وضعيت راه های مواصلاتی در حوزه شهرستانهای ايذه ، باغملک و دهدز
سازه نبوز:گزارش کلی که هم اکنون فرا روی دارید قبل از اين اينکه کارکرد علمی و فنی داشته باشد بيشتر دغدغه های يک دانش آموخته بومي و آشنا با درد هم تباران خويش بوده ، که حسب وظيفه به رشته تحرير در آمده است .
در اين گزارش سعی شده که به هيچوجه از هدف اصلی که همان انتقال مشکلات بخش راه به مبادی ذيربط شهرستان بوده است دور نشويم و بدون وارد شدن به مباحث تخصصی , بيشتر مسائل عينی و مبتلا به بخش راه جهت تصميم سازی‌های مديريتی در قالب مشاوره صرفاً فنی بدون هيچگونه چشم داشتی در اختيار و در معرض افکار خوانندگان قرار گيرد.
پیچ کویتی‌های ایذه
بدون اينکه بخواهيم در مسائل تئوری و مبانی نظری در حيطه راه وارد شويم مستقيماً به اصل موضوع و مصاديق پرداخته با اين مقدمه مشکلات بخش راه ، در شهرستانهای ايذه و باغملک و دهدز را حول محورهای زير طبقه بندی و مورد بحث و کنکاش قرار می دهيم :
الف- طرح هندسی راه ها.
ب- علائم راهنمايی و رانندگی و ايمنی راه ها.
ج- زيرسازی و روسازی راه ها.
د- ابنيه فنی راه ها.
طرح هندسی راهها
صرف نظر از مشخصات راه از لحاظ بستر و ابنيه ، مهمترين عامل در طبقه بندی و سطح بندی کيفی و خدمت پذيری و سرويس دهی راه , هندسه راه يا به عبارت ديگر شکل راه به ويژه در محل تقاطع ها و پيچ ها و قوس ها می باشد که در تمام زيربخش های مربوطه از قوانين و فرمول های دقيقی پيروی کرده و در سرارسر دنيا در قالب استانداردها و آيين نامه هايی که متناسب با کلاس و درجه راه ، تدوين و در دسترس طراحان و مجريان قرار گرفته است.
طي بازديد هايی که چه با هدف تهيه اين گزارش و چه به قصد مسافرت از مسير های شهرستان های ايذه و باغملک و دهدز صورت گرفته به علت کوهستانی بودن مسير اشکالات هندسي سريالی با تواتر بالا به چشم می خورد که به صورت مختصر به آنها می پردازيم ;
۱- عدم رعايت حداقل شعاع های قوس‌های افق
معمولا" با توجه به کلاس راه اعم از آزاد راه درجه يک و دو و ... برای تمامی پيچ‌های آن جاده يک حداقل شعاع تعريف می شود که می بايست در تمام شرايط توسط طراح و پيمانکار به اجرا برسد ولی در طول مسير مورد مطالعه بسيار مشاهده می شود که به علت شرايط توپوگرافی محل و در راستای کاهش حجم عمليات خاکی و هزينه های مربوطه از ضوابط تصريح شده در استاندارد بخش هندسی راه به راحتی چشم پوشيده می‌شود که در نتیجه بعد از اتمام پروژه و در زمان بهره‌برداری هرکدام از اين پيچ ها می تواند به نقطه ای حادثه خيز بدل شود .
نکته : لازم است توجه شما را به اين مساله جلب کنم که اصولا" تعريف مطلق و جامع و همه پسندی در خصوص نقاط حادثه خيز در کشور ما وجود ندارد که بوسيله آن بتوان نقاط حادثه خيز را مشخص و اقدام به رفع آنها کرد در شرايط فعلی در کشور ما متناسب با سطح انتظارات و توقعات عمومی و کلاس راه , بودجه های تخصيصی و آمار حوادث و تصادفات جاده ای , ضريب عبوردهی , ايجاد گلو گاه های جاده ,حجم و نوع ترافيک عبوری در هر دوره نقاط حادثه خيزی جديدی شناسايی و در دستور کار قرار می گيرد و اين روند بصورت دور تسلل ادامه می‌يابد بدين صورت پس از رفع نقاط حادثه خيز قبلی با افزايش توقعات مردم و مسئولين نقاط تازه‌ای که در ديدگاه ديروز نقاط کم خطر تعريف می شدند در شرايط فعلی پرخطر به حساب می آيند .
٢-عدم رعايت قرارگيری قوس افق در قوس‌های قائم
اصولا" در قوس های قائم محدوده ديد راننده کاهش می يابد لذا در مطابق نظر صاح نظران نبايد در اين نقاط قوس افق يا پيچ اجرا کرد چراکه به علت نبود ديد کافی هم امکان انحراف وسيله نقليه به بيرون جاده وجود دارد و هم امکان تجاوز به باند مخالف. اين ايراد به وفور در مسيرهای بررسی شده وجود دارد که می تواند در قالب يک پروژه خاص در دستور کار کارشناسی قرار گيريد.
٣-عدم رعايت شيب عرضی در قوس های افق
به علت نيروی گريز از مرکز در محل قوس ها برای ايجاد پايداری بيشتر و جلوگيری از لغزش وسايل نقليه به بيرون جاده بايد شيب عرضی به سمت مرکز قوس ايجاد شود که متاسفانه در اکثر پيچ های جاده های قديمی و حتی جاده های جديد اين نقيصه مشاهده می شود که علت بروز چنين مشکلی به نبود نظارت دقيق در عمليات اجرايي حاده برمی گردد . اين ايراد در تمام فصول مشل آفرين است ولی در زمان بارندگی خطرات و تبعات منفی موضوع تشديد می شود .
٤- وجود سربانتين های خطرناک در مسير های کوهستانی
يکی از خطرناکترين پيچ ها , سربانتين ها هستند که به عنوان يک توصيه کلی از تمام فعالان اين بخش خواسته می شود که از اجرای اين قوس اکيدا" خود داری کرد اما در مسير های کوهستاني منطقه ما براحتی از خطرات چشم پوشی شده و چنان با بی توجهی از اين نوع قوس ها استفاده شده است که به نظر می رسد طراحان و مجريان محترم اصلا" اعتقادی به اين مساله مهم و خطير نداشته اند .
٥- نبود شيب عرضی و کانال های طولی برای هدايت روان آب های سطحی
اين ايراد بصورت معضلی که در جادههای نسبتا" قديمی مشاهده می‌شود می‌بايست در اين خصوص اقدامات لازم به عمل آيد.
٦- وجود پيچ های زائد
هرگاه در طی مسيرهای جاده های موجود بدنبال پيچ‌های زائد بگرديم براحتی با موارد زيادی از اين دست مواجه می‌شويم که می بايست با واريانت های جديد و کوتاهتری جايگزين شود.
علائم راهنمايی و رانندگی و ايمنی راهها
در رانندگی راننده بر اساس تابلو های راهنمايی و رانندگی و به کمک آنها و اطلاعاتی که از اين طريق به آنها منتقل می شود اقدام به تصميم گيری مناسب و بموقع می کنند که بانبود يا کمبود علائم راننده در برزخ بلاتکليفی به سر می برد و متوجه خطر نشده يا زمانی خبر دار می‌شود که ديگر کار از کار گذشته است .
وقتی با ديدگاه پيشگفته و با استناد به دستورالعمل های موجود به جاده های موجود سه شهرستان بنگريم می بينيم در اين قسمت با يک تراژدی مواجه هستيم که به عنوان يک عامل خاموش برای خطرزايی راه ها مطرح است و روز به روز با افزايش تردد های وسايل نقليه گذری و ناآشنا با مسير خطرات و حوادث ناشی از آن نيز بيشتر خواهد شد. به لحاظ ضرورت موضوع قدری بيشتر در مورد مشکلات مربوط به علائم راهنمايی و رانندگی می پردازيم .
- اگر به جانمايی علائم خطر در گردش به راست و چپ در مسير های کوهستانی دقت کنيم متوجه می شويم که در اين قسمت در بيشتر نقاط ضروری با مشکل کمبود يا بعضا" نبود علائم مواجه ايم .
- تابلو های محدوديت های سرعت , در نقاط لازم نصب نصب نشده است .
- تابلو های نشان دهنده محدوده کم عرض و پل ها در بعضی از نقاط نصب نشده است .
- وجود سرعت گير های بدون تابلو و غير استاندارد که به نظر می رسد بيشتر برای غافل گير کردن رانندگان وسايل نقليه باشد تا کاهش سرعت.
- در طول مسير , محدوده های زيادی وجود دارد که نياز به نصب گارد ريل های مناسب و مقاوم دارد .
- نبود عرض لازم شانه راه در بعضی از نقاط مسير.
- اختلاف ارتفاع شانه های جاده ها با خود جاده .
- کمبود پارکينگ در مسير های مورد مطالعه .
- خط کشی های وسط در بعضی از نقاط کم رنگ و محو هستند .
- خط کشی های کنار در طول های زيادی از مسير ها اجرا نشده است .
زيرسازی و روسازی راهها
در نقاطی از مسير های مواصلاتی به عللی که ذيلا" به آنها اشاره خواهد شد کيفيت زيرسازی و روسازی مناسب نيست به همين علت با فتيله شدن آسفالت و چاله ها و چوله هايی مواجه می شويم.
- عدم رعايت کيفيت مصالح و دانه بندی لايه های ساب گريد و ساب بيس و بيس .
- عدم تراکم مناسب لايه های ساب گريد و ساب بيس و بيس.
- کيفيت پايين آسفالت به لحاظ دانه بندی و طرح اختلاط .
- کيفيت پايين آسفالت به لحاظ اجرا و دمای زمان ريختن و تراکم مناسب .
- دانه بندی و تراکم نامناسب بستر راه در محدوده شانه راه.
ابنيه فنی راهها
١- انحراف محوربعضی از پل ها نسبت به جاده های اتصالی به آنها: در چندين نقطه مشاهده می شود که محور و آکس پل ها با جاده در محل اتصال دارای جابجايی و انحراف زاويه آنی غير قابل قبولی دارد که بسيار خطرناک می باشد .
٢- کمبود ديوار حائل
٣- کمبود ديوار ضامن
٤- عرض کم عبورگاه يا عرشه پل ها
٥- عدم استفاده مناسب از تونل به جای طی گردنه های پر خطر
نتیجه گیری و پيشنهاد های راهبردی
در پايان برای جلوگيری از اطاله بحث موارد بصورت خلاصه در قالب راهکارهای راهبردی بشرح زير ارائه می شوند ولی قبل از وارد شدن به بحث به استحضار می رساند که هرکدام از موارد پيشگفته به تنهايی قابليت پيگيری در قالب پروژه های جداگانه ای دارند که برای اين کار می توان با تشکيل کارگروه‌هايی , پس از جمع آوری اطلاعات ميدانی و کارشناسی نتيجه مطالعات را بصورت طرح هايي پيشنهادی به مبادی ذيربط ارائه نمود .گذشته از ايرادات مطرح شده بالا , جهت ارتقا سطح کيفی و کمی حمل و نقل و در راستای ايجاد مزيت نسبی در منطقه بدينوسيله پيشنهاد های کلی زير رائه می شود که می تواند به عنوان پروژه هايی کلان مورد توجه قرار گيرد :
١- ايجاد باند سبقت در مسير های کوهستانی برای وسايل نقليه ای که در حال پيمودن سربالايی است .
٢- ارتقای درجه راه های موجود در مناطق مسطح و دشت ها به عنوان مثال تعريض راه و چهاربانده کردن مسير .
٣- بازبينی و بازنگری مسير های کوهستانی جهت حذف گردنه های صعب العبور و جايگزينی آنها با تونل .
٤- ايجاد مجموعه های رفاهی و خدماتی در نقاطی از مسير که دارای جاذبه لازم هستند .
* سلطانمراد رحمانی
عضوهیات علمی گروه عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایذه
*مرجع:ایذه پرس
بازدید:۵۲۷
لینک کپی شد
دستت درد نکنه دکتر
حیف از این پژوهش که 9 بازدید کننده داشته
امیدوارم برای جاده باغمبک تا دهدز تدبیری اندیشیده شود.