کسری ۱۰هزار میلیارد تومانی آب‌وبرق مسکن مهر
سازه نیوز:معاون وزیر نیرو گفت: در سال ۸۸ برای آب و برق مسکن مهر ۶۰۰۰ میلیارد تومان پیش بینی کردیم که اگر با شوک ارزی سال ۹۱ الان مجدد محاسبه کنیم، حداقل دوبرابر این رقم نیاز داریم،ولی در عمل تا کنون کمتر از ۲۰۰۰ میلیارد تومان پرداخت شد.
معاون وزیر راه و شهرسازی چندی پیش اعلام کرد حدود 100 هزار مسکن مهر مشکل آب، برق و گاز دارند. محسن نریمان در این‌باره به تسنیم، گفته بود: حق انشعاب آب و فاضلاب مسکن مهر را پیشاپیش پرداخت کرده‌ایم و وزارت نیرو باید به تعهدات خود عمل کند، اگر هم مشکلی دارد باید در هیات وزیران حل کند.
وی تصریح کرده بود: وزارت نیرو در دولت قبلی متعهد شد که با اعداد و ارقام اعلام شده انشعابات آب، برق و فاضلاب را وصل کند و ما هم پیشاپیش حق انشعاب مقرر را قبل از اینکه آنها برای آن اقدام کنند پرداخت کردیم.
از سوی دیگر وزیر نیرو معتقد است که تمامی منابع مالی مورد نیاز برای تکمیل زیرساخت های آب و برق و فاضلاب واحدهای مسکن مهر به وزارت نیرو پرداخت نشده است.
حمید چیت چیان در این خصوص اظهار داشت: قریب 6 هزار میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است تا تمام زیرساختهای آب، برق و فاضلاب مورد نیاز یک میلیون و 200 هزار واحد مسکن مهر تامین شود.
همچنین گزارش های مردمی حاکی از این است که به تأخیر افتادن تحویل واحدهای مسکن مهر در شهرهای جدید، مشکلات عدیده ای برای متقاضیان این واحدها به وجود آورده است.
این مسائل موجب شد که به دیدار علیرضا دائمی، معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزیر نیرو برویم و با وی در خصوص چرایی تکمیل نشدن زیرساختهای آب و برق و فاضلاب مسکن مهر به گفت‌وگو بنشینیم.
مشروح گفت‌وگوی خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم با علیرضا دائمی معاون وزیر نیرو به شرح زیر است:
*مسکن مهر از ابتدا با ناهماهنگی همراه شد
تسنیم: برنامه وزارت نیرو برای تکمیل زیرساختهای مسکن مهر چیست؟
دائمی: من ابتدا باید تاریخچه این موضوع را بگویم. مسکن مهر پروژه عظیمی است که حتی در سطح دنیا هم از موارد کم نظیر است. ما داریم حدود 2 میلیون واحد مسکونی در پهنه کشور می سازیم که لازمه این کار بزرگ این بود که تأمین زیرساختها و ملزومات مربوطه هم متناسب با این پروژه عظیم انجام شود.
در وزارت نیرو تمام کارهای ما بر اساس پروژه است. وزارت نیرو هیچ کار غیر پروژه ای ندارد. مثلا بزرگترین نیروگاههای دنیا و بزرگترین سدهای دنیا را چه در ایران و چه در خارج از ایران می سازیم که این اقدامات تماما در قالب پروژه است و لازمه انجام پروژه نیز انجام اقدامات اولیه است.
در خصوص پروژه عظیم مسکن مهر در خود دولت هم در زمانی که این پروژه در سال 88 آغاز شد این ایده وجود داشت که یک کمیسیونی به صورت تخصصی در خصوص ابعاد و احجام و اعتبارات مورد نیاز تصمیم گیری کند. به طور مثال برای ساکن کردن 800 هزار نفر در شهرکی چون پرند یا پردیس لازمه اش این است که برای احداث زیرساختهای آب، گاز، برق، تلفن و فاضلاب به همین تعداد مصرف کننده، هماهنگی های لازم انجام شود تا منطقه ای که برای ساخت واحدهای مسکونی این تعداد متقاضی دیده شده تبدیل به یک شهرک قابل اسکان شود. این پیشنهاد ما که مبنی بر تشکیل یک کمیسیون به منظور بررسی موارد مربوطه بود ابتدا با استقبال مواجه شد اما در عمل کمتر رعایت شد. همین مسئله موجب شد تا یک سری ناهماهنگی هایی ایجاد شود.
پهنه کشور ما بسیار گسترده است، از تهران که به سمت کرمان حرکت کنیم کیلومترها بیابان می بینیم. اگر بخواهیم در این مناطق شهرک مسکونی ایجاد کنیم باید به طور کارشناسانه نسبت به تأمین زیرساختهای آب، برق، تلفن، گاز و فاضلاب برای مردمی که در این شهرک مسکونی ساکن می شوند اقدام کنیم. لازمه اینکار این است که قبل از ایجاد شهرک بیاییم بنشینیم و با مسئولان مربوطه تبادل نظر کنیم. مثلا به مسئول و متولی تأمین آب بگوییم که شهرکی با این حجم و این مشخصات در این ناحیه می خواهد احداث شود، برای تأمین آب آن چه مواردی باید مدنظر قرار گیرد. شاید لازم باشد حتی در مکان یابی شهرک به خاطر سهولت تأمین آب تجدیدنظر کنیم.
باید توجه داشته باشیم همه پهنه کشورمان مثل شمال کشور، منطقه مرطوب و معتدل نیست و قابلیت این را ندارد که در هر منطقه صنعت، کشاورزی یا شهرک مسکونی ایجاد کنیم. باید قبل از هر اقدام نسبت به تأمین زیرساختها بررسی های کاملی صورت بگیرد، مسئله ای که در خصوص مسکن مهر بعضا با ناهماهنگی هایی همراه شد.
تسنیم: وزیر نیرو میانه دی‌ماه عنوان کرد که بر اساس مصوبه دولت گذشته نمی توان زیرساختهای مسکن مهر را تکمیل کرد، منظور ایشان همین ناهماهنگی ها بود؟
دائمی: مدنظر آقای چیت چیان این بود که ما توقع مان این است وقتی می خواهید پروژه عظیمی را که دو میلیون خانوار که بر اساس ضریب هر خانوار 4 نفر به عبارتی 8 میلیون نفر را ساکن کنید باید به صورت اساسی و حساب شده به فکر تأمین زیرساختها باشید.
باید توجه داشت جمعیت خیلی از کشورهای دنیا زیر 8 میلیون نفر است، یعنی با پروژه ای روبه رو هستیم که به اندازه جمعیت یک کشور را قرار است ساماندهی کند. هماهنگی ها برای احداث زیرساختها متناسب با حجم عظیم این پروژه مهم نبوده است. مثلا شهرکی در ارومیه احداث شده که مخزن آب موجود زیر سطح قرارگیری شهرک است و اگر بخواهیم آب مورد نیاز این شهرک که در ارتفاع واقع شده را از بالاترین مخزن و منبع آب تأمین کنیم نیاز به تأسیسات عظیم پمپاژ و صرف برق زیاد در زمان پیک و غیر پیک برای انتقال آب داریم.
طراحی سیستم های آبرسانی و فاضلاب، ثقلی است یعنی در بلندترین نقاط مخازن ساخته می شود و به صورت ثقلی آب توزیع می شود اما در طراحی این شهرک و امثال آن این نکته مهم مورد توجه قرار نگرفته است.
*40درصد مسکن‌های مهر برق‌دار شده است
تسنیم: از نظر عملکردی تاکنون چه میزان از زیرساختهای پروژه مسکن مهر از سوی وزارت نیرو تأمین شده است؟
دائمی: به صورت خلاصه تعداد کل واحدهای ساختمانی حدود یک میلیون و 300 هزار واحد برای ساخت برنامه ریزی شده که از این تعداد در مجموع 660 هزار واحد تاکنون متقاضی نصب انشعاب برق شده اند و تا امروز انشعاب برق حدود 480 هزار واحد نصب شده و بقیه نیز در بخشی به تدریج در حال تکمیل شدن است و در بخشی دیگر هنوز هیچ اقدامی نشده است.
به عبارتی دیگر از مجموع یک میلیون و 300 هزار واحد مسکونی حدود 54درصد درخواست انشعاب برق داده اند و حدود 40 درصد کار نصب انشعاب و برق‌رسانی‌شان به اتمام رسیده است.
تسنیم: با همان مصوبه دولت گذشته؟
دائمی: بله.
تسنیم: واحدهایی داریم که از نظر برقرسانی با توجه به زیرساخت های موجود، مشکلی نداشته باشند اما دیگر عوامل مانع برقرسانی آنها شده باشد؟
دائمی: واحدهایی داریم که آماده نصب انشعاب برق هستند ولی ساختمان های این واحدها هنوز آماده نشده است.
تسنیم: چند واحد با این مشخصات داریم؟
دائمی: حدود 190 هزار واحد است. یک جا ما برق و امکانات داشتیم گفتیم بیایید برق را وصل کنیم، دیدیم ساختمان ها هنوز آماده نبوده که این هم یکی از مشکلات ماست. در برخی شهرک های مسکن مهر وقتی لوله کشی های مربوط به زیرساختهای آب انجام شد با تغییر در نقشه شهرک، تمام لوله کشی ها بهم ریخته شد و مجبور به هزینه کردن دوباره برای انجام لوله کشی ها شدیم که این نیز از ناهماهنگی هایی است که ذکر کردم.
*اعلام نیاز 3600 میلیارد تومانی برای زیرساختهای آب و فاضلاب یک میلیون مسکن مهر
تسنیم: اشاره کردید از مجموع واحدهای فاز اول پروژه مسکن مهر تاکنون 40 درصد برقرسانی شده است، برای برقرسانی 60 درصد دیگر، اعتبار مورد نیاز از محل اعتبار دریافت شده قابل تأمین است؟
دائمی: اعتبار مورد نیاز و اعتبارات دریافت شده مان خیلی با هم متفاوت است. با توجه به شوک اقتصادی که در سال 91 اتفاق افتاد، هزینه های کنتور، سیم مسی و همه اقلام مربوطه چند برابر شدند که حداقل این افزایش قیمت دو برابر بود. از اینرو آن تفاهم اولیه ما دیگر کفایت هزینه ها را نداشت.
تسنیم: تفاهم اولیه شما در تأمین منابع مالی با کدام سازمان یا نهاد بود؟
دائمی: تفاهم اولیه در دولت مطرح شد. بر اساس سیاست های همان سال 88 در دولت برآورد شد که حدود 3 هزار و 600 میلیارد تومان برای احداث زیرساختهای آب و فاضلاب نیاز داریم.
تسنیم: این میزان اعتبار برای چند واحد بود؟
دائمی: برای 937 هزار واحد. یعنی تقریبا برای نیمه اول برنامه. چون تأمین زیرساختها و ساخت واحدهای مسکن مهر هم فاز به فاز دیده شده بود.
تسنیم: همین رقم به شما تخصیص پیدا کرد؟
دائمی: ما اعلام کردیم که انقدر نیاز است اما دولت این رقم را کاهش داد و با 1200 میلیارد تومان موافقت کرد و تعیین شد که یک سوم از این اعتبار 1200 میلیارد تومانی از محل داخلی وزارت نیرو تأمین شود، یک سومش را استانها بدهند و یک سوم توسط وزارت راه و شهرسازی پرداخت شود.
رقمی که در تفاهم اولیه مطرح شده بود (3600 میلیارد تومان) به نظر منطقی تر می آمد. دو اتفاق افتاد یکی اینکه منابع مورد نیاز ما کاهش پیدا کرد، دوم اینکه افزایش قیمت های سال 90 و 91 هم که قابل پیش بینی نبود موجب افزایش اختلاف هزینه تمام شده و اعتبار تخصیص داده شده شد.
*850 میلیارد تومان از برآورد اولیه 3600 میلیارد برای آب پرداخت شد
تسنیم: از 1200 میلیارد تومانی که دولت برای تأمین زیرساختها تعیین کرد تاکنون چقدر را پرداخت کردند؟
دائمی: توجه داشته باشید که این 1200 میلیارد تومان فقط مربوط به بخش آب مسکن مهر بوده، برای برق، رقم جداگانه ای پیشنهاد و تصویب شد. در واقع ما برای تأمین زیرساختهای آب و فاضلاب واحدهای مسکن مهر 3600 میلیارد تومان پیشنهاد دادیم، دولت با 1200 میلیارد تومان آن موافقت کرد و از ابتدای آغاز پروژه های مسکن مهر تا اول بهمن 92 حدود 850 میلیارد تومان از این رقم محقق شده است که فاصله بسیاری با آن نیاز اولیه ما دارد. نیاز اولیه ای که بدون افزایش قیمت ها (گرانی ارز) کارشناسی شده بود.
تسنیم: حالا که بعد از شوک قیمتی سال گذشته قیمت ها دوبرابر شده، نیاز شما به حدود 7 هزار میلیارد تومان در بخش آب رسیده؟
دائمی: بله، خود این هم یک شوک به پروژه هاست. در حالی که برآوردهای اولیه سال 88 و 89 نیز پرداخت نشد، کلیه هزینه ها دو یا چند برابر شد. این افزایش قیمت هم فقط در قطعات مربوط به تجهیزات صنایع آب و برق نبود، کلیه قطعات فلزی گران شد، قیمت در کالاهایی مثل خودرو کاملا مشخص افزایش داشت. کنتور برق و لوله های آب نیز از این افزایش شوک وار قیمت مستثنی نبودند.
مشکل ما اینجا شروع شد که افزایش شوک وار قیمت ها اثرش را بر روی تمام تعهدات گذاشت، پیمانکاری که فاضلاب خوزستان را می‌ساخت کار را متوقف کرد و گفت من نمی توانم با قرارداد 20 میلیارد تومانی کار را ادامه دهم باید رقم قرارداد به 40 میلیارد تومان برسد.
تسنیم: اعتبارات اولیه دیده شده برای تأمین انشعابات برق و برقرسانی به پروژه های مسکن مهر چقدر دیده شده بود؟
دائمی: اعتبار مورد نیازمان در بخش برق حدود 2200 میلیارد تومان بود که به تفکیک اعتبار مورد نیاز انشعاب، تأسیسات، زیرساخت و توزیع مشخص شده بود. تنها در سه استان خوزستان، تهران و هرمزگان 1000 میلیارد تومان اعتبار برای پست های انتقال و فوق توزیع برای مسکن مهر نیازمند بودیم. اما از این رقم هم در دولت قبل 1200 میلیارد تومانش تصویب شد.
تسنیم: در حال حاضر برای حل مشکل تأمین اعتبار مسکن مهر در مجموعه خود دولت مشکل دارید؟
دائمی: نه، ما هیچ مشکلی با وزارت راه و شهرسازی که متولی ساخت مسکن مهر است، نداریم. روابط خوبی با تمام دستگاههای دولت داریم و در دولت هم همه تلاشمان را می کنیم این شوک که اتفاق افتاده تأثیراتش دیده شود و برای تأمین اعتبارات مورد نیاز راهکارهایی اندیشیده شود. دولت باید برنامه ای برای اصلاح این داشته باشد. در واقع تقاضای اولیه ما یک عددی بوده، تصمیمی که دولت گرفته این رقم را فشرده کرده و یک عدد دیگری به ما داده، الان هزینه هایمان بسیار بیشتر از این اعداد و ارقام است.
بعضا یک ناهماهنگی هایی هست که بعضی از این ناهماهنگی ها ریشه ای تر از اعتبار است. مثالش را هم گفتم مثلا در مورد شهرک سازی ها و دوباره کاری های پیش بینی نشده.
*طلب پیمانکاران با گرانی ارز تجدیدنظر شد/265میلیارد تومان در بخش آب بدهکاریم
تسنیم: در دولت اوایل امسال اعلام شد که یک مصوبه کلی در نظر گرفته شده که تمام قراردادهای پیمانکاری با توجه به افزایش نرخ ارز مورد تجدید نظر قرار می گیرد. قراردادهای پیمانکاری زیرساختهای مسکن مهر هم شامل این مصوبه دولت می شود؟
دائمی: خب طبیعتا این پیمانکاران را نیز شامل می شود. بر اساس تعاریفی بین کارفرما و پیمانکار یک حق انشعاب داریم، این رقم برای خود وزارت نیرو نیست، بلکه به پیمانکار پرداخت می شود. در مسکن مهر آن سهمی که معین شده برای اینکار هم در آب و هم در برق کاملا پرداخت نشده است. فقط در بخش آب میزان بدهی مان به پیمانکارهایی که در مسکن مهر کار کردند 2 هزار و 650 میلیارد ریال است یعنی پیمانکاران در بخش آب و فاضلاب مسکن مهر کار کردند اما ما هنوز 265 میلیارد تومان طلب آنها را نداده ایم.
تسنیم: این بدهی بیشتر در چه استانهایی است؟
دائمی: در تمام استانهای کشور پخش است. پیمانکار آمده کار کرده و ما منابع درآمدی‌مان تحقق پیدا نکرده و هزینه ها هم بالا رفته و نتوانسته ایم پول کارکرد پیمانکار را پرداخت کنیم. این پیمانکاران شامل بخش نامه ای که شما گفتید؛ شدند. ما یک فهرست بها داریم که در سال 91 افزایش چشم گیری داشته، ما مجبوریم به پیمانکار رقم های افزایش پیدا کرده را پرداخت کنیم اما منابع جدید به ما تعلق نگرفته است.
*بدهی 700 میلیارد تومانی وزارت نیرو بابت مسکن مهر
تسنیم: پیشنهاد و درخواست شما چیست؟
دائمی: درخواست ما آن چیزی است که وزیر نیرو پیش از این گفته. ما نمی خواهیم زیاده خواهی کنیم. ما می گوییم تغییراتی که اتفاق افتاده موجب شده پیمانها افزایش یابد و پیمانها و فهارس بها را هم خود دولت وضع کرده و منابع ما هم متناسب با این چیزی که باید به پیمانکاران بدهیم باید افزایش یابد.
تسنیم: این مسئله در دولت مورد بحث قرار گرفته؟
دائمی: بله، اطلاعاتی که به شما دادم از همین تحلیل هایی است که به دولت فرستاده ایم. ما به دولت اعلام کردیم که وضعیت فعلی پیمانکاران ما اینگونه است. ما مثلا 1500 میلیارد تومان دریافت کردیم، الان فقط بابت مسکن مهر 700 میلیارد تومان بدهی به پیمانکاران داریم. ضرورت این مسئله این است که این اعداد را به روز کنیم و برنامه تغییر مالی را اصلاح کنیم.
همانطور که گفتم باید توجه داشته باشیم که این پروژه یکی از بزرگترین پروژه ها در سطح دنیا است. ما داریم برای یک جمعیت کشور متوسط دنیا خانه می سازیم. لازمه اش این است که بازار و ساز و کار چنین پروژه بزرگی هم متناسب با این حجم عظیم، ایجاد شود.
تسنیم: مشکل اعتبارات زیرساختهای مسکن مهر را با مجلس نیز در میان گذاشته اید؟
دائمی: نماینده دولت در مجلس، معاونت برنامه ریزی رئیس جمهور است. دیگر صلاح نیست ما جدا از کانال ایشان با مجلس وارد رایزنی شویم. دولت با مجلس در این خصوص مسائلی را مطرح کرده و پیشنهاداتی را در قالب لایحه بودجه 93 برای تصویب به مجلس فرستاده است.
*با تمام بدهی‌ها و کمبود اعتبارات کار را متوقف نکردیم
تسنیم: شما کار احداث زیرساختهای مسکن مهر را متوقف کرده اید؟
دائمی: نه به هیچ وجه، در برخی سایت ها و استانها مشکلاتی به وجود آمده که موجب کندی یا توقف پروژه ها شده اما در مجموع ما کار احداث زیرساختهای آب و برق و فاضلاب پروژه های مسکن مهر را متوقف نکرده ایم و با وجود تمام بدهی ها و کمبود اعتبارات، کار از سوی وزارت نیرو در حال انجام است.
تسنیم: از سوی مسئولان وزارت راه و شهرسازی اعلام شد که قرار است جلساتی در دفتر معاون اول رئیس جمهور برای حل مشکل زیرساختهای مسکن مهر برگزار شود، برگزاری این جلسات آغاز شد؟
دائمی: بله این جلسات در حال برگزاری است. امیدواریم با برگزاری این جلسات تجدیدنظرهای لازم متناسب با مسائل موجود صورت گرفته و مشکلات ایجاد شده بر سر راه احداث زیرساختهای مسکن مهر برطرف شود.
تسنیم: بحث عمده بیشتر تأمین مالی است. در دولت گذشته برخی مواقع با استقراض از بانک مرکزی و حتی برداشت از صندوق توسعه ملی مشکلات کمبود تأمین مالی برخی پروژه ها حل شد، آیا احتمال استفاده از روش های اینچنینی وجود دارد؟
دائمی: در واقع اینها تسهیلات است. ما ممکن است اکنون برای حل این مشکل از طریق فروش اوراق مشارکت یا گرفتن تسهیلات از بانک ها اقدام کنیم ولی در بازه ای از زمان مثلا دو سال آینده باید این تسهیلات و بازپرداخت اوراق مشارکت با سود آن پرداخت شود. بحث ریشه ای تر از اینهاست. اتفاقی که افتاده این است که فرآیند مالی درست انجام نمی شود. مسائل هم کاملا روشن است. ما برای احداث زیرساختها و برقراری آب و برق و تأسیسات فاضلاب هر واحد مسکونی رقم مشخصی نیاز داریم که باید برای تأمین آن راهکار مشخصی اندیشیده شود.
بازدید:۴۴۸
لینک کپی شد
