وام ۵۰ میلیونی بافت فرسوده

وی ادامه داد: در حوزه برنامه‌ریزی شهری دو مشکل عمده داریم؛ یکی در بخش کلان و تبیین استراتژی‌های برنامه‌ریزی‌های شهری و دیگری در مقیاس خُرد و برنامه‌ریزی شهر به شهر؛ تا زمانی که در هر دو مقیاس کلان و خرد، مشکلات ما حل نشود، معضلات شهری نیز حل نشده باقی خواهد ماند.

عضو هیئت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران افزود: برخی پدیده‌های نوظهور در حوزه شهرسازی باعث ایجاد مشکلاتی شده‌اند؛ مانند ریزگردها. هیچ‌گاه در گذشته با چنین پدیده‌ای مواجه نبودیم اما در چند سال اخیر پدیده ریزگردها، جابجایی‌های بزرگ جمعیتی را در شهرهای ایران دامن زده است.

وی یادآور شد: یکی دیگر از این پدیده‌ها، بحث حاشیه‌نشینی است. تا چند سال گذشته می‌توانستیم ادعا کنیم حاشیه‌نشینی ناشی از مهاجرت روستایی تقریباً برطرف شده اما در یکی، دو سال اخیر به دلیل تشدید خشکسالی‌ها، دوباره شاهد مهاجرت روستاییان به حاشیه شهرها هستیم.

روستا با بیان اینکه توسعه شهری باید با پایداری اجتماعی همراه باشد که با برنامه‌ریزی شهری از این نظر متفاوت است، گفت: یکی از نمونه‌های پایداری اجتماعی، فقرزدایی است درحالی‌که ما در ایران فقر نداریم بلکه فقر را می‌سازیم.

این مقام مسئول در حوزه بازآفرینی شهری تصریح کرد: نگاه ما به بحث بازآفرینی اشتباه است. هیچ مدیر دولتی به اندازه خود مردم، درک درستی از توسعه شهری ندارد؛ بنابراین باید مشارکت مردم در بودجه‌نویسی توسعه، بازتعریف شود.

وی ادامه داد: الزاماً همه مشکلات در ایران با پول حل نمی‌شود، اگر نگاه ما به برنامه‌ریزی شهری تغییر یابد، می‌توانیم بسیاری از مشکلات را حل کنیم. بازآفرینی شهری صرفاً پول نیست؛ گاهی یک فرد، یک ساختمان تاریخی یا یک دستگاه قدیمی و مستعمل است.

روستا تأکید کرد: 85 درصد شهرداری‌های کشور در پرداخت حقوق کارکنان خود مانده‌اند، مدیریت‌های شهری به شدت ضعف بنیه‌ی مالی دارند و باید سهم و نقش مردم را در برنامه‌ریزی‌های شهری مورد توجه قرار دهند.

عضو هیئت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران با بیان اینکه بازآفرینی شهری یک فرآیند زمانبر است، گفت: این در حالی است که مجلس از ما می‌خواهد سالانه 270 محله را بازسازی کنیم؛ این نگاه، تصورات غلط به برنامه بازآفرینی شهری است.

وی همچنین در حاشیه این نشست در جمع خبرنگاران با بیان اینکه بازآفرینی شهری یک رویکرد جامعه‌محور بوده و ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را دربر می‌گیرد، تصریح کرد: بنابراین نمی‌توان در طول یک سال همه مسائل و مشکلات 270 محله را حل کرد.

روستا با تأکید بر اینکه تکیه بر بخش کالبدی بازآفرینی شهری نمی‌تواند ملاک و معیار مناسبی برای توسعه باشد، خاطرنشان کرد: صِرف ساخت یک مدرسه، توسعه با خود به همراه ندارد. به طور مثال نمی‌توان ارتقای سطح سواد مدرسه را با تعداد مدارس سنجید؛ بلکه بازآفرینی شهری به معنی بررسی وضعیت تحصیلی کودکان آن محله، ادامه تحصیل آنها در دانشگاه و ارائه خدمت به هم‌محله‌ای‌های آنها است.

به گفته عضو هیئت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران، در برنامه بازآفرینی شهری، مسائلی مانند احداث واحدهای مسکونی بیشتر به شکل کمّی درمی‌آید و در دیگر بخش‌ها، توسعه را با کیفیت می‌سنجیم.

وی هدفگذاری احداث سالانه 100 هزار واحد مسکونی در بافت‌های نابسامان شهری را برنامه‌ریزی درستی دانست و گفت: اجرای این طرح در صورتی امکانپذیر است که ابزار آن مانند تسهیلات، زیرساخت‌های قانونی و ظرفیت بخش خصوصی فراهم باشد.

روستا درباره تسهیلات ساخت سالانه 100 هزار واحد مسکونی اظهار داشت: قرار است 2150 میلیارد تومان از محل صندوق توسعه ملی به عنوان وجوه اداره شده، در اختیار بانک‌های عامل قرار گیرد تا مردم بتوانند با استفاده از این منابع، در کلانشهرها 50 و در سایر شهرها 40 میلیون تومان تسهیلات با سود 9 درصد دریافت کنند.

این مقام مسئول در پاسخ به این پرسش که آیا این طرح با طرح مسکن مهر شباهت دارد؟ افزود: نمی‌توان این طرح بازآفرینی را با مسکن مهر مقایسه کرد چرا که اولاً در بازآفرینی شهری، ابزار زمین را خود مردم تأمین می‌کنند. ثانیاً دولت قرار نیست در طرح بازآفرینی مانند مسکن مهر مداخله مستقیم داشته باشد بلکه زمینه‌های حضور بخش خصوصی را فراهم می‌کند.

وی با بیان اینکه در ایران بخش خصوصی تجربه فعالیت در بخش مسکن اقشار کم‌درآمد را ندارد، یادآور شد: علت این است که بخش خصوصی از محل منابع خود، اقدام به ساخت و ساز می‌کند و قصد دارد تا به سود معقولی از این سرمایه‌گذاری دست یابد؛ بنابراین در خصوص تضمین بازپرداخت تسهیلات بازآفرینی شهری، دولت ورود کرده تا برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی جذابیت ایجاد کند.

روستا با بیان اینکه 3000 هکتار بافت شهری ناکارآمد داریم، گفت: عمر این بافت‌ها بیش از 100 سال است و دولت‌های مختلف سال‌ها فرصت داشتند تا به جای توسعه کمی در اطراف شهرها، به بازآفرینی این بافت‌ها بپردازند اما این اقدامات انجام نشده است. 270 هزار خانوار تهرانی در این 3000 هکتار زندگی می‌کنند.