خواب عیدانه بازار مسکن

بر اساس آمارهای ثبت شده در سامانه‌های املاک از یکم تا پنجم اسفندماه 1226 فقره خرید و فروش مسکن در شهر تهران انجام شده که نسبت به همین زمان در ماه قبل افزایش چندانی نشان نمی‌دهد. با این‌که شتاب برخی متقاضیان مصرفی آپارتمان برای خرید بیشتر شده اما واسطه‌های ملکی می‌گویند افراد حرفه‌ای، خرید خود را در بهمن ماه قطعی کرده‌اند و معاملات اسفندماه بیشتر از سوی کسانی انجام می‌شود که نمی‌خواهند خرید را به سال آینده موکول کنند.

با همه این احوالات، رکود یا به گفته‌ی رئیس اتحادیه مشاوران املاک، کسادی هنوز در بازار مسکن وجود دارد. در بهمن ماه امسال 6865 فقره خرید و فروش ملک در شهر تهران به ثبت رسید که نسبت به بهمن ماه 1396 کاهش 63 درصدی نشان می‌دهد. انتظار می‌رود در اسفندماه نیز با چنین وضعیتی مواجه باشیم.

یکی از سوالاتی که این روزها ذهن بسیاری از مردم را به خود مشغول کرده این است که بازار مسکن در سال آینده به چه مسیری خواهد رفت. بعضی افراد از گرانی صحبت می‌کنند، عده‌ای معتقد به کاهش قیمت‌ها هستند و برخی نیز رشد متناسب با نرخ تورم را پیش‌بینی می‌کنند. اما آن‌چه می‌توان از شرایط فعلی استنباط کرد این‌که توان طرف تقاضا جوابگوی قیمت‌های فعلی نیست.

سلمان خادم‌المله، واکنش بازار مسکن نسبت به افزایش قیمت را خنثی می‌داند و معتقد است: با توجه به این‌که اقتصاد ما تحت تأثیر تحریم‌ها قرار دارد اگر شرایط سخت‌تر شود ممکن است قیمت اسمی مسکن افزایش پیدا کند ولی هرچقدر قیمت بالا برود رابطه معکوس با حجم معاملات پیدا می‌کند و خرید و فروش از این مقدار هم کمتر خواهد شد. لذا با توجه به این‌که در هر بخشی قیمت، محصول عرضه و تقاضا است بعید می‌دانم قیمت مسکن در سال آینده بالاتر از نرخ تورم برود.

محمدمهدی مافی، کارشناس بازار مسکن نیز معتقد است که اگر سیاست‌های لازم برای جذب نقدینگی بخش خصوصی در بخش ساخت و ساز اتخاذ شود می‌توان روند رشد قیمت مسکن را کنترل کرد؛ او هم‌چنین بازار مسکن را ماهیتاً تابع عرضه و تقاضا می‌داند و می‌گوید اگر سرمایه‌ها به بازار مسکن حمله کند عرضه حدود یک دهم تقاضا است.

یکی از راهکارها برای رونق‌دهی به بازار خرید و فروش مسکن، جدا از بحث تقویت طرف تقاضا از طریق تسهیلات و هم‌چنین افزایش ساخت و ساز، ارائه تخفیف از سوی فروشندگان است که اتحادیه املاک این برنامه را در دستور کار خود قرار داده و قصد دارد در نمایشگاه املاک و مستغلات این ایده را عملیاتی کند. طبق گفته مصطفی‌قلی خسروی رئیس اتحادیه مشاوران املاک، در نمایشگاه املاک و مستغلات که از 10 تا 13 اسفندماه در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی برگزار می‌شود مشاوران املاک، سازندگان و بانک‌ها با یکدیگر عجین شده‌اند تا املاک با تخفیف 8 تا 10 درصد به فروش برسد. البته در محل نمایشگاه خرید و فروش ممنوع است اما هماهنگی‌ها می‌تواند انجام شود.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک درباره پیش بینی از قیمت مسکن در سال آینده می‌گوید: تجربه نشان داده بعد از انقلاب اسلامی، چهار بار در سال‌های 1368، 1386، 1391 و 1397 قیمت مسکن جهش داشته است. چهار مؤلفه اصلی هم باعث این جهش می‌شود که حامل انرژی، ارز، طلا و بورس است که هرگاه حرکت کند قیمت‌ها بالا می‌رود. در سال 1391 رشد یکباره نرخ ارز باعث افزایش قیمت مسکن شد، بعد به تدریج به ثبات رسید. در 1397 نیز همین اتفاق افتاد و انتظار داریم از این به بعد قیمت مسکن به ثبات برسد. البته ممکن است بالا برود اما کمتر از شاخص تورم خواهد بود.