بیش از حد نیاز از روشنایی در شهرها استفاده می‌شود
عضو هیئت‌مدیره موسسه زیست‌محیطی طروات بهار گفت: ما در شهرها بیش‌تر از حد نیاز خود از روشنایی استفاده می‌کنیم و در حیاط یا بالکن خانه خود، چراغی را روشن می‌گذاریم که خانه همسایه و سرتاسر خیابان را روشن می‌کند.
وی افزود: جلوی بیش‌تر مغازه‌ها در پیاده‌روها، لامپ‌هایی با نور زننده و خیره‌کننده کار گذاشته شده که نه‌تنها تمام عابرین، بلکه ساکنان خانه‌های اطراف را سخت می‌آزارد. ویترین مغازه‌ها، به‌خصوص طلافروشی‌ها و لوسترفروشی‌ها، به‌قدری انباشته از نورهای زننده و خیره‌کننده و مضر برای چشم است که اندکی توقف در جلو هر یک از آن‌ها، موجب خیرگی و خستگی چشم، تحریک عصبی و سردرد می‌شود.
بهار مهم‌ترین معیار برای سلامت یک شهر از دیدگاه نورپردازی را دیدن کهکشان راه شیری در آسمان شهر دانست و عنوان کرد: شب‌ها در شهر آن‌قدر چراغ‌های مزاحم روشن است که آسمان شب با انبوه ستارگان درخشانش که همیشه در طول تاریخ الهام‌بخش شعرا، نویسندگان و دانشمندان و حتی پیامران بوده است. دیگر آن آسمان تاریک همیشگی نیست؛ بلکه فضای نارنجی‌رنگ زشتی است که تعداد معدودی ستاره در آن به‌زحمت قابل رویت است.
عضو هیئت‌مدیره مؤسسه زیست‌محیطی طروات بهار با بیان اینکه «بدترین آلودگی نوری ستون‌های نوری هستند»، تصریح کرد: این ستون‌های نوری که به طرف آسمان روشن می‌کنند، علاوه‌بر اتلاف الکتریسیته، پرندگان آسمان را نیز در مسیریابی به اشتباه می‌اندازد و حشرات زیادی را جذب می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه «برای سلامت شهر و شهروندان نیاز به قانون‌گذاری در نورپردازی داریم»، خاطرنشان کرد: کشور چک سال‌ها برای بالا بردن آگاهی مردم و مسئولان در مورد آلودگی نوری تلاش کردند و سرانجام توانستند دولتمردان کشور را متقاعد کنند برای حفاظت از طبیعت، محیط زیست و درنهایت از انسان‌ها بر علیه آلودگی نوری قانون‌گذاری کنند.
این دانش‌آموخته پزشکی ادامه داد: بر طبق این قانون، تمام مردم، ادرات و سازمان‌های خصوصی و دولتی موظفند با اتخاذ تدابیر مختلف، از آلودگی نوری و یا ایجاد نورهای مزاحم در فضای شهری جلوگیری کنند. در غیر این صورت، قانون با افراد متخلف برخورد کرده و آن‌ها را به پرداخت جریمه نقدی محکوم می‌کند.
بهار با بیان اینکه «در کشور ما هر مهندسی سعی می‌کند برای روشنایی بیش‌تر ساختمان در نمای بیرونی آن از چراغ‌های زننده استفاده کند تا شاید قیمت ساختمان را بالاتر ببرد»، افزود: این کار علاوه‌بر اتلاف انرژی، باعث آلودگی نوری می‌شود و چراغ‌های جدید که در شهر ما رواج یافته، چراغ‌های چشمک‌زنند و مغازه‌ها در رقابت با یکدیگر از آن استفاده می‌کنند.
عضو هیئت‌مدیره موسسه زیست‌محیطی طروات بهار افزود: ما در این‌جا از شورای شهر مشهد می‌خواهیم که در این زمینه قانون‌گذاری کنند. باید برای سلامت شهروندان و شهر جلوی این‌گونه حرکات گرفته شود و اجازه ندهند که مغازه‌های تجاری از این نورپردازی استفاده کنند.
بهار استفاده از محافظ یا پوشش برای چراغ‌ها را، راه‌کاری برای جلوگیری از انتشار نور به سمت بالا دانست و اظهار کرد: هر نوع روشنایی مصنوعی که به خارج از جایی که قرار بوده روشن کند، پخش شود، به‌خصوص اگر جهت انتشار نور به سمت بالای سطح افق باشد، آلودگی نوری ایجاد می‌کند.
آلودگی‌های دیداری شهر، در ساکنان، حس غربت ایجاد می‌کند
در بخش دیگری از این نشست، آرین انزان‌پور، دانش‌آموخته شهرسازی و فعال هنری، با بیان اینکه «شهر حاصل برایند عوامل عینی و ذهنی در بستر تجربه‌ای روزانه است»، افزود: در دهه‌های اخیر، از سوی بسیاری از صاحب‌نظران، انتقادات بسیار جدی در مورد شهرسازی معاصر جهان که به‌طور عمده بر اساس تفکرات شهرسازی مدرن شکل گرفته، مطرح شده است. لبه تیز این انتقادات، بیش‌تر متوجه کیفیت کالبدی فضایی نامطلوب حاصل از این نظام شهرسازی است.
وی با اشاره به اینکه «آلودگی‌های دیداری در شهر، حس غربت را، حتی در نهاد ساکنان دائم آن دامن می‌زند»، عنوان کرد: این مسأله بدون شک نمی‌تواند بسترهای مشارکت پویای ایشان را در فرآیند مدیریت شهری ایجاد کند. وجود این آلودگی‌ها سبب شده است که شهروندان، خوانش درستی از چگونگی انجام انواع کنش‌های شهری نداشته باشند.
این دانش‌آموخته شهرسازی افزود: امروزه بسیاری از آسیب‌شناسان اجتماعی، یکی از مهم‌ترین عوامل برهم خوردن نظم فرهنگی و آرامش روانی و اعصاب شهروندان را گوناگونی تبلیغات و همین‌طور آشفتگی سیما و منظر شهر میدانند. آن‌چه که شهروندان از شهر خویش درک می‌کنند، بخش اعظمِ علل حرکات و رفتارهایشان را توجیه می‌سازد. این واقعیت باید بیش از پیش، در تشریح زندگی فضای شهری و در اقدامات مربوط به بهبود و اصلاح آن مورد توجه قرار گیرد.
منبع: ایسنا
