معماری هرگز در ذات خود دستور نمی پذیرد

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور ، نشست تخصصی معماری اسلامی- ایرانی در شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان و به همت هیئت تحریریه ماهنامه فنی مهندسی شمس شورای مرکزی تشکیل شد. 


گرچه گزارش کامل این نشست در شماره 95 ماهنامه شمس منتشر می شود به لحاظ در خواست خوانندگان که با ارسال نظرات خواستار نشر سخنان حاضرین در این نشست بودند گوشه هایی از سخنان این بزرگان منتشر می شود :

دکتر کاظم معمارضیاء در خصوص هویت معماری و اسلامی گفت: معماری اسلامی باید هویت مستقل داشته باشد و در جهت آمایش فیزیکی سرزمین حرکت کند. در نظام مهندسی، رشته معماری به عنوان یکی از 7 رشته در نظام مهندسی نمی گنجد.

وی در ادامه افزود: اگر بخواهیم از این وضعیت نامطلوب به یک وضعیت مطلوب برسیم باید دیدگاههای درستی داشته باشیم. قبل از هر چیز باید به فضای معماری بنگریم.

دکتر شیخ طاهری در خصوص تربیت معماری در کشور گفت: متاسفانه در دانشگاه های تربیت معماری وجود ندارد و محیط آموزش به محیط پرورش تبدیل نشده است وبه طور کل معماری ما نقش تربیتی ندارد.

وی در ادامه اذعان داشت: متاسفانه پروانه کار دست کسانی است که تخصص لازم را در این زمینه ندارند.

موسس و مدیرعامل انجمن معماری در خصوص معماری اسلامی گفت: معماری اسلامی و ایرانی در زمینه علمی و آکادمیک مطلقا مشخص نیست. معماری، اسلامی، ایران سه واژه مستقل هستند.این در حالی است که متاسفانه برای معماری اسلامی تعریف مستقلی نداریم.

دکتر فلامکی در ارتباط با رابطه معماری و دین اسلام اظهار کرد: دین مبین اسلام مطلقا دستوری برای معماری ندارد و معمار اندیشه پردازی خود را معطوف به زمان و مکان نمی کند.

وی در ادامه بیان کرد: معماری اسلامی ایرانی در فضای مدنی کشور که یک فضای فرزانه ای است که نه دستور می پذیرد ولی گوش می دهد، نه جبهه گیری می کند ولی به جبهه ها می اندیشد قرار دارد. معمار یک عارف است که سخن خود را می گوید و مکتوب می کند.

مهندس اسماعیلی در خصوص معماری اسلامی- ایرانی این چنین گفت: مرز بین اسلام- معماری و ایرانی را باید در ابتدا مشخص کنیم و باید به این نکته اشاره کنیم که آیا معماری اسلامی داریم یا خیر؟ یک معمار باید ذهنش آزاد باشد برای بخش معماری فقط تجلی گر مدنظر است برای معماری دستوری از سوی خداوند نداریم.

عضو شورای مرکزی خراسان رضوی در ادامه اظهار داشت: متاسفانه در ساختمان های ما معماری اسلامی دیده نمی شود. همچنین باید بحث فکری فرهنگ و سنن را از معماری جدا کنیم.

وی در خصوص تراکم فروشی گفت: از زمانی که قرار شد شهرداری ها خود بودجه لازم را تامین کنند متاسفانه منجر به یک ضربه سنگین بر شهرسازی شد.این در حالی است که تراکم فروشی عدالت اسلامی را از بین برده است سر و سامان دادن به وضعیت بودجه شهرداری ها می تواند مانع از بین رفتن هر چه بیشتر شهرها شود.

اسماعیلی در ارتباط با لزوم یک قانون لازم برای معماری اسلامی گفت: ما در حال حاضر دستور نمی خواهیم ولی نیازمند یک ضابطه هستیم و شهرداری ها متاسفانه ضوابط معماری را رعایت نمی کنند.

وی در ارتباط با وضعیت دانشگاه ها در خصوص پرورش مهندسین این چنین ابراز داشت: دانشگاه ها باید در رابطه با نیاز جامعه و مردم یک بررسی جامع را داشته باشند. باید دید به عنوان مثال شهر تهران نیاز به چند معمار دارد و پروانه اشتغالی که به مهندسین داده می شود باید یک بازنگری اساسی شود.

مهندس محمدی در ارتباط با هویت معماری اسلامی- ایرانی گفت: در مقوله هویت، ما بیراه رفته ایم. هر کشوری برای خود شاخص هایی در معماری داردکه در دنیا نیز براساس آن شناخته می شود.معماری از زمان پهلوی وارد کشور شد و متاسفانه امروزه معماران تبدیل به افراد ضوابط کش شده اند. همچنین حضور افراد فاقد تخصص لازم، باعث بروز مشکلات در شهرسازی می شود.

رییس سابق سازمان نظام مهندسی همدان در ادامه افزود: آن چیزی که در گذشته با نام نظام معماری داشتیم، پاره پاره کرده ایم و اکنون یک نظام معماری جامعی را نداریم.

وی گفت: در حال حاضر باید نظام معماری را تدوین کنیم و فقط از افرادی که در این زمینه تحصیل کرده اند اجازه ورود به این نظام را داشته باشند. در بحث آموزش معماری باید اصلاحاتی را انجام دهیم و از وزیر جدید راه و شهرسازی تقاضا داریم که افراد غیرمتخصص وارد حوزه شهرسازی نشوند.

محمدی همچنین بیان کرد:متاسفانه در بحث مسکن مهر به کلی راه را اشتباه رفتیم که بسیاری از کارشناسان و مسئولان این موضوع را قبول ندارند. بعد از جنگ جهانی دوم یک سری ساختمان های مانند مسکن مهر ساخته شد در زمان  جنگ جهانی تنها 23 درصد از افراد این ساختمان ها را اشغال کردند اما در مسکن مهر 70 تا 80 درصد افراد در این منازل سکونت دارند.ساخت این چنین مسکن هایی حتی در آن زمان نیز عواقب خوبی نداشت ودر آن زمان نیز این مسکن ها را تخریب و به جای آنها اقدام به احداث پارک کردند و ما در حال حاضر یک الگوبرداری غلط از این نوع ساخت و ساز داریم. متاسفانه شهر جدید پرند بدون هیچ گونه مولفه اسلامی ساخته شد و آسایش محیطی در آن لحاظ نشد. ما در معماری کشور نتوانستیم سهم دین خود را ادا کنیم.

دکتر معماریان نیز در ارتباط با هویت معماری اسلامی- ایرانی گفت: متاسفانه بعد از انقلاب اسلامی تا به امروز نتوانستیم یک معمار در خور شایسته ارائه دهیم بلکه تاکنون اوضاع معماری بدتر شده است. معماری اسلامی متولی ندارد و میراث فرهنگی تنها حافظ آثار است. در بحث معماری اسلامی- ایرانی نه متولی، نه حامی و نه سرمایه گذار داریم.

وی افزود: اسلام دستوری را برای معماری نمی دهد بلکه فضای لازم را ایجاد می کند و به این نکته اشاره دارد که هر جا هستید به سمت من رو کنید که این موضوع نیز مبین احداث منازل به سمت قبله است.

---