مرگ خانه بلوکی ها زیر کوه بی تفاوتی مسئولان

*ثریا زندیار:یازده مرداد ۱۳۹۶ بود که روزنامه شهروند و همچنین پایگاه خبری هانانیوز از وضعیت نا به سامان و فقرِ فلاکت بار منطقه  منبع آب اهواز گزارشی با عنوان "دستهای خالیِ آدم هایِ خانه بلوکی” منتشر کرده بود، بلوک هایی که یکشنبه ۳۰ مهرماه ۹۶، با بی مهری تمام بر روی دو خانواده فقیر در کوی مجاهدین فرو ریخت و ضرب العجلی را به مسئولان گوشزد کرد.

 این منطقه که در گذشته کوه بوده؛ در سال ۱۳۵۶ به دستور شهردار وقت تسطیح شد و امروز جزو منطقه ۷شهرداری اهواز است . استاندار خوزستان می گوید: ۸۱۸ خانوار در این منطقه در خطر زندگی می کنند که ۸۴ خانوار در اولویت جا به جایی هستند و با توجه به این که مردم، آورده ای ندارند، باید چاره اندیشی شود البته مردم باید محدودیت های ما را درک کنند!

"خانه های این منطقه اغلب با بلوک، بدون مجوز، بدون زیرساخت ( آب، برق، گاز و فاضلاب) است که با تانکر آب رسانی می شود ، با سیم کشی برق غیر مجاز از روی پایه ها، روشنایی دارند، برای گرما و اجاق مورد نیاز هم از کپسول گاز استفاده می کنند و برای فاضلاب هم به گفته اهالی محل؛ یک لوله چهار اینچی را به عنوان شاه لوله دفع فاضلاب در نظر گرفته اند که هر روز صبح چاه فاضلاب بالا می زند و یکی از مردان محل باید دست به کار شود تا مشکل فاضلاب ۱۰ خانه حل شود وگرنه بوی تعفن و جاری شدن فضولات انسانی است که در خیابان و محله کلافه ات می کند، خانه هایی که تقریبا از ۴۰ تا ۷۰ متری و تو در تو و یا روی هم ساخته شده و یا با پلکانی خطرناک به هم وصل می شوند. خانه هایی که گاهی کوه را سقف آن می بینی و گاهی دیواره ی کوه می شود قسمتی از دیوار خانه !”

ساعت حوالی ۶ و ۴۵ دقیقه صبح روز یکشنبه بود که تخته سنگی از روی کوه بر سر دو خانه بلوکی که پای کوه سکونت داشتند؛ ریزش می کند. ریزشی که دو خانواده را در غمی جانکاه فرومی برد. شقایق کاظمی ۴ ساله و شادمهرمنصوریان ۵ ساله قربانی کوه و سنگ و بلوک و البته قربانی تعلل و بی تفاوتی مسئولان شدند!

مردم جمع شدند، مسئولان آمدند اما چیزی که در این میان آزار دهنده بود این بود که شهردار منطقه، آدرس محل رخداد را نمی توانست پیدا کند! تا با تماس های مکرر اهالی محل به کوی مجاهدین منطقه منبع آب رسید، جایی که محل خدمت شهردار منطقه ۳ است و باید کوچه پس کوچه های آن منطقه را هم پس از منصوب شدن دو دوره به عنوان شهردار، خوب می دانست!

در این حادثه، ابتدا ۵ مصدوم و ۱ کشته را از زیر آوار بیرون کشیدند که یکی از مصدومان که شادمهر  ۵ ساله بود در مسیر بیمارستان جان خود را از دست داد. ۳ تن از مصدومان وضعیت جسمانیشان تقریبا خوب است و مرخص شده اند. مرضیه کاظمی دخترک ۵ ساله هم در بیمارستان در حال مداوای پزشکان است.

در محل هم لودرهای شهرداری آمدند و بازمانده خانه های آوار شده را تخریب و نخاله های ساختمانی را پایین تر از آوار ریختند، مدارک و وسایل باقی مانده که به گفته اهالی محل-سالم بودند- را هم آوار کردند و ریختند! هر چه مردم جلوی آنها را گرفتند اما ماموران شهرداری گفتند” بدون مجوز است و باید تخریب شود” و با خاک یکسان شد! اما آیا قبل تر نمی دانستند خانه های آنجا، بدون مجوز است؟

ساعت 5 عصر !

حالا ساعت ۵ عصر است، دانش آموزان پیش دبستانی دخترانه از میان جمعیتی می گذرند که از بالا و پایین کوه، نظاره گر خانه های ویران شده و چند تکه وسایل باقی مانده از هر دو خانواده بودند، دانش آموزانی که با لباس های صورتی یکدست با نگاه بغض آلود به ویرانی خانه ها، از خیابانی گلی و پر از سنگریزه های سیاه رنگ که انگار در مرحله قبل از آسفالت رها شده است، عبور می کنند؛ یکی از آنها با اشاره به چند تکه از وسایل بازمانده هر دو خانواده که در گوشه ای از خیابان وسط آب و گل و فاضلاب، روی هم چیده شده؛ می گوید” موکت موکتو، ببینید، روی وسایل موکت کشیدند!”

 محمود یکی از مردان محله می گوید: «اینجا هر سه متر، یک خانه ساخته شده، ۱۵ ماه است شهرداری خیابان را کنده و رها کرده! و  لوله های شکسته ی فاضلابِ نیمی از خانه ها را هم وصل نکرده اند»

هوا کم کم تاریک می شود و روشنایی هم در محل نیست، چند جوان محله جمع شدند و هر کدام با بغضی تلخ  حرف می زنند و گاهی میان حرفهای هم می پرند تا اطلاعات بیشتری بدهند…

دیگری می گوید: « منازل ۶۰ متری را در منطقه سپیدار ساختند که ۴۵ متر زیربنا داشت، با ۳۰ میلیون تومان وام که ۱۵ میلیون تومان هم اضافه بر آن باید پول نقد پرداخت می کردیم تا صاحب خانه می شدیم! کنتور آب، برق و گاز را هم خودمان باید هزینه می دادیم تا برایمان نصب کنند»

جوان قد بلندی با لباس های خاکی، بلوکی را از گوشه دیوار می آورد و نزدیکتر می نشیند، می گوید:” سال گذشته خانه رو به رو تخریب شد اما چون کشته نداشت، اهمیتی به موضوع ندادند و صاحب خانه هم که یک پیرزن بود به خاطر تخریب خانه اش، سکته کرد و مُرد”

مرد میانسالی با دستش به بازوی جوان می زند و میان حرفش می پرد«  سال ۸۰ هم عروس و دامادی در یکی از همین منازل، تازه زندگی شان را شروع کرده بودند که با ریزش کوه، خانه شان خراب شد و هر دو کشته شدند»

این است قصه ی دست هایِ خالیِ خانه بلوکی ها

پدر و مادر شقایق از بیمارستان مرخص شده اند و در منزل یکی از بستگان در کوچه ای دیگر مستقر شده، هم از دردمرگ کودک خردسالشان می نالند و هم از درد جسم خود و هم از فلاکت زندگی نا به سامان به وجود آمده! ….

عباس کاظمی پدر شقایق ۴ ساله که در بین بستگان سیاه پوش خود روی تشکی دراز کشیده و ناله می کند، می گوید«دخترم را از دست دادم، از فقر و نداری ۴ سال است که از شهرکرد به اهواز آمدم تا بلکه اینجا بتوانم کار کنم و خرج خانواده ام را بدهم»… عباس که ۳۲ سال دارد، ساعت ۶ و نیم صبح از اتاق بیرون آمده و چرخی در حیاط خانه زده و هنگام بازگشت به اتاق، وسطِ چارچوبه ی در، صدایی شنیده، صدای ریزش کوه بود، شاید ثانیه ای نگذشت که خانه رویشان  آوار شد! می گوید: «من بیدار بودم اما بچه هایم خواب بودند، مردم لطف کردند مار را از زیر آوار بیرون کشیدند، نزدیک یک ساعت و نیم زیر آوار بودم، دست و پایم بیشتر آسیب دیده، بدنم کامل کوفته است». عباس کارگر روزمزد است و مستاجر، می گوید« در توانم نبود، پول بیشتری نداشتم که جایی بهتر از این هزینه کنم، مسئولان قرار بود که بیایند کار انجام دهند اما کاری نکردند، فاضلاب را نیمه کاره انجام دادند و قرار بود شهرداری آسفالت کند که خیابان را کنده کاری شده، رها کردند و خودتان دیگر وضعیت را شاهد هستید.

سکوت غمباری خانه ۴۰ متری را فرا می گیرد… مسعود کاظمی؛ مرد میانسالی که از بستگان عباس است، لباس سیاهی به تن دارد، سکوت را می شکند«قرار بود خانه ها جا به جا شوند آنها که ملک دارند در عوض خانه دریافت کنند وآنها که مستاجر هستند هم وام دریافت کنند اما کسی پیگیری نکرد و این هم شد نتیجه ی پیگیر نشدن مسئولان»

جوان دیگری که موهای بور، قامتی لاغر و نیمه خمیده دارد، می گوید: صاحب و متولی برای رسیدگی به این منطقه در این شهر و استان نیست. ما به اسم، مسئول داریم، وقتی انتخابات است رنگ مسئولان را به چشم می بینیم.» می گوید:«منازل کوی سپیدار را در دو فاز ساختند، فاز اول تعدادی خانوار را جا به جا کردند اما فاز دوم هیچوقت اجرا نشد و منازل ساخته شده را به بنیاد مسکن تحویل دادند!»

صورتی خراشیده و اشک های جاری…

مادر شقایق که ۲۵ سال دارد و ۶ سال است که با عباس ازدواج کرده هم در طبقه پایین منزل فامیلشان در پستوی خانه بین زنان محل و فامیل در حال گریه بود، صورتش خراشیده، اشکهایش جاری و درد می کشید…

.شقایق را ۸ ماهه باردار بود که به اهواز آمدند. مدام می گفت« بچه ۴ ساله ام از دستم رفت» «اگر می دانستیم این اتفاق می افتد همان ۴ سال پیش که آمدیم اهواز، خودمان را می کشتیم» «زندگی ام نابود شد، همه چیزمان زیر آوار ماند، خیلی از وسایلم سالم مانده بود اما ماموران شهرداری همه را با بلدوزر و لودر خرابتر کردند» «باید بروم شهرستان و دخترم را خاک کنم، دختر بی گناهم را، دختر بزرگم هم که پیش دبستانی است الان در بیمارستان است» «آواره شدم»

مادر شقایق دستهایش را در هوا تاب می دهد از پستو بیرون می آید، بلند بلند می گوید: «چندین بار به شهرداری منطقه ۷ رفتم و گفتم که لوله آب شکسته اما کسی محل نگذاشت، کوه خیس و نمناک شد و چون جنس کوه سست شده بود ریزش کرد»

مرد جوانی یالله می گوید و بهت زده وارد خانه می شود و احوالپرسی می کند و انگار از همه چیز خبر ندارد، رو به مادر شقایق می گوید: حالت خوب است، سالمید؟ شقایق کجاست؟ وقتی سکوت اهل خانه را می بیند، بلند می پرسد«شقایق کجاست؟» مادر شقایق با دو دست بر سر می زند و می گوید” شقایق مُرد، مُرد، تمام شد!”

 جوان که به نظر می آید دایی شقایق است با دو دست بر سر و روی خود می زند و فریادکنان می گوید”هزار بار گفتم عباس، بچه ها را در این خراب شده نیاور، نیاور…

صدای ضجه های مادر و مرد جوان کوچه را پر کرده بود، کوچه های تاریک پر از ریگ و کلوخ و آب و گِل، پر بود از اهالی محل که برای دلداری دادن به پدر و مادر شقایق در رفت و آمد بودند…

خانواده دیگری هم که پسر بچه پنج ساله شان را  در این حادثه از دست داده بودند، از محل رفته بودند و کسی نمی دانست کجا سرپناه گرفته اند.

خیابان مانده بود و یک تاریکی محض و جمعیتی که از بالا تا پایین کوچه با نور موبایل های خود نظاره گر ویرانی ها بودند و زمستانی که از راه می رسد و به قول رئیس شورای اسلامی شهر اهواز” حوادثی بدتر از این هم در آینده”.