چرا زلزله ها در شب اتفاق می افتند؟

 از آنجاییکه بعضاً تعداد زیادی از زلزله ها بویژه زلزله های شدید در شب رخ می دهند، این باور در بسیاری از مردم دنیا یا مردم ایران شکل گرفته است که زلزله ها و بطور خاص زلزله های شدید در شب رخ می دهند. در این مقاله با بررسی نظر کارشناسان زلزله نگاری و زلزله سنجی به این پرسش و باور شکل گرفته(خواسته یا ناخواسته) بسیاری از مردم پاسخ گفته می شود.

باید ذکر شود که زلزله ها در تمام طول سال و در تمام ساعات روز اتفاق می افتد که شاهد آن وبسایت مرکز زلزله نگاری ایران به آدرس  http://irsc.ut.ac.ir/index.php?lang=fa  و مرکز جهانی زلزله نگاری به آدرس http://ds.iris.edu/seismon/ است که نشان می دهد حتی زلزله های شدید هم در ساعات مختلف و در طول روز و به وقت محلی اتفاق افتاده اند.چرا زلزله ها در شب اتفاق می افتند؟

بنابراین می توان گفت که این باور که زلزله ها و بویژه زلزله های شدید در شب هنگام اتفاق می افتند، اشتباه است. البته شاید این مسئله بطور اتفاقی باشد همانطور که دو زلزله شدید و بالای 7 ریشتر در ایران در 15 سال اخیر یعنی زلزله های بم و کرمانشاه در شب هنگام بودند. اما باید توجه داشت که این موارد اتفاقی بوده و با بررسی و توجه به زلزله های متعدد و بسیاری که در مکان های مختلف دنیا اتفاق می افتند، در می یابیم که بسیاری از زلزله های شدید در طول روز(به وقت محلی) اتفاق افتاده اند. برای مثال زلزله 2008 در سیچوان به وقت محلی 14:28 اتفاق افتاد.

نکته دیگری که شاید به شکل گیری این باور که زلزله ها بیشتر در شب اتفاق می افتند، کمک کرده است مربوط به زلزله های خفیف می شوند. دلیل آن این است که از آنجاییکه در شب اکثر مردم در حالت سکون و در خانه نشسته اند، لرزش های خفیف ناشی از زلزله های خفیف (مثلا 2، 3 یا 4 ریشتر) را بیشتر احساس می کنند. در حالیکه در طول روز به دلیل اینکه یا در حال حرکت و رفت و آمد هستند و یا بسته به موقعیت و محل زندگی شان سر و صداها و لرزش های ناشی از عوامل محیطی سبب می شود که لرزش ها و صدای این زلزله های خفیف را نشنیده و درک نکنند.

بنابراین می توان گفت که این باور که زلزله ها در شب اتفاق می افتند نادرست است و هر زمان در طول روز احتمال وقوع زلزله وجود دارد.