هشدار نسبت به گسترش سکونتگاه‌های غیر رسمی
سازه نیوز:معاون وزیر راه و شهرسازی از گسترش محدوده‌های سکونتگاه‌های غیر رسمی در کشور خبر و هشدار داد: اگر به پیشگیری از توسعه سکونتگاه‌های غیر رسمی توجه نشود، در سال‌های آینده با محدوده بیشتری از سکونتگاه‌های غیررسمی در شهرها مواجه خواهیم بود.
سعید ایزدی - مدیرعامل شرکت عمران نوسازی و بهسازی شهری اظهار کرد: در مشهد که دومین کلان‌شهر کشور است یک سوم از مردم در سکونتگاه‌های غیر رسمی با وضعیت نامناسب و خدمات ناکافی زندگی می‌کنند.
ایزدی با تاکید بر این‌که سیاست دولت در رابطه با این سکونتگاه‌های غیر رسمی، توانمند‌سازی این بخش است، تصریح کرد: ظرفیت‌سازی برای ساکنان این سکونتگاه‌ها که اکثرا از قشر کم درآمد جامعه هستند الزامی است.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: در این زمینه کارگروهی با محوریت معاونت عمرانی برای تهیه برنامه توانمند‌سازی ظرف یک ماه ایجاد شده که دبیری این کارگروه بر عهده شرکت عمران نوسازی و بهسازی شهری است.
وی با تاکید بر لزوم پیشگیری از ایجاد سکونتگاه‌های غیر رسمی در کشور ادامه داد: خلأ جریان پیشگیری در اقدامات این حوزه در گذشته مشهور بوده و بیشترین توجه شرکت عمران و بهسازی شهری بر درمان مشکلات مناطق متمرکز شده بود.
ایزدی با اشاره به این‌که بافت‌های تاریخی ارزشمند در سطح شهرها از دیگر بافت‌هایی بوده که به عنوان بافت فرسوده شهری در گذشته شناخته می‌شد، تصریح کرد: در حال حاضر بیش از 21 هزار بافت تاریخی در کشور وجود دارد که جزو ثروت‌های ملی است اما به دلایل مختلف این بافت‌ها از جریان توسعه شهری عقب مانده‌اند و ساکنین آن از محدودیت‌های زیادی در زمینه‌ی خدمات رنج می‌برند.
وی با بیان این‌که عملیات اجرایی در بافت‌های تاریخی شهری همزمان با امضای توافق‌نامه با سازمان میراث فرهنگی شروع شده است، خاطر نشان کرد: این عملیات در شهرهای کوتی در بوشهر، علوی در کاشان، در بافت‌های تاریخی همدان و در آب‌انبار ساری به صورت پایلوت در حال اجرا است.
معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین بهره‌برداری از ساختمان‌های تاریخی را از دیگر راه‌حل‌های بهبود وضعیت بافت‌های تاریخی در شهرها دانست و اظهار کرد: علاوه بر حفاظت از بافت‌های تاریخی با بازآفرینی این بافت‌ها و بهره‌برداری از آنها می‌توان انگیزه‌ای را برای احیاء این مناطق ایجاد کرد.
ایزدی با اشاره به این‌که طرح بهره‌برداری از ساختمان‌های تاریخی در کاشان و یزد در حال اجرا است، افزود: از ساختمان‌های تاریخی در این مناطق به عنوان اقامت‌گرا، هتل و همچنین مراکز فرهنگی مثل خانه محله استفاده می‌شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: با شروع جریان بهره‌برداری از ساختمان‌های تاریخی در دو شهر کاشان و یزد کمتر ساختمانی پیدا می‌شود که به بهره‌برداری نرسیده باشد زیرا بخش خصوصی اکثر ساختمان‌ها را اداره می‌کند.
ایزدی اعطای تسهیلات همزمان با ارتقای خدمات و زیرساخت‌ها در این مناطق از راه‌های بهبود وضعیت بافت‌های فرسوده دانست و افزود: برنامه اسکان پایا که از سوی شرکت عمران و بهسازی شهری به دولت ارائه شده راه‌حلی برای بهبود وضعیت بافت‌های فرسوده است.
وی درباره برنامه اسکان پایا خاطر نشان کرد: این برنامه از دو طریق اعطای تسهیلات و بسته‌های تشویقی و تخفیف‌هایی که موجب تشویق ساکنان به ورود به عرصه نوسازی می‌شود در کنار توانمندی آنها از طریق ایجاد صندوق‌ها به افزایش مهارت‌های شغلی آنها است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این‌که ارتقای زیرساخت‌ها در مناطق میانی با همکاری شهرداری از دیگر مسائل موثر در بهبود وضعیت بافت‌های فرسوده است، تصریح کرد: مدلی که توسط مردم و با مشارکت آنها و با همکاری و همیاری دولت و شهرداری‌ها کار نوسازی و تشویق در این زمینه را ایجاد کند مدل اسکان پایا نامیده می‌شود.
ایزدی با اشاره به این‌که توجه به دو محدوده دیگر نیز به عنوان محدوده‌های بافت فرسوده از اهداف وزارت راه و شهرسازی است، گفت: یکی از این محدوده‌ها روستاهایی هستند که در اثر توسعه شتابان شهرها در محدوده‌های شهری قرار گرفتند و نیازمند توجه‌اند.
وی افزود: ونک، چیزر و تمام روستاهایی که با پسوند آباد از آنها یاد می‌شود جزو این مناطق روستایی هستند که با شهرها ادغام شده‌اند و نیازمند توجه است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این‌که مکان‌های غیرمسکونی که به عنوان فرصت‌های بزرگی در شهرها قابل بهره‌برداری‌اند، از دیگر مناطق مورد توجه وزارت راه و شهرسازی هستند، تصریح کرد: در حال حاضر مناطقی مانند پادگان‌ها، زندان‌ها و اراضی اشغال شده‌ای که با کاربری صنعتی به صورت متروکه درآمده‌اند جزو این مناطق هستند.
ایزدی در این باره خاطر نشان کرد: در تهران تجارب ارزشمندی از سوی شهرداری تهران مدیریت شده است و شاهد رونق و سرزندگی در این مناطق بوده‌ایم. برای مثال زندان قصر که در حال حاضر تبدیل به باغ موزه شده است. کشتارگاه بهمن که به فرهنگسرای بهمن و پادگان ایرانشهر که به خانه هنرمندان بدل شده است از جمله این تجارب موفق شهرداری بوده‌اند.
ایزدی با تاکید بر این‌که در پیرامون محله قلعه مرغی که 300 هکتار از بافت شهری را به خود اختصاص می‌دهد، مناطقی وجود دارد که بیش از 700 نفر سکنه دارد، اظهار کرد: این محلات نیازمند خدماتی هستند که وجود چنین بافت‌هایی می‌تواند این فرصت را در اختیار شرکت توسعه و بهسازی قرار دهد.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر این‌که بالغ بر 5000 هکتار از مناطقی شناسایی شده است که با عنوان اراضی ذخیره نوسازی باید مورد توجه قرار گیرند، افزود: این مناطق تنها فرصت‌های توسعه شهری هستند که باید با مراقبت و توجه خاص برای آنها برنامه‌ریزی کرد.
امتناع برخی بانک‌ها از ارائه تسهیلات نوسازی بافت‌های فرسوده
وی با تاکید بر این‌که دولت با مشکل عدم یاری بانک‌های عامل برای اعطای تسهیلات مواجه بوده است، افزود: در سال‌های 1392 و 1393 هرسال اعطای 20 هزار تسهیلات از سوی بانک مرکزی ابلاغ شده است که با تلاش‌های انجام شده از سال گذشته تا به امروز تنها بیش از 53 هزار تسهیلات اعطا شد.
ایزدی افزود: این تسهیلات با کمک‌های بانک تجارت و بانک سپه و چند بانک عامل دیگر در اختیار متقاضیان قرار داده شد و بقیه بانک‌ها حاضر به ارائه تسهیلات نیستند.
وام ودیعه مسکن راه‌اندازی می‌شود
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که با وجود تاکید بانک مرکزی برای اعطای تسهیلات نوسازی از سوی بانک‌ها، نتوانسته‌ایم سهمیه مورد نیاز نوسازی را دریافت کنیم، تصریح کرد: تدابیری از سوی شرکت اتخاذ شد که علاوه بر تسهیلات و وام مسکن، وام ودیعه مسکن را که سال‌های سال بلاتکلیف رها شده بود راه‌اندازی شود.
ایزدی با اشاره به این‌که اعطای وام ودیعه مسکن به صورت پایلوت در مناطق همت‌آباد اصفهان آغاز شده است، گفت: دولت درصدد ارائه‌ی راه‌حل‌هایی برای افزایش تعداد وام به دلیل کارآمد بودن این بخش است. با این حال لازمه آن همکاری و همیاری بانک‌ها است.
وی افزود: با وجود مسائل و مشکلات زیادی که بانک‌ها دارند در این عرصه به خصوص در عرصه بافت‌های فرسوده شاهد آن هستیم که از سهمیه مسکن مهر 230 هزار سهمیه خودمالکی دریافت شد که می‌توان به جرأت گفت بی‌درد‌سرترین بخش مسکن مهر تسهیلاتی بود که در اختیار خودمالکی قرار گرفت.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این‌که 230 هزار تسهیلاتی که برای نوسازی اعطا شدند پرثمر‌ترین بخش از مسکن مهر بودند، خاطر نشان کرد: با این حال در مورد تسهیلات از 20 هزار تسهیلاتی که باید از بانک‌ها دریافت می‌شد تنها 53 هزار واحد وام دریافت شد که کمتر از 15 درصد از میزان تعیین شده است.
وی تصریح کرد: این امر در حالی است که برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی شرکت نوسازی زمینه‌ای را ایجاد کرده است که بیش از 35 هزار متقاضی برای دریافت وام وجود دارد که شرکت متاسفانه بابن بست از سوی بانک‌ها مواجه شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این‌که میزان وام پرداختی برای نوسازی باید متناسب با هزینه‌های آن باشد، اظهار کرد: در تسهیلات بحث خرید مسکن با توجه به این‌که خرید یک واحد 80 متری، 240 میلیون سرمایه نیاز دارد، لازم است حداقل 50 درصد از هزینه‌ی آن از طریق وام تامین شود. در غیر این صورت امکان بازگشت رونق به این حوزه وجود ندارد.
ایزدی افزود: بنابراین در بسته پیشنهادی از طریق صندوق‌های پس‌انداز پیش‌بینی شده است که بتوانیم این حداقل‌ها را توسط بانک‌ها تامین کنیم.
وی با اشاره به این‌که تامین حداقل‌ها در زمینه‌ی نوسازی و مقاوم‌سازی بناهای فرسوده نیز به همین شکل صورت می‌گیرد، خاطر نشان کرد: هزینه نوسازی یک واحد نیز همین‌قدر است و به هرحال نیازمند وجود منابعی است که مردم را برای ورود به مرحله‌ی نوسازی توانمند کند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که وام نوسازی تا به حال تا سقف 30 میلیون تومان ارائه می‌شد، تصریح کرد: برنامه دولت جدید افزایش وام‌ها هم به لحاظ تعداد و هم به لحاظ سقف آن است.
ایزدی اظهار کرد: در برنامه نوسازی در کلانشهرها کار کارشناسی مفصلی انجام شده است تا هزینه‌های شهرها و محدوده‌های مختلف به تفکیک مقیاس برآورد شود.
وی با اشاره به این‌که مهم‌ترین مساله‌ی فعلی در زمینه اعطای تسهیلات تعیین سقف وامی است که بانک‌ها قادر به پرداخت آنها باشند، افزود: یکی از مشکلات ما با بانک‌ها مابه‌التفاوت سودی است که دولت باید بتوانند از طریق منابع در اختیار آنها قرار دهد تا بانک‌ها نیز بتوانند تسهیلات را فراهم کنند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این که حداقل مبلغ مورد نظر برای افزایش سقف وام‌های نوسازی 50 میلیون تومان است، تصریح کرد: اگر نتوان منابع لازم را برای نوسازی در اختیار ساکنین بافت‌های فرسوده قرار داد این افراد به سختی می‌توانند وارد عرصه نوسازی شوند.
ایزدی با اشاره به این‌که تشکیل یک دبیرخانه مشترک بین دولت و وزارت راه و شهرسازی و شوراهای اسلامی شهرها از جمله برنامه‌های آینده این وزارتخانه است، گفت: با توجه به ایجاد این دبیرخانه می‌توان درباره‌ی مسائل و مشکلات مشترک بحث کرد و به توافق رسید.
وی با بیان این‌که شهرداری‌ها نقش محوری در توسعه شهری دارند، افزود: توافق‌نامه‌ای با سازمان شهرداری کشور مبادله شده است که از طریق آن می‌توان ارتباط را با تک‌تک شهرداری‌ها ایجاد کرد و همچنین توافق‌نامه‌هایی را جداگانه و به طور مستقیم با شهرداری شهرهای شیراز، بوشهر، کاشان، همدان و تبریز به صورت پایلوت امضاء شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه خاطر نشان کرد: سال 1392 سال تدوین سیاست و برنامه‌های عملیاتی، سال 1393 سال اجرای پروژه‌های پایلوت، در شهرهای متقاضی و سال 1394 سال تعمیم این تجارب در کل کشور است.
ایزدی همچنین درباره‌ی همفکری با ساکنین مناطق در تدوین برنامه‌های نوسازی خاطر نشان کرد: در گذشته طرح و برنامه‌ها از سوی شرکت عمران و نوسازی تهیه می‌شد. در حال حاضر تحول دولت در تدوین برنامه‌ها ایجاد کرده است.
وی افزود: دولت جدید طبق الگوی پروژه توانمند‌سازی برای مناطق مختلف بافت‌های فرسوده قائل به برنامه‌های غیرقابل بازگشت نیست، بلکه طبق این برنامه با مشارکت ساکنین مناطق ضمن بررسی مسائل و مشکلات با درنظر گرفتن ظرفیت‌های هر یک از مناطق برای نوسازی آن راه‌حلی در نظر بگیرد.
معاون وزیر راه و شهرسازی درباره‌ی سیاست‌های شرکت عمران و نوسازی شهری درباره کاهش تراکم ساخت در بافت‌های فرسوده خاطر نشان کرد: این نوع نگاه که تراکم ساخت در همه مناطق باید به صورت یکسان افزایش پیدا کند، باید تغییر کند و تراکم ساخت در هر منطقه‌ای باید متناسب با نیازها و ظرفیت‌های آن منطقه تعیین شود.
ایزدی با اشاره به این‌که افزایش تراکم در برخی از مناطق ممکن است باعث رشد منطقه و در برخی مناطق باعث تخریب شود، تصریح کرد: لازم است با توجه به ویژگی هر محله و ظرفیت‌های آن برای توسعه‌ی آن محله تصمیم‌گیری شود.
وی با بیان این‌که مقوله کیفیت در اقدامات نوسازی از دیگر مقوله‌های مهم در زمینه‌ی نوسازی و عمران شهری است، تصریح کرد: در زمینه کیفیت ساخت‌وساز در کل کشور بحران وجود دارد. اما مساله کیفیت در مورد نوسازی باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
معاون وزیر راه و شهرسازی در این باره تصریح کرد: با توجه به هزینه‌هایی که در زمینه نوسازی می‌شود نباید آنچه ساخته می‌شود دوباره یک بافت فرسوده با کیفیت پایین باشد.
ایزدی درباره‌ی سیاست‌های شرکت عمران در این زمینه اظهار کرد: کنترل مضاعف از جمله سیاست‌های موجود برای حفظ کیفیت است.
وی همچنین برگزاری مسابقه ملی کیفیت را از جمله فعالیت‌ها در عرصه فرهنگی در زمینه‌ی تضمین کیفیت ساخت‌وساز‌ها دانست و افزود: در همین مورد در هفته دولت فراخوانی در روزنامه‌ها داده شد که همین امر می‌تواند مشوقی برای متخصصان و مردم باشد تا کیفیت را در ساخت‌وساز رعایت کند.
معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین سیاست الگو‌سازی را از دیگر اقدامات وزارت راه در این زمینه دانست و گفت: وزارت راه و شهرسازی در حال پیگیری پروژه‌هایی است که به عنوان یک الگوی مطلوب برای شهرسازی قابل تعمیم باشد.
همکاری با NGOها و سازمان‌های مردم نهاد از دیگر مباحثی بود که ایزدی به آن اشاره کرد و افزود: سیاست مشارکت با مردم یکی از سیاست‌های این دولت است که در این زمینه با برگزاری جلساتی با نهادهای مردمی فعالیت‌هایی انجام گرفته است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این‌که نهادهای مردمی ظرفیتی از جمله آشنایی با گروه‌های کم‌درآمد و نیاز‌های این افراد دارد، گفت: دولت با حمایت از این NGOها می‌تواند به جای تصدیگری در این امر از ظرفیت‌های آنها استفاده کند.
وی با تاکید بر لزوم کاهش نقش دولت به عنوان متصدی امور تصریح کرد: دولت باید به عنوان حامی برخی از وظایف را به عهده بخش خصوصی قرار دهد.
ایزدی در ادامه با اشاره به این‌که انجمن‌های جامعه‌شناسی و جمعیت‌شناسی به عنوان نهادهای متخصص در زمینه ی ارتباط با مردم هستند، گفت: دیگر زمان این‌که یک مسوول مستقیما برای درک مشکلات یک منطقه به آنجا برود تمام شده است و مردم اعتماد کافی به بخش‌های دولتی ندارند و این در حالی است که ساکنین این مناطق اعتماد بیشتری به سازمان‌های مردم نهاد می‌کند.
معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین درباره‌ی حمایت از مقاوم‌سازی بافت‌های فرسوده تصریح کرد: در این زمینه نیز کارگروهی با مشارکت دستگاه‌های متولی ایجاد شده است که با ارائه‌ی بسته‌های تخصصی به مردم روش‌های مقاوم‌سازی را آموزش می‌دهد.
ایزدی در ادامه درباره‌ی توانمند‌سازی ساکنان سکونتگاه‌های غیررسمی تصریح کرد: در نشست‌هایی که در طول دوماه گذشته برگزار شد با توجه به تجربه‌هایی که در سال‌های گذشته در این زمینه با مشارکت بانک جهانی به دست آمد برنامه‌هایی برای افزایش توانمندی ساکنین مناطق فرسوده تدوین شد.
وی با اشاره به این‌که ساکنین مناطق فرسوده شهری اکثرا از اقشار کم‌درآمد جامعه هستند، گفت: توانمند‌سازی این افراد باعث می‌شود آنها دغدغه‌های ورود به زمینه‌های نوسازی را پیدا کنند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر این‌که توانمند‌سازی فرآیندی پیچیده است، گفت: در این زمینه نشست‌های تخصصی برگزار شده است.
در ادامه‌ی این نشست اسلامی - مشاور معاون وزیر - با اشاره به این‌که از جمله برنامه‌های آتی شرکت عمران و نوسازی خروج از تک‌راه بودن تامین مالی تسهیلات است، تصریح کرد: در این زمینه استفاده از سه منبع بیمه، بورس در کنار بانک مرکزی مورد توجه قرار دارد.
وی با اشاره به این‌که با استفاده از ابزار‌های دیگر مالی می‌توان تسهیلات را افزایش داد، گفت: امیدواریم تا انتهای امسال ابزار‌های جدیدی برای تامین مالی تسهیلات ایجاد شود.
مشاور معاون وزیر افزود: صندوق سرمایه‌گذاری تعدیل که در اصفهان به صورت پایلوت ایجاد شده است، نوعی صندوق است که در کمتر کشوری تجربه‌ی آن وجود دارد. این صندوق با همکاری شهرداری اصفهان تسهیلات وام را به عنوان وام ودیعه مسکن و با سقف 15 میلیون به ساکنین محلات فرسوده اعطا می‌کند.
اسلامی همچنین خاطر نشان کرد: مساله‌ی دیگری که مورد توجه شرکت عمران و نوسازی قرار دارد این است که ساکنین محلات بعد از ترک منطقه فرسوده و انجام فرآیند نوسازی به این مناطق برگردند تا هویت مناطق فرسوده حفظ شود.
وی همچنین با اشاره به این‌که اعطای تسهیلات مالی ذیل سیاست‌های پولی بانک مرکزی انجام می‌شود، خاطر نشان کرد: شرکت تعاون و نوسازی به تنهایی نمی‌تواند سقف و کف وام‌ها را تامین کند، بلکه با توجه به محدودیت‌های اقتصادی موجود تنها پیشنهاد آن را به بانک مرکزی می‌دهد و بانک مرکزی با توجه به سیاست‌های شورای پول و اعتبار نتیجه نهایی را در این زمینه می‌گیرد.
روستا – معاون وزیر راه و شهرسازی - همچنین با اشاره به این‌که استفاده از ظرفیت‌های نهادهای غیردولتی از جمله ابزار‌هایی است که برای توسعه شهری الزامی است، خاطر نشان کرد: در این زمینه با استفاده از ظرفیت قانون ماده چهار استفاده از ظرفیت تمامی افرادی که بتوانند وارد حوزه پژوهشی شوند امکان‌پذیر است.
وی همچنین با تاکید بر این‌که سکونت افراد در سکونتگاه‌های غیررسمی در حال حاضر صرفا ناشی از مهاجرت افراد به این مناطق نیست،گفت: در حال حاضر با توجه به این‌که نسل چهارم ساکنین در سکونتگاه‌های غیررسمی پیدا شده‌اند رشد طبیعی در این سکونتگاه‌ها علت اصلی وجود این مکان‌ها است.
روستا با اشاره به این‌که ایران از نظر وضعیت سکونتگاه‌های غیررسمی در مقایسه با تایلند،هند، مصر، اندونزی، مالزی و ترکیه در وضعیت بهتری قرار دارد، تصریح کرد: با مدیریت صحیح این مناطق و آموزش اشتغال، فرهنگ و حقوق شهروندی به ساکنین سکونتگاه‌های غیررسمی می‌توان وضعیت این محله‌ها را بهبود بخشید.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر همکاری شرکت تعاون و توسعه در طی بیش از یک دهه با بانک جهانی در زمینه‌ی تحول در بافت فرسوده خاطر نشان کرد: این همکاری تنها در زمینه‌ی توجه به امکانات کاربری نبوده است، بلکه با اتخاذ یک نگاه اجتماعی به توانمند‌سازی ساکنین این مناطق توجه شده است.
روستا در پایان خاطر نشان کرد: ایران در سال 1387 موفق به کسب ریاست کارگروه شهرسازی آسیا و اقیانوسیه شد که با بهره‌برداری از این امکان کشور می‌تواند به تبادل نظرات و تجارب مشترک با کشور‌های این مناطق بپردازند.
سعید ایزدی - مدیرعامل شرکت عمران نوسازی و بهسازی شهری اظهار کرد: در مشهد که دومین کلان‌شهر کشور است یک سوم از مردم در سکونتگاه‌های غیر رسمی با وضعیت نامناسب و خدمات ناکافی زندگی می‌کنند.
ایزدی با تاکید بر این‌که سیاست دولت در رابطه با این سکونتگاه‌های غیر رسمی، توانمند‌سازی این بخش است، تصریح کرد: ظرفیت‌سازی برای ساکنان این سکونتگاه‌ها که اکثرا از قشر کم درآمد جامعه هستند الزامی است.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: در این زمینه کارگروهی با محوریت معاونت عمرانی برای تهیه برنامه توانمند‌سازی ظرف یک ماه ایجاد شده که دبیری این کارگروه بر عهده شرکت عمران نوسازی و بهسازی شهری است.
وی با تاکید بر لزوم پیشگیری از ایجاد سکونتگاه‌های غیر رسمی در کشور ادامه داد: خلأ جریان پیشگیری در اقدامات این حوزه در گذشته مشهور بوده و بیشترین توجه شرکت عمران و بهسازی شهری بر درمان مشکلات مناطق متمرکز شده بود.
ایزدی با اشاره به این‌که بافت‌های تاریخی ارزشمند در سطح شهرها از دیگر بافت‌هایی بوده که به عنوان بافت فرسوده شهری در گذشته شناخته می‌شد، تصریح کرد: در حال حاضر بیش از 21 هزار بافت تاریخی در کشور وجود دارد که جزو ثروت‌های ملی است اما به دلایل مختلف این بافت‌ها از جریان توسعه شهری عقب مانده‌اند و ساکنین آن از محدودیت‌های زیادی در زمینه‌ی خدمات رنج می‌برند.
وی با بیان این‌که عملیات اجرایی در بافت‌های تاریخی شهری همزمان با امضای توافق‌نامه با سازمان میراث فرهنگی شروع شده است، خاطر نشان کرد: این عملیات در شهرهای کوتی در بوشهر، علوی در کاشان، در بافت‌های تاریخی همدان و در آب‌انبار ساری به صورت پایلوت در حال اجرا است.
معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین بهره‌برداری از ساختمان‌های تاریخی را از دیگر راه‌حل‌های بهبود وضعیت بافت‌های تاریخی در شهرها دانست و اظهار کرد: علاوه بر حفاظت از بافت‌های تاریخی با بازآفرینی این بافت‌ها و بهره‌برداری از آنها می‌توان انگیزه‌ای را برای احیاء این مناطق ایجاد کرد.
ایزدی با اشاره به این‌که طرح بهره‌برداری از ساختمان‌های تاریخی در کاشان و یزد در حال اجرا است، افزود: از ساختمان‌های تاریخی در این مناطق به عنوان اقامت‌گرا، هتل و همچنین مراکز فرهنگی مثل خانه محله استفاده می‌شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: با شروع جریان بهره‌برداری از ساختمان‌های تاریخی در دو شهر کاشان و یزد کمتر ساختمانی پیدا می‌شود که به بهره‌برداری نرسیده باشد زیرا بخش خصوصی اکثر ساختمان‌ها را اداره می‌کند.
ایزدی اعطای تسهیلات همزمان با ارتقای خدمات و زیرساخت‌ها در این مناطق از راه‌های بهبود وضعیت بافت‌های فرسوده دانست و افزود: برنامه اسکان پایا که از سوی شرکت عمران و بهسازی شهری به دولت ارائه شده راه‌حلی برای بهبود وضعیت بافت‌های فرسوده است.
وی درباره برنامه اسکان پایا خاطر نشان کرد: این برنامه از دو طریق اعطای تسهیلات و بسته‌های تشویقی و تخفیف‌هایی که موجب تشویق ساکنان به ورود به عرصه نوسازی می‌شود در کنار توانمندی آنها از طریق ایجاد صندوق‌ها به افزایش مهارت‌های شغلی آنها است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این‌که ارتقای زیرساخت‌ها در مناطق میانی با همکاری شهرداری از دیگر مسائل موثر در بهبود وضعیت بافت‌های فرسوده است، تصریح کرد: مدلی که توسط مردم و با مشارکت آنها و با همکاری و همیاری دولت و شهرداری‌ها کار نوسازی و تشویق در این زمینه را ایجاد کند مدل اسکان پایا نامیده می‌شود.
ایزدی با اشاره به این‌که توجه به دو محدوده دیگر نیز به عنوان محدوده‌های بافت فرسوده از اهداف وزارت راه و شهرسازی است، گفت: یکی از این محدوده‌ها روستاهایی هستند که در اثر توسعه شتابان شهرها در محدوده‌های شهری قرار گرفتند و نیازمند توجه‌اند.
وی افزود: ونک، چیزر و تمام روستاهایی که با پسوند آباد از آنها یاد می‌شود جزو این مناطق روستایی هستند که با شهرها ادغام شده‌اند و نیازمند توجه است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این‌که مکان‌های غیرمسکونی که به عنوان فرصت‌های بزرگی در شهرها قابل بهره‌برداری‌اند، از دیگر مناطق مورد توجه وزارت راه و شهرسازی هستند، تصریح کرد: در حال حاضر مناطقی مانند پادگان‌ها، زندان‌ها و اراضی اشغال شده‌ای که با کاربری صنعتی به صورت متروکه درآمده‌اند جزو این مناطق هستند.
ایزدی در این باره خاطر نشان کرد: در تهران تجارب ارزشمندی از سوی شهرداری تهران مدیریت شده است و شاهد رونق و سرزندگی در این مناطق بوده‌ایم. برای مثال زندان قصر که در حال حاضر تبدیل به باغ موزه شده است. کشتارگاه بهمن که به فرهنگسرای بهمن و پادگان ایرانشهر که به خانه هنرمندان بدل شده است از جمله این تجارب موفق شهرداری بوده‌اند.
ایزدی با تاکید بر این‌که در پیرامون محله قلعه مرغی که 300 هکتار از بافت شهری را به خود اختصاص می‌دهد، مناطقی وجود دارد که بیش از 700 نفر سکنه دارد، اظهار کرد: این محلات نیازمند خدماتی هستند که وجود چنین بافت‌هایی می‌تواند این فرصت را در اختیار شرکت توسعه و بهسازی قرار دهد.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر این‌که بالغ بر 5000 هکتار از مناطقی شناسایی شده است که با عنوان اراضی ذخیره نوسازی باید مورد توجه قرار گیرند، افزود: این مناطق تنها فرصت‌های توسعه شهری هستند که باید با مراقبت و توجه خاص برای آنها برنامه‌ریزی کرد.
امتناع برخی بانک‌ها از ارائه تسهیلات نوسازی بافت‌های فرسوده
وی با تاکید بر این‌که دولت با مشکل عدم یاری بانک‌های عامل برای اعطای تسهیلات مواجه بوده است، افزود: در سال‌های 1392 و 1393 هرسال اعطای 20 هزار تسهیلات از سوی بانک مرکزی ابلاغ شده است که با تلاش‌های انجام شده از سال گذشته تا به امروز تنها بیش از 53 هزار تسهیلات اعطا شد.
ایزدی افزود: این تسهیلات با کمک‌های بانک تجارت و بانک سپه و چند بانک عامل دیگر در اختیار متقاضیان قرار داده شد و بقیه بانک‌ها حاضر به ارائه تسهیلات نیستند.
وام ودیعه مسکن راه‌اندازی می‌شود
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که با وجود تاکید بانک مرکزی برای اعطای تسهیلات نوسازی از سوی بانک‌ها، نتوانسته‌ایم سهمیه مورد نیاز نوسازی را دریافت کنیم، تصریح کرد: تدابیری از سوی شرکت اتخاذ شد که علاوه بر تسهیلات و وام مسکن، وام ودیعه مسکن را که سال‌های سال بلاتکلیف رها شده بود راه‌اندازی شود.
ایزدی با اشاره به این‌که اعطای وام ودیعه مسکن به صورت پایلوت در مناطق همت‌آباد اصفهان آغاز شده است، گفت: دولت درصدد ارائه‌ی راه‌حل‌هایی برای افزایش تعداد وام به دلیل کارآمد بودن این بخش است. با این حال لازمه آن همکاری و همیاری بانک‌ها است.
وی افزود: با وجود مسائل و مشکلات زیادی که بانک‌ها دارند در این عرصه به خصوص در عرصه بافت‌های فرسوده شاهد آن هستیم که از سهمیه مسکن مهر 230 هزار سهمیه خودمالکی دریافت شد که می‌توان به جرأت گفت بی‌درد‌سرترین بخش مسکن مهر تسهیلاتی بود که در اختیار خودمالکی قرار گرفت.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این‌که 230 هزار تسهیلاتی که برای نوسازی اعطا شدند پرثمر‌ترین بخش از مسکن مهر بودند، خاطر نشان کرد: با این حال در مورد تسهیلات از 20 هزار تسهیلاتی که باید از بانک‌ها دریافت می‌شد تنها 53 هزار واحد وام دریافت شد که کمتر از 15 درصد از میزان تعیین شده است.
وی تصریح کرد: این امر در حالی است که برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی شرکت نوسازی زمینه‌ای را ایجاد کرده است که بیش از 35 هزار متقاضی برای دریافت وام وجود دارد که شرکت متاسفانه بابن بست از سوی بانک‌ها مواجه شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این‌که میزان وام پرداختی برای نوسازی باید متناسب با هزینه‌های آن باشد، اظهار کرد: در تسهیلات بحث خرید مسکن با توجه به این‌که خرید یک واحد 80 متری، 240 میلیون سرمایه نیاز دارد، لازم است حداقل 50 درصد از هزینه‌ی آن از طریق وام تامین شود. در غیر این صورت امکان بازگشت رونق به این حوزه وجود ندارد.
ایزدی افزود: بنابراین در بسته پیشنهادی از طریق صندوق‌های پس‌انداز پیش‌بینی شده است که بتوانیم این حداقل‌ها را توسط بانک‌ها تامین کنیم.
وی با اشاره به این‌که تامین حداقل‌ها در زمینه‌ی نوسازی و مقاوم‌سازی بناهای فرسوده نیز به همین شکل صورت می‌گیرد، خاطر نشان کرد: هزینه نوسازی یک واحد نیز همین‌قدر است و به هرحال نیازمند وجود منابعی است که مردم را برای ورود به مرحله‌ی نوسازی توانمند کند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان این‌که وام نوسازی تا به حال تا سقف 30 میلیون تومان ارائه می‌شد، تصریح کرد: برنامه دولت جدید افزایش وام‌ها هم به لحاظ تعداد و هم به لحاظ سقف آن است.
ایزدی اظهار کرد: در برنامه نوسازی در کلانشهرها کار کارشناسی مفصلی انجام شده است تا هزینه‌های شهرها و محدوده‌های مختلف به تفکیک مقیاس برآورد شود.
وی با اشاره به این‌که مهم‌ترین مساله‌ی فعلی در زمینه اعطای تسهیلات تعیین سقف وامی است که بانک‌ها قادر به پرداخت آنها باشند، افزود: یکی از مشکلات ما با بانک‌ها مابه‌التفاوت سودی است که دولت باید بتوانند از طریق منابع در اختیار آنها قرار دهد تا بانک‌ها نیز بتوانند تسهیلات را فراهم کنند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این که حداقل مبلغ مورد نظر برای افزایش سقف وام‌های نوسازی 50 میلیون تومان است، تصریح کرد: اگر نتوان منابع لازم را برای نوسازی در اختیار ساکنین بافت‌های فرسوده قرار داد این افراد به سختی می‌توانند وارد عرصه نوسازی شوند.
ایزدی با اشاره به این‌که تشکیل یک دبیرخانه مشترک بین دولت و وزارت راه و شهرسازی و شوراهای اسلامی شهرها از جمله برنامه‌های آینده این وزارتخانه است، گفت: با توجه به ایجاد این دبیرخانه می‌توان درباره‌ی مسائل و مشکلات مشترک بحث کرد و به توافق رسید.
وی با بیان این‌که شهرداری‌ها نقش محوری در توسعه شهری دارند، افزود: توافق‌نامه‌ای با سازمان شهرداری کشور مبادله شده است که از طریق آن می‌توان ارتباط را با تک‌تک شهرداری‌ها ایجاد کرد و همچنین توافق‌نامه‌هایی را جداگانه و به طور مستقیم با شهرداری شهرهای شیراز، بوشهر، کاشان، همدان و تبریز به صورت پایلوت امضاء شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه خاطر نشان کرد: سال 1392 سال تدوین سیاست و برنامه‌های عملیاتی، سال 1393 سال اجرای پروژه‌های پایلوت، در شهرهای متقاضی و سال 1394 سال تعمیم این تجارب در کل کشور است.
ایزدی همچنین درباره‌ی همفکری با ساکنین مناطق در تدوین برنامه‌های نوسازی خاطر نشان کرد: در گذشته طرح و برنامه‌ها از سوی شرکت عمران و نوسازی تهیه می‌شد. در حال حاضر تحول دولت در تدوین برنامه‌ها ایجاد کرده است.
وی افزود: دولت جدید طبق الگوی پروژه توانمند‌سازی برای مناطق مختلف بافت‌های فرسوده قائل به برنامه‌های غیرقابل بازگشت نیست، بلکه طبق این برنامه با مشارکت ساکنین مناطق ضمن بررسی مسائل و مشکلات با درنظر گرفتن ظرفیت‌های هر یک از مناطق برای نوسازی آن راه‌حلی در نظر بگیرد.
معاون وزیر راه و شهرسازی درباره‌ی سیاست‌های شرکت عمران و نوسازی شهری درباره کاهش تراکم ساخت در بافت‌های فرسوده خاطر نشان کرد: این نوع نگاه که تراکم ساخت در همه مناطق باید به صورت یکسان افزایش پیدا کند، باید تغییر کند و تراکم ساخت در هر منطقه‌ای باید متناسب با نیازها و ظرفیت‌های آن منطقه تعیین شود.
ایزدی با اشاره به این‌که افزایش تراکم در برخی از مناطق ممکن است باعث رشد منطقه و در برخی مناطق باعث تخریب شود، تصریح کرد: لازم است با توجه به ویژگی هر محله و ظرفیت‌های آن برای توسعه‌ی آن محله تصمیم‌گیری شود.
وی با بیان این‌که مقوله کیفیت در اقدامات نوسازی از دیگر مقوله‌های مهم در زمینه‌ی نوسازی و عمران شهری است، تصریح کرد: در زمینه کیفیت ساخت‌وساز در کل کشور بحران وجود دارد. اما مساله کیفیت در مورد نوسازی باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
معاون وزیر راه و شهرسازی در این باره تصریح کرد: با توجه به هزینه‌هایی که در زمینه نوسازی می‌شود نباید آنچه ساخته می‌شود دوباره یک بافت فرسوده با کیفیت پایین باشد.
ایزدی درباره‌ی سیاست‌های شرکت عمران در این زمینه اظهار کرد: کنترل مضاعف از جمله سیاست‌های موجود برای حفظ کیفیت است.
وی همچنین برگزاری مسابقه ملی کیفیت را از جمله فعالیت‌ها در عرصه فرهنگی در زمینه‌ی تضمین کیفیت ساخت‌وساز‌ها دانست و افزود: در همین مورد در هفته دولت فراخوانی در روزنامه‌ها داده شد که همین امر می‌تواند مشوقی برای متخصصان و مردم باشد تا کیفیت را در ساخت‌وساز رعایت کند.
معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین سیاست الگو‌سازی را از دیگر اقدامات وزارت راه در این زمینه دانست و گفت: وزارت راه و شهرسازی در حال پیگیری پروژه‌هایی است که به عنوان یک الگوی مطلوب برای شهرسازی قابل تعمیم باشد.
همکاری با NGOها و سازمان‌های مردم نهاد از دیگر مباحثی بود که ایزدی به آن اشاره کرد و افزود: سیاست مشارکت با مردم یکی از سیاست‌های این دولت است که در این زمینه با برگزاری جلساتی با نهادهای مردمی فعالیت‌هایی انجام گرفته است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به این‌که نهادهای مردمی ظرفیتی از جمله آشنایی با گروه‌های کم‌درآمد و نیاز‌های این افراد دارد، گفت: دولت با حمایت از این NGOها می‌تواند به جای تصدیگری در این امر از ظرفیت‌های آنها استفاده کند.
وی با تاکید بر لزوم کاهش نقش دولت به عنوان متصدی امور تصریح کرد: دولت باید به عنوان حامی برخی از وظایف را به عهده بخش خصوصی قرار دهد.
ایزدی در ادامه با اشاره به این‌که انجمن‌های جامعه‌شناسی و جمعیت‌شناسی به عنوان نهادهای متخصص در زمینه ی ارتباط با مردم هستند، گفت: دیگر زمان این‌که یک مسوول مستقیما برای درک مشکلات یک منطقه به آنجا برود تمام شده است و مردم اعتماد کافی به بخش‌های دولتی ندارند و این در حالی است که ساکنین این مناطق اعتماد بیشتری به سازمان‌های مردم نهاد می‌کند.
معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین درباره‌ی حمایت از مقاوم‌سازی بافت‌های فرسوده تصریح کرد: در این زمینه نیز کارگروهی با مشارکت دستگاه‌های متولی ایجاد شده است که با ارائه‌ی بسته‌های تخصصی به مردم روش‌های مقاوم‌سازی را آموزش می‌دهد.
ایزدی در ادامه درباره‌ی توانمند‌سازی ساکنان سکونتگاه‌های غیررسمی تصریح کرد: در نشست‌هایی که در طول دوماه گذشته برگزار شد با توجه به تجربه‌هایی که در سال‌های گذشته در این زمینه با مشارکت بانک جهانی به دست آمد برنامه‌هایی برای افزایش توانمندی ساکنین مناطق فرسوده تدوین شد.
وی با اشاره به این‌که ساکنین مناطق فرسوده شهری اکثرا از اقشار کم‌درآمد جامعه هستند، گفت: توانمند‌سازی این افراد باعث می‌شود آنها دغدغه‌های ورود به زمینه‌های نوسازی را پیدا کنند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر این‌که توانمند‌سازی فرآیندی پیچیده است، گفت: در این زمینه نشست‌های تخصصی برگزار شده است.
در ادامه‌ی این نشست اسلامی - مشاور معاون وزیر - با اشاره به این‌که از جمله برنامه‌های آتی شرکت عمران و نوسازی خروج از تک‌راه بودن تامین مالی تسهیلات است، تصریح کرد: در این زمینه استفاده از سه منبع بیمه، بورس در کنار بانک مرکزی مورد توجه قرار دارد.
وی با اشاره به این‌که با استفاده از ابزار‌های دیگر مالی می‌توان تسهیلات را افزایش داد، گفت: امیدواریم تا انتهای امسال ابزار‌های جدیدی برای تامین مالی تسهیلات ایجاد شود.
مشاور معاون وزیر افزود: صندوق سرمایه‌گذاری تعدیل که در اصفهان به صورت پایلوت ایجاد شده است، نوعی صندوق است که در کمتر کشوری تجربه‌ی آن وجود دارد. این صندوق با همکاری شهرداری اصفهان تسهیلات وام را به عنوان وام ودیعه مسکن و با سقف 15 میلیون به ساکنین محلات فرسوده اعطا می‌کند.
اسلامی همچنین خاطر نشان کرد: مساله‌ی دیگری که مورد توجه شرکت عمران و نوسازی قرار دارد این است که ساکنین محلات بعد از ترک منطقه فرسوده و انجام فرآیند نوسازی به این مناطق برگردند تا هویت مناطق فرسوده حفظ شود.
وی همچنین با اشاره به این‌که اعطای تسهیلات مالی ذیل سیاست‌های پولی بانک مرکزی انجام می‌شود، خاطر نشان کرد: شرکت تعاون و نوسازی به تنهایی نمی‌تواند سقف و کف وام‌ها را تامین کند، بلکه با توجه به محدودیت‌های اقتصادی موجود تنها پیشنهاد آن را به بانک مرکزی می‌دهد و بانک مرکزی با توجه به سیاست‌های شورای پول و اعتبار نتیجه نهایی را در این زمینه می‌گیرد.
روستا – معاون وزیر راه و شهرسازی - همچنین با اشاره به این‌که استفاده از ظرفیت‌های نهادهای غیردولتی از جمله ابزار‌هایی است که برای توسعه شهری الزامی است، خاطر نشان کرد: در این زمینه با استفاده از ظرفیت قانون ماده چهار استفاده از ظرفیت تمامی افرادی که بتوانند وارد حوزه پژوهشی شوند امکان‌پذیر است.
وی همچنین با تاکید بر این‌که سکونت افراد در سکونتگاه‌های غیررسمی در حال حاضر صرفا ناشی از مهاجرت افراد به این مناطق نیست،گفت: در حال حاضر با توجه به این‌که نسل چهارم ساکنین در سکونتگاه‌های غیررسمی پیدا شده‌اند رشد طبیعی در این سکونتگاه‌ها علت اصلی وجود این مکان‌ها است.
روستا با اشاره به این‌که ایران از نظر وضعیت سکونتگاه‌های غیررسمی در مقایسه با تایلند،هند، مصر، اندونزی، مالزی و ترکیه در وضعیت بهتری قرار دارد، تصریح کرد: با مدیریت صحیح این مناطق و آموزش اشتغال، فرهنگ و حقوق شهروندی به ساکنین سکونتگاه‌های غیررسمی می‌توان وضعیت این محله‌ها را بهبود بخشید.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر همکاری شرکت تعاون و توسعه در طی بیش از یک دهه با بانک جهانی در زمینه‌ی تحول در بافت فرسوده خاطر نشان کرد: این همکاری تنها در زمینه‌ی توجه به امکانات کاربری نبوده است، بلکه با اتخاذ یک نگاه اجتماعی به توانمند‌سازی ساکنین این مناطق توجه شده است.
روستا در پایان خاطر نشان کرد: ایران در سال 1387 موفق به کسب ریاست کارگروه شهرسازی آسیا و اقیانوسیه شد که با بهره‌برداری از این امکان کشور می‌تواند به تبادل نظرات و تجارب مشترک با کشور‌های این مناطق بپردازند.
بازدید:۷۰۴
لینک کپی شد
