کاهش تخلفات ساخت و ساز با صدور شناسنامه فنی
علیرغم اینکه قطعا تمامی مهندسان در این چرخه حضور ندارند و گروه کثیری از مهندسان نیز هستند که با درک جایگاه مهندسی و پایبندی به اصول اخلاق حرفه‌ای، منافع ملی و بهره‌برداران را بر منافع شخصی خود ترجیح می‌دهند؛ اما بدیهی است که تخلفات گروه مقابل به اعتبار کل جامعه مهندسی و سازمان‌های نظام مهندسی خدشه وارد می‌سازد.
در همین رابطه محمد حسین شرکا، رییس سازمان نظام مهندسی خراسان رضوی معتقد است: نخستین نیاز مهندسان، حفظ شخصیت و حیثیت علمی و جایگاه حرفه ای آنها است که در حال حاضر این مهم به باد رفته است؛ چراکه وقتی صحبت از امضافروشی و بسازوبفروشی می شود، این امر به حیثیت علمی و حرفه ای ممهندسان برمی گردد.
از سوی دیگر از آنجایی که بهره برداران نیز به کیفیت مسکن موردنظر خود از لحاظ مصالح کاربردی و رعایت اصول فنی توجه نمی کنند؛ این مهم از سوی سازندگان موردتوجه قرار نمی گیرد.
در چنین شرایطی مالکان به خود اجازه می دهند که برای پایین آوردن هزینه تمام شده ساختمان خود دست به هرگونه لابی گری بزنند و از مهندسانی در پروژه خود استفاده کنند که دستمزد کمتری دریافت می کنند و درعین حال تخفیف بیشتری می دهند و درنهایت هم حضور کمرنگی در پروژه دارند و این رویه به نفع مالک یا کارفرما است. چراکه اگر مهندس ناظر و مجری حضور پررنگی در پروژه داشته باشد و به صورت تمام وقت در محل پروژه حضور یابد؛ به یقین برای اجرای استاندارد ساختمان هزینه های بیشتری را برای سازنده می تراشد و او را مجبور می کند که ساخت ساختمان را به شکل استاندارد و صحیح پیش ببرد.
بنابراین یکی از روش هایی که افراد بسازوبفروش در بخش ساخت وساز دنبال می کنند؛ این است که نظارت و اجرای دقیق را در ساختمان خود مطالبه نکنند. مگر آن دسته از سازندگانی که خویش فرما هستند و برای خود ساختمان می سازند و یا سازندگانی که به انجام کار درست اعتقاد دارند و بر این باورند که حتی درصورت ضعف عملکرد سیستم اجرا و نظارت، باید ساختمان باکیفیت و مناسبی را تحویل بهره برداران دهند.
با این حال تعداد این سازندگان اندک است و بخش عمده سازندگان درنبود نظارت و اجرای دقیق، از شرایط موجود سوءاستفاده می کنند و باهدف کاهش هزینه های تمام شده ساخت وسازهای خود، به دنبال حضور حداقلی ناظران و مجریان در پروژه های ساختمانی هستند.
راهکاری که کارشناسان در این بخش برای مقابله با سازندگان و کارفرمایان سودجود ارائه می کنند، صدور واقعی شناسنامه فنی و ملکی ساختمان است.
به عقیده آنها اگر شناسنامه فنی و ملکی ساختمان جدی گرفته شود و دیتیل های اجرایی و مشخصات فنی ساختمان به درستی در آن قید شود و قابل استناد باشد؛ می تواند در کاهش تخلفات از ناحیه مالکان موثر عمل کند.
با این حال به نظر می رسد در این بخش نیز باتوجه به وجود صوری کاری و صدور شناسنامه های صوری، راه برای تخلف سازندگان جهت استفاده از مجریان و ناظران صوری در ساخت و سازها هموار است.
