شهرها باید عابرمحور توسعه یابند؛ نه خودرومحور

سیدمحسن پورسیدآقایی در سومین همایش توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی گفت: باید تفکر خود را نسبت به TOD (توسعه بر مبنای حمل و نقل همگانی) عوض کنیم، اصلی ترین مشکل تهران در حال حاضر آلودگی هوا و ترافیک است که علت آن خودرومحور بودن شهرسازی ماست. این مشکل قبلا هم در همه دنیا بود و برای حل آن دنبال توسعه مترو رفتند به همین دلیل است که در دنیا صد سال از عمر مترو می گذرد اما ترافیک و آلودگی را نتوانستند با ساخت مترو حل کنند؛ تهران هم این گونه است. زمانی که در تهران مترو نداشتیم، ترافیک کمتری وجود داشت.
 
وی با بیان اینکه امروز سهم خودروی سواری در شهر بسیار بیشتر از حمل و نقل عمومی است، ادامه داد: علت اصلی این بود که ما هر چقدر حمل و نقل عمومی را توسعه می دادیم می دیدیم که از سوی دیگر شهر را برای خودروها می سازیم، بنابراین هر چقدر هم بی آر تی و مترو را توسعه دهیم، از آنجایی که شهر خودرومحور است، تاثیری در ترافیک و آلودگی هوا ندارد.
 
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران افزود: TOD اساسا به همین منظور مطرح شد تا این موضوع را حل کند، چون با توسعه حمل و نقل عمومی، معضل ترافیک حل نشد؛ بنابراین توسعه شهر باید بر مبنای TOD باشد و همه چیز را به نفع عابران و به ضرر خودروها تغییر دهیم.
 
وی ادامه داد: باید انواع مودهای حمل و نقل را ایجاد کنیم که شامل پیاده- حمل و نقل عمومی- پیاده باشد.
 
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با بیان اینکه سال آینده خطوط ۶ و ۷ به شبکه متروی تهران اضافه می شود، یادآور شد: برای توسعه TOD هفت مرحله اصلی باید پیموده شود. نخست اینکه در حوالی ایستگاه های اصلی مترو دو زون مرکزی و حومه ای به ترتیب با مساحت ۸۰۰ و ۲۵۰۰ متر مربعی ایجاد می شود که به این ترتیب می توانیم در تهران ۲۷۰ زون تعریف کنیم.
 
پورسیدآقایی ادامه داد: تراکم بالا باید در ۲۵۰ متری زون مرکزی ایجاد شود و در زون حومه نیز از میزان تراکم ها کاسته شود. همچنین اطراف ایستگاه مترو نباید صرفا تراکم تجاری ایجاد کرد بلکه مجموعه ای از تراکم های مسکونی، اداری و تجاری و همچنین اختلاطی از اقشار مختلف درآمدی لحاظ شود t یعنی هم مسکن اجتماعی و هم مسکن گران قیمت در این زون داشته باشیم تا مردم مسائل خود را در آن حل کنند و با یکدیگر ارتباط نزدیک داشته باشند.
 
به گفته وی، اصل بعدی نفوذپذیری است، نباید طول کوچه بندی ها بیشتراز ۱۵۰ متر باشد و اگر طول معبری زیاد شد، می توان با ساخت پیاده راه آن را جبران کرد.
 
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران اصول دیگر توسعه TOD را یکپاچه بودن زون ها، متصل شدن آنها به یکدیگر و امکان انتقال پیاده از یک زون به زون مجاور دانست و ادامه داد: از دیگر اصول توسعه TOD، عابرمحور بودن است نه خودرومحوری، ضمن اینکه باید هر چهار مود حمل و نقل در شهر شامل پیاده، دوچرخه، حمل و نقل عمومی و حمل و نقل شخصی توسعه داده شود تا به هزینه استفاده از خودروی شخصی بیفزاییم.
 
پورسیدآقایی، اهمیت استفاده از دوچرخه و توسعه شهر را یادآور شد و گفت: مجموع این شاخص ها برای شهرسازی صد امتیاز است که اگر پارامترهای تعریف شده را برای تهران محاسبه کنیم، از صد امتیاز حداکثر ۳۰ امتیاز به دست می آورد t ولی شهرهای توسعه یافته تا ۸۰ امتیاز نیز کسب کرده اند.