیر امور خیریه و کارهای داوطلبانه است و بالاترین نرخ مشارکت نیز متعلق به آمریکا و نروژ است. در محاسبه ارزش اقتصادی فعالیت های داوطلبانه این موضوع مدنظر قرار می گیرد که زمانی که توسط داوطلبان صرف امور خیریه می شود چقدر از لحاظ پولی به جامعه آنها کمک می کند. در کشور آلمان این نوع ارزش اقتصادی 117 میلیون دلار محاسبه شده که تقریبا معادل 2 درصد تولید ناخالص ملی این کشور است. زمانی که خیرین برای انجام امور خیریه صرف می کنند از لحاظ اقتصادی عددی بی نظیر است.

وی ادامه داد: بنابراین باید مردم را به مشارکت در امور خیریه تشویق کنیم. البته این مشارکت تنها در کمک مادی مردم خلاصه نمی شود. باید این فرهنگ که کنش داوطلبانه و فعالیت در امور خیریه تنها شامل پول دادن است را کنار بگذاریم زیرا از شیوه های مختلفی بدون دادن پول می توان در امور خیریه به صورت داوطلبانه مشارکت داشت.

مدیرکل دفتر آسیب های اجتماعی وزارت رفاه خطاب به استاندار خوزستان اظهار کرد: به رسمیت شناختن فعالیت و بازیگری موسسات خیریه در حوزه های مختلف در سطح شهرستان های خوزستان  یکی از مطالبات این موسسات محسوب می شود و از استاندار می خواهیم به این موضوع رسیدگی کند.

کردونی با تاکید بر لزوم استفاده از مسئولیت های اجتماعی شرکت ها و صنایع خوزستان در رفع آسیب های اجتماعی گفت: ظرفیت موسسات خیریه در خوزستان ظرفیت بی نظیری است.

 در این نشست مدیرعامل یا نمایندگان برخی موسسه خیریه از شهرستان های مختلف اهواز، دزفول، شادگان، دشت آزادگان، شوش، کارون ،هویزه و ... به بیان مشکلات، پیشنهادات و دیدگاه های خود پرداختند و همچنین در پایان این آیین از 12 سازمان مردم نهاد همکار با بهزیستی خوزستان در حوزه آسیب های اجتماعی با اهدای لوح تقدیر تجلیل شد.