دلربایی مسجد مشیر شیراز با طاق مروارید
مسجد تاریخی مشیرالملک یکی از جاذبههای گردشگری مذهبی در استان فارس است که زیباترین مسجد از دوران قاجار در شیراز به حساب میآید.
نکتهای که در گردشگری مذهبی باید به آن توجه کرد این است که این نوع گردشگری را نمیتوان با کلمه «زیارت» جایگزین کرد. در زیارت شما به قصد زیارت به مکان مقدس مذهبی دین خود میروید برای مثال شیعیان به قصد زیارت و انجام اعمال مذهبی به حرم امام رضا (ع) در مشهد میروند اما در گردشگری مذهبی ممکن است یک گردشگر برای بازدید از کلیسا یا مسجد تاریخی به شهر دیگری سفر کند.
در گردشگری مذهبی هدف از سفر صرفا زیارت و انجام اعمال مذهبی نیست و طیف گستردهتری از سفرهای مذهبی را شامل میشود. استان فارس با وجود داشتن مساجد تاریخی زیبا یکی از قطبهای گردشگری مذهبی است، وجود مساجدی از دورههای مختلف تاریخی از ظرفیتهایی است که باید به آن توجه شود.
مسجد مشیر در محل سنگ سیاه شیراز، خیابان قاآنی شمالی، محله ارامنه واقع شده است و از بناهای تاریخی مهم مربوط به سالهای 1274- 1265 ه. ق است که توسط حاجی میرزا ابوالحسنخان مشیرالملک بنا شده است.این مسجد زیباترین مسجد از دوران قاجار در شیراز به حساب میآید.
از دیدگاه زیبایی و استواری ساختمان این مسجد نوشتهاند؛ پس از مسجد جامع وکیل بر حسب استحکام و ترتیب و دریاچه (حوض) و ستونهای سنگی و شبستان و سنگ ازاره همانندش مسجدی در شیراز نیست. ساختمان مسجد چند شبستان و چند حجره دو طبقه دارد که این حجرهها در زمان گذشته برای طلبههای علوم دینی استفاده میشده است.
در پیشانی شبستان طاقنمای مرتفعی است که آیات قرآنی با خطوط درشت ثلث عالی بر آن نگاشته شده و بر فراز این شبستان دو گلدسته کاشیکاری ساخته شده است. در سمت شرق مسجد طاقنمای بلندی دیده میشود که به شکلی زیبا با کاشی مقرنس کاری شده است و کتیبهای به خط ثلث از آیات قرآنی دارد و در پشت طاق نما دالان و در بزرگ مسجد است که در بازارچه ارمنیها گشوده میشود.
در سر درب مسجد مشیر که در ضلع شرقی مسجد قرار دارد و در بازارچه ارامنه باز میشده به یک هشتی خاص متصل میشود، هشتی مسجد مشیر ضمن دید به حیاط مسجد به دو راه تقسیم میشود.
سمت راست در مسیر رسیدن به حیاط سرویس بهداشتی و چایخانه و راه پله شاهنشین مردانه و در سمت چپ سرویس بهداشتی و چایخانه و راه پله شاهنشین زنانه قرار داشته و مردمی که از حیاط مسجد قصد عبور داشتهاند، استراحتی میکردهاند.
وسط مسجد حوضی به طول 25 و به عرض 10 متر ساخته شده است، این حوض از سنگ یکپارچه ساخته شده است و در گذشته از آب خیرات پر میشده است.
در جهات شمالی، شرقی و غربی صحن ایوانهایی واقع شده است. ایوان شمالی مسجد، مزین به کاشیکاری، مقرنسکاری، کتیبههای زیبا، محراب و ازاره سنگی است و بر بالای آن دو گلدسته کاشیکاری و ساعتی تعبیه شده است. در پیشانی این ایوان، کتیبهای قرآنی به خط ثلث مورخ 1270 هجری قمری نصب شده است.
ایوان شمالی یا طاق چهار کاسه مسجد مشیر یکی از زیباترین شاهکارهای معماری اسلامی است. از نکات حائز اهمیت در مورد این طاق، مقرنسکاری است که علاوه بر زیبایی، کارایی خاصی برای گرمایش شبستان زمستانه دارد، این ایوان به طاق مروارید مشهور است.
در فضای پشت این ایوان، شبستانی است که مقصوره نامیده میشود. پوشش طاق و گنبد این شبستان، بر روی چهار ستون سنگی قرار گرفته است. در ضلع جنوبی شبستان، محراب کاشیکاری و در میانه آن، چاه آب بزرگ و عمیقی قرار دارد که به هنگام تابستان موجب خنکی فضا میشده است.
در برابر ایوان غربی و به قرینه آن، ایوان شرقی با تزئینات کاشی، مقرنس و کتیبه قرآنی قرار گرفته است. این ایوان، از طریق دالان و درگاه بزرگی به بیرون راه پیدا میکند.
در اطراف مسجد در چند نقطه مختلف پلکانهایی تعبیه شده که به طبقه دوم و برخی از آنها به پشت بام مسجد منتهی میشوند. طبقه دوم این مسجد فقط در ضلع شمالی و شرقی بنا و در دو طرف ضلع جنوبی مسجد ساخته شده و دارای اتاقهایی است که بیشتر آنها با یکدیگر مرتبط هستند.
نورگیرهای این اتاقها در سقف قرار دارند و به صورت شیشهای وبا ارتفاع 50 سانتیمتر تا 80 سانتیمتر از کف بام ساخته شدهاند. این مسجد در اردیبهشت 51 با شماره 911 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
بازدید:۱۴۰۰
منبع: تسنیم نیوز