روستای کَلّه کاشان؛ زادگاه کمالالملک ایران
روستای کله کاشان از توابع شهرستان کاشان در ۴۰کیلومتری غرب این شهرستان و ۱۵کیلومتری مشهد اردهال کاشان قرار داشته که زادگاه نقاش معروف ایرانی، محمد غفاری ملقب به کمالالملک بوده است.
روستای کلّه کاشان از توابع شهرستان کاشان در 40کیلومتری غرب این شهرستان و 15کیلومتری مشهد اردهال کاشان قرار داشته که زادگاه نقاش معروف ایرانی، محمد غفاری ملقب به کمالالملک بوده است.
نام این روستا بر اساس سه فرضیه به این نام نامگذاری شده است که نخستین وجه تسمیه آن است که بر اثر سیل در این روستا جُمجمه فراوانی از انسان در مسیر سیل باقی مانده است که از آن پس نام این دهکده را کلّه گذاشتند و دومین نظریه آن است که اگر از بالای کوه به آن نگاه کنیم شبیه سر انسان است.
نظریه دوم بهدلیل تغییراتی که ایجاد شده قابل آزمایش نیست و وجه تسمیه سوم آن است که در این روستا انسانهای باسواد و پرمغز و بهاصطلاح باکلّه بوده حضور خاندان غفاری، خاندان شیبانی و غیره نمونهای از آنها است.
روستای کله کاشان دارای شخصیتها و بزرگان متعددی بوده که برخی از آنان همچون محمد غفاری نهتنها مایه فخر و مباهات کاشان بلکه کشور هستند اما متأسفانه با وجود پتانسیلهای خوب گردشگری در این روستا به آن بهطور شایسته توجهی نشده است.
محمد غفاری ملقب به کمالالملک
چهل و یکمین اولاد ابوذر غفاری متولد 1275 هـ.ق. از خاندانی هنرمند برخاست و مشهورترین و پرنفوذترین شخصیت در تاریخ هنر معاصر ایران به شمار میرود زیرا با کار او جریان 200ساله تلفیق سنتهای ایرانی و اروپایی به پایان میرسد و سنت طبیعتگرایی اروپایی در قالب نوعی هنر آکادمیک تثبیت میشود.
محمد غفاری هشت سالی در مدرسه دارالفنون آموزش نقاشی دیده و در آن دوران ناصرالدین شاه کارهای او را میپسندد و او را در دربار جایگاهی داد و از او کسب فیض میکند و در این سالها القابی همچون خان، نقاشباشی و کمالالملک از ناصرالدین شاه دریافت میکند.
محمد غفاری در سال 1315 هـ.ق. به اروپا رفته و با نقاشان بزرگ و مطرح اروپایی آشنا شد و با آنها ارتباط برقرار کرد و پس از سه کسب تجربه در شهرهای فلورانس، رم و پاریس بهدرخواست مظفرالدین شاه به ایران بازگشته و دیگر کمتر طبع و ذاتش او را به دربار مایل میکند.
کمالالملک چند سالی مقیم کربلای معلی شده و پس از آن به حسینآباد نیشابور رجعت کرده و دیگر به زادگاه خود یعنی روستای کله برنگشت و سرانجام در 27 مرداد 1319 در همان حسینآباد درگذشت و در جوار آرامگاه نیشابوری به خاک سپرده شد.
سرهنگ علیاکبر غفاری
سرهنگ علی اکبر غفاری در سال 1281 هـ.ش. از پدری بهنام مرتضی قلیخانی و مادری بهنام خرم غفاری در روستای کله کاشان که مسقط الرّأس غفاریها بوده متولد شد و به این روستا علاقه بسیار زیادی داشته و امور خیرخواهانه وی در جای جای روستای کله کاشان به چشم میخورد.
علی اکبر غفاری در دی ماه 1296 هـ.ش. به مدرسه صاحبمنصبی ژاندارمری رفته و تا دوران سرهنگی ادامه تحصیل داد و پس از آن دوران، از زمستان 1296 تا 1328 به سپاهیگری مشغول شد و در سال 1328 نیز به بازنشستگی نائل شد.
روزنامهنویسی از جمله مشغولیات علی اکبر غفاری بوده بهگونهای که امتیاز روزنامه بسیج کاشان را گرفت و از سال 1333 تا 1339 فعالیت اجتماعی خود را در کاشان ادامه داده و جزء مدافعان جمعیت آزادیخواه در ایران بود.
روستای کله کاشان مفاخر دیگری همچون قاضی احمد غفاری، معزالدین محمد غفاری، میرزا بزرگ غفاری پدربزرگ استاد کمالالملک، میرزا ابوتراب غفاری برادر کمالالملک، ابونصر فتحاللهخان شیبانی، جلالالدین خطاط، ملا لطفالله تاجالواعظین ملقب به حاجی تاج، علی پاشا صالح، عباسعلی واثقی، جهانشاه صالح، ابراهیم برادران و حسین صانعی را در خود دارد.
روستای کله کاشان در جوار کوه تجرکوه قرار داشته که در این کوه شش مکان معجزهگون یعنی همان چشمههای زیرزمینی و روباز وجود دارد که سه مکان آن در تاریخ کاشان ذکر شده و از آن نقلهایی شده است و به چندین اثر تاریخی این روستا اشاره میکنیم.
خانه کمالالملک
این خانه در مرکز دهکده مدرسه صالح کله قرار گرفته که در سال 1322 به بهرهبرداری رسید و بسیاری از مردم کله در آن مشغول به تحصیل شدند و بهدستور میراث فرهنگی مشغول به تعمیر و مرمت آن هستند و اتاقی در این خانه معروف به اتاق پنجدری بوده و حیاطی وسیع دارای سنگفرشهای زیبا است.
اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان در حال حاضر مشغول به ساخت دفتری برای انجمن میراث، مرکز نگارگری و موزههای مردمشناسی، دیرینهشناسی و مکتبخانه سنتی در این مکان هستند.
باغ علیآباد و خانه تاریخی علی پاشا صالح
بنای خاکی و گنبدداری در ابتدای روستای کله خودنمایی میکند که منزل شخصی علی پاشا صالح، واقف و از مؤسسان مدرسه صالح روستای کله کاشان است که قدمتی 200ساله داشته و در مزرعه چندین هکتاری علیآباد واقع است اما متأسفانه تاکنون در فهرست آثار ملی کشور قرار نگرفته است.
سردر زیبا و سنتی آن ساخته استاد محمد نیکوکار از اهالی روستای کله کاشان بوده و در ابتدای این مزرعه چندین هکتاری واقع در علیآباد خودنمایی کرده و جلوه خاصی را به آن محل میدهد.
آبجه کهره
آبجه کهره چشمهای در بطن کوه بوده که آبی سرد و گوارا و همیشهجاری دارد و بهقدر لوله گلابدانی آب داشته و جلوی آن گودال آبی است و یک درخت چوز و یک درخت بید کهن نیز قرار داشته که به آن سوراخ آبجه کهره گویند و اگر کسی در سوراخ با صدای بلند "ابجه کهرههای سه مهمان عزیزت بِمَده آب سرد" بگوید جریان آب زیاد میشود.
این فزونی جریان آب بهمدت یک دقیقه ادامه داشته و سپس فروکش میکند و در تاریخ کاشان نیز ذکر شده که چشمه آبی جنب قدمگاه علی وجود دارد که آب آن به همان مقدار قبلی بوده و درختان آن از همان ابتدا سبز و باطراوت هستند.
قدمگاه علی
در ارتفاع حدود هزار و 500 متری از سطح زمین در سینه کوه تجره شکاف بزرگی نمودار بوده که مساحتش 4*50 بوده که طبق تاریخ کاشان از معجزات حضرت علی(ع) است و در آن تاریخ آمده که شخصی از فرط تشنگی به خواب رفته و در عالم رؤیا حضرت علی(ع) را میبیند.
حضرت علی در عالم رؤیا برای رفع تشنگی به بالای کوه رفته و با عصای خود به سقف قدمگاه اشاره کرده و از آن آب جاری میشود و فرمودند هرکس از آن آب بنوشد تمام امراض جسمی و روحی او التیام پیدا میکند که شخص پس از بیدار شدن هرآنچه را در خواب دیده بهواقع میبیند.
آبشار موسمی سه میله
این آبشار از معجزات خداوند بوده و نشانهای از قدرت خدا در بطن کوه تجره بوده ولی متأسفانه هنوز به معرفی در سطح ملی نرسیده است در حالی که اگر این مهم معرفی شده بود تعجب همگان از این پدیده نادر و شاید بینظیر در طبعیت برانگیخته میشد.
این آبشار به فاصله 500 ذرع نزدیک قدمگاه علی بوده و سوراخی در دل آن کوه وجود داشته که مانند دیواری از سنگ خارا ظاهر شده و قریب 15 ذرع به بالای کوه مانده است و در سالهایی که پرآب است ابر و باران کامل میآید و بیستم عید نوروز ناگهان بدون مقدمه حجم آب خروجی سه الی چهار برابر میشود.
این آب با این حجم تا دو شبانه روز ادامه داشته و ناگهان به طور کلی قطع میشود و هر سال که این آب از این سوراخ بیرون بیاید کل قنوات این رودخانهها از رحق تا روستای استرک پر از آب شده و کل محصولات باغی و دشتی خوب و بیعیب میشود و لذا آن سوراخ را سوراخ سه میله میگویند.
آبشار سه میله یکی از معجزات خداوند است زیرا به فاصله کمی از آن در قدمگاه علی آب قطره قطره خارج شده اما در این آبشار آب به قدر زیاد یک باره خارج شده و یک باره فروکش میکند و این آبشار دو بار در سال 86 یک مرتبه در اول فروردین و بار دیگر در 14 فروردین جاری شد.
نام این روستا بر اساس سه فرضیه به این نام نامگذاری شده است که نخستین وجه تسمیه آن است که بر اثر سیل در این روستا جُمجمه فراوانی از انسان در مسیر سیل باقی مانده است که از آن پس نام این دهکده را کلّه گذاشتند و دومین نظریه آن است که اگر از بالای کوه به آن نگاه کنیم شبیه سر انسان است.
نظریه دوم بهدلیل تغییراتی که ایجاد شده قابل آزمایش نیست و وجه تسمیه سوم آن است که در این روستا انسانهای باسواد و پرمغز و بهاصطلاح باکلّه بوده حضور خاندان غفاری، خاندان شیبانی و غیره نمونهای از آنها است.
روستای کله کاشان دارای شخصیتها و بزرگان متعددی بوده که برخی از آنان همچون محمد غفاری نهتنها مایه فخر و مباهات کاشان بلکه کشور هستند اما متأسفانه با وجود پتانسیلهای خوب گردشگری در این روستا به آن بهطور شایسته توجهی نشده است.
محمد غفاری ملقب به کمالالملک
چهل و یکمین اولاد ابوذر غفاری متولد 1275 هـ.ق. از خاندانی هنرمند برخاست و مشهورترین و پرنفوذترین شخصیت در تاریخ هنر معاصر ایران به شمار میرود زیرا با کار او جریان 200ساله تلفیق سنتهای ایرانی و اروپایی به پایان میرسد و سنت طبیعتگرایی اروپایی در قالب نوعی هنر آکادمیک تثبیت میشود.
محمد غفاری هشت سالی در مدرسه دارالفنون آموزش نقاشی دیده و در آن دوران ناصرالدین شاه کارهای او را میپسندد و او را در دربار جایگاهی داد و از او کسب فیض میکند و در این سالها القابی همچون خان، نقاشباشی و کمالالملک از ناصرالدین شاه دریافت میکند.
محمد غفاری در سال 1315 هـ.ق. به اروپا رفته و با نقاشان بزرگ و مطرح اروپایی آشنا شد و با آنها ارتباط برقرار کرد و پس از سه کسب تجربه در شهرهای فلورانس، رم و پاریس بهدرخواست مظفرالدین شاه به ایران بازگشته و دیگر کمتر طبع و ذاتش او را به دربار مایل میکند.
کمالالملک چند سالی مقیم کربلای معلی شده و پس از آن به حسینآباد نیشابور رجعت کرده و دیگر به زادگاه خود یعنی روستای کله برنگشت و سرانجام در 27 مرداد 1319 در همان حسینآباد درگذشت و در جوار آرامگاه نیشابوری به خاک سپرده شد.
سرهنگ علی اکبر غفاری در سال 1281 هـ.ش. از پدری بهنام مرتضی قلیخانی و مادری بهنام خرم غفاری در روستای کله کاشان که مسقط الرّأس غفاریها بوده متولد شد و به این روستا علاقه بسیار زیادی داشته و امور خیرخواهانه وی در جای جای روستای کله کاشان به چشم میخورد.
علی اکبر غفاری در دی ماه 1296 هـ.ش. به مدرسه صاحبمنصبی ژاندارمری رفته و تا دوران سرهنگی ادامه تحصیل داد و پس از آن دوران، از زمستان 1296 تا 1328 به سپاهیگری مشغول شد و در سال 1328 نیز به بازنشستگی نائل شد.
روزنامهنویسی از جمله مشغولیات علی اکبر غفاری بوده بهگونهای که امتیاز روزنامه بسیج کاشان را گرفت و از سال 1333 تا 1339 فعالیت اجتماعی خود را در کاشان ادامه داده و جزء مدافعان جمعیت آزادیخواه در ایران بود.
روستای کله کاشان مفاخر دیگری همچون قاضی احمد غفاری، معزالدین محمد غفاری، میرزا بزرگ غفاری پدربزرگ استاد کمالالملک، میرزا ابوتراب غفاری برادر کمالالملک، ابونصر فتحاللهخان شیبانی، جلالالدین خطاط، ملا لطفالله تاجالواعظین ملقب به حاجی تاج، علی پاشا صالح، عباسعلی واثقی، جهانشاه صالح، ابراهیم برادران و حسین صانعی را در خود دارد.
روستای کله کاشان در جوار کوه تجرکوه قرار داشته که در این کوه شش مکان معجزهگون یعنی همان چشمههای زیرزمینی و روباز وجود دارد که سه مکان آن در تاریخ کاشان ذکر شده و از آن نقلهایی شده است و به چندین اثر تاریخی این روستا اشاره میکنیم.
خانه کمالالملک
این خانه در مرکز دهکده مدرسه صالح کله قرار گرفته که در سال 1322 به بهرهبرداری رسید و بسیاری از مردم کله در آن مشغول به تحصیل شدند و بهدستور میراث فرهنگی مشغول به تعمیر و مرمت آن هستند و اتاقی در این خانه معروف به اتاق پنجدری بوده و حیاطی وسیع دارای سنگفرشهای زیبا است.
اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان در حال حاضر مشغول به ساخت دفتری برای انجمن میراث، مرکز نگارگری و موزههای مردمشناسی، دیرینهشناسی و مکتبخانه سنتی در این مکان هستند.
باغ علیآباد و خانه تاریخی علی پاشا صالح
بنای خاکی و گنبدداری در ابتدای روستای کله خودنمایی میکند که منزل شخصی علی پاشا صالح، واقف و از مؤسسان مدرسه صالح روستای کله کاشان است که قدمتی 200ساله داشته و در مزرعه چندین هکتاری علیآباد واقع است اما متأسفانه تاکنون در فهرست آثار ملی کشور قرار نگرفته است.
سردر زیبا و سنتی آن ساخته استاد محمد نیکوکار از اهالی روستای کله کاشان بوده و در ابتدای این مزرعه چندین هکتاری واقع در علیآباد خودنمایی کرده و جلوه خاصی را به آن محل میدهد.
آبجه کهره چشمهای در بطن کوه بوده که آبی سرد و گوارا و همیشهجاری دارد و بهقدر لوله گلابدانی آب داشته و جلوی آن گودال آبی است و یک درخت چوز و یک درخت بید کهن نیز قرار داشته که به آن سوراخ آبجه کهره گویند و اگر کسی در سوراخ با صدای بلند "ابجه کهرههای سه مهمان عزیزت بِمَده آب سرد" بگوید جریان آب زیاد میشود.
این فزونی جریان آب بهمدت یک دقیقه ادامه داشته و سپس فروکش میکند و در تاریخ کاشان نیز ذکر شده که چشمه آبی جنب قدمگاه علی وجود دارد که آب آن به همان مقدار قبلی بوده و درختان آن از همان ابتدا سبز و باطراوت هستند.
در ارتفاع حدود هزار و 500 متری از سطح زمین در سینه کوه تجره شکاف بزرگی نمودار بوده که مساحتش 4*50 بوده که طبق تاریخ کاشان از معجزات حضرت علی(ع) است و در آن تاریخ آمده که شخصی از فرط تشنگی به خواب رفته و در عالم رؤیا حضرت علی(ع) را میبیند.
حضرت علی در عالم رؤیا برای رفع تشنگی به بالای کوه رفته و با عصای خود به سقف قدمگاه اشاره کرده و از آن آب جاری میشود و فرمودند هرکس از آن آب بنوشد تمام امراض جسمی و روحی او التیام پیدا میکند که شخص پس از بیدار شدن هرآنچه را در خواب دیده بهواقع میبیند.
آبشار موسمی سه میله
این آبشار از معجزات خداوند بوده و نشانهای از قدرت خدا در بطن کوه تجره بوده ولی متأسفانه هنوز به معرفی در سطح ملی نرسیده است در حالی که اگر این مهم معرفی شده بود تعجب همگان از این پدیده نادر و شاید بینظیر در طبعیت برانگیخته میشد.
این آبشار به فاصله 500 ذرع نزدیک قدمگاه علی بوده و سوراخی در دل آن کوه وجود داشته که مانند دیواری از سنگ خارا ظاهر شده و قریب 15 ذرع به بالای کوه مانده است و در سالهایی که پرآب است ابر و باران کامل میآید و بیستم عید نوروز ناگهان بدون مقدمه حجم آب خروجی سه الی چهار برابر میشود.
آبشار سه میله یکی از معجزات خداوند است زیرا به فاصله کمی از آن در قدمگاه علی آب قطره قطره خارج شده اما در این آبشار آب به قدر زیاد یک باره خارج شده و یک باره فروکش میکند و این آبشار دو بار در سال 86 یک مرتبه در اول فروردین و بار دیگر در 14 فروردین جاری شد.
بازدید:۲۲۴۳
منبع: تسنیم نیوز