سوی آسمانِ ديگر که به آسمان نماند /«آسمانِ» پشتِ ارگ کریمخان اصلاح میشود؟
در حالیکه رئیس شورایشهر شیراز گفته است که حریم بناهایتاریخی بایدکاهش یابد تا ساختوساز در بافت تاریخی- فرهنگی رونق پیدا کند اما هتل آسمان شیراز به رغم تذکرات و مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مبنی بر کاهش طبقات در ۱۸ طبقه بنا شد؛ بنایی که به گفته فعالان میراث فرهنگی کشور منظر ارگ کریمخانی شیراز را مخدوش کرده است.
ضابطه محدوده قرارگیری هتل، ۶ طبقه تعیین شده است؛ سال ١٣٨٠ اسکلت اولیه هتل با ۶ طبقه ساخته شده که یک ستون در پیادهرو مستقر شده و با ارجاع به کمیسیون ماده ١٠٠ و پرداخت هزینه تخلف، موافقت را دریافت میکند. پس از آن مالک طی یک سال، سه تا چهاربار به کمیسیون ماده پنج رفته و در نهایت ارتفاع را به ١٤طبقه میرساند. سپس ارتفاع ٦٤,٥ متر هتل در میراث فرهنگی تأیید میشود و ساختمان به کار خود ادامه میدهد. پس از ساختِ ١٨ طبقه، شهردار شیراز و سایر مدیران شهری با وی وارد گفتوگو میشوند تا کار متوقف شود؛ اما مالک هتل با شهرداری منطقه درگیر شده و تهدید کرد کسی نمیتواند ملک من را تخریب کند. مصوبه شورایعالی معماریوشهرسازی در تیرماه ١٣٩٤ رأی به کاهش طبقات هتل آسمان شیراز داده و نهایتا اخطار کتبی مبنیبر تخریب به مالک ابلاغ میشود و شهرداری با حضور در محل اقدام به تخریب یک طبقه از هتل در اردیبهشتماه ١٣٩٥ نمود. گفتنی است که در هیچیک از این مراحل، سرمایهگذاری صورت نگرفته و کل پروژه با وامهای مختلف انجام شده است.
با این تاریخچه مختصر، میتوان بهسادگی دریافت که ساخت این هتل با استفاده از خلافهای اداری و مالی و اهمال سازمانهای مربوطه رخ داده است و نباید مالک را بهتنهایی مقصر دانست. شورایشهر، شهرداری و سازمان میراثفرهنگی در شکلگیری این معضل سهیم هستند و اجازه دادند تا فردی، ورای قوانین مصوب و موجود، بتواند مانعی بر سر راه ثبت جهانی مجموعه زندیه باشد و منظر بصری شاهبیت این مجموعه، یعنی ارگ کریمخانی را، مخدوش کند؛ بهعنواننمونه در یکصدوشصتوچهارمین جلسه علنی شورا، مورخ ٣١.٠٣.١٣٩٥، با حضور معاونگردشگری رئیسجمهوری، ریاست شورایشهر شیراز، غلاممهدی حقدل، درخواست کرد: «حریم بناهای تاریخی را کاهش دهید تا ساختوساز در بافت تاریخی- فرهنگی رونق یابد». وی در حالی از ابعاد شعاع حریم بناهای تاریخی گلایه دارد که خود بهعنوان نهاد ناظر و متولی شهر و مجری ضوابط سازمان میراثفرهنگی است.
حال باید از مسئولان و مالک هتل پرسید که چنانچه عدم رعایت حریم منظر و نادیدهگیری ارتباط بین محیط و اثر تاریخی و چشماندازها سبب شود تا گردشگران رغبتی به تماشای مجموعه و نهایتا اقامت نیابند، آیا باز هم بر این خواسته پافشاری خواهند کرد؟ ضمن اینکه عدم ثبت مجموعه زندیه، بهواسطه مخدوششدن حریم بصری، ما را از امتیازات و تأثیرات اقتصادی ناشی از آن؛ از مراقبتهای دورهای گرفته تا تخصیص بودجه برای ترمیم و بازسازی و معرفی این آثار به جهانیان و تأثیرات مهم آن در جذب گردشگر، محروم میكند. برای ملموسشدن موضوع از دید سایرین، فرض کنید مقابل برج ایفل یا کلیسایی قدیمی ایستادهاید تا عکس یادگاری بگیرید و ساختمانی، در نهایت بیقوارگی با چراغهای نئون و تابلو رقصان، در پشت صحنه نشسته و در عکس شما پوزخند میزند.
پایمالکردن حق شهروندان در برخورداری از منظر تاریخی و هویتی خود از سوی سودجویان، سبب خواهد شد پیوندهای اجتماعی با شهر گسسته شود و در مدتزمانی نهچندان کوتاه، تغییرات عمده در بافت شهروندی را پدید آورد. طولی نخواهد کشید که ساختمانهای بلندمرتبه دیگر گرداگرد این مجموعه را فرابگیرد، ساکنان را بهسوی دیگری از شهر روانه کند و میزبان شهروندانی باشد که به دلایل گوناگون، ناامنی اجتماعی را بههمراه خواهند داشت؛ دیگر هیچ گردشگری میهمان این بستر فرهنگی نخواهد شد. نباید تصور کرد که با تنها یک ساختمان این اتفاق نمیافتد که اگر چنین بود تجربه تلخ برج جهاننمای اصفهان و ثبت میدان نقش جهان باید برای سایرین درس عبرتی میشد.
شورای شهر شیراز، شهردار محترم و ریاست سازمان میراث فرهنگی؛ بهعنوان اولین گام در حفظ و حراست از هویت شهری، «آسمانِ» پشتِ ارگ کریمخان را اصلاح کنید!
اما حمید سجادیان رئیس اتحادیه هتلداران استان فارس در هجدهم مردادماه ۹۴ در نشست فصلی تشکل های گردشگری در هتل همای تهران گفته بود: «من در حضور همه اعلام میکنم که میخواستم در ۴۶ هزارمتربع، ۲۲ طبقه هتل بسازم، در صورتی که ۲۰ سانتیمتر آن خلافی دارد، ولی به من گفتهاند باید چهار طبقه را حذف کنی؛ این هتل را با کیک تولد اشتباه گرفتهاند!»
سجادیان سازنده و مالک «هتل آسمان» است که در حریم منظر مجموعه زندیه قرار گرفته و این روزها تصویر آن پشت ارگ کریمخان در فضای مجازی دستبهدست میشود
بازدید:۷۶۴