شهری که اسیر دست سودجویان است

 شاید پس از تهران بتوان به تبریز لقب شهر آهن را بدهیم. متاسفانه تبریز دومین شهر کشور از نظر بلند مرتبه سازی است؛ اگر به این شهر سفر کرده باشید در می یابید چندین برج بیش از 12 طبقه در هر منطقه ای مشاهده می شود؛ اما تصور کنید حادثه ای مانند پلاسکو در تبریز اتفاق بیفتد آیا پتانسیل مقابله با این سبک بحران ها در مدیریت شهری تبریز وجود دارد؟

این شهر در چند سال گذشته  تنها با ساخت مجتمع های تجاری به طور قارچ گونه سود حاصل آن را نصیب برخی سود جویان کرد؛ اما مدیریت شهری وقت با فروش هوا درآمد ناشی از هزینه ها را پر کرد و گویا این روند در مدیریت شهری حاضر بنای ترمز ندارد.

این در حالی است که پس از ساخت این گونه مجتمع ها نه تنها سودی حاصل فروشندگان نکرد بلکه با خاک خوردن این فضا ها تنها سود کلانی را به شهرداری رساند و امروز با این امر مواجه می‌شویم که با استهلاک این مجتمع‌ها مواجه می‌شویم.

اما داستان به اینجا ختم نمی شود؛ بلند مرتبه سازی در حاشیه خط گسل تبریز انجام گرفته است ولی توسعه شهر در قسمت های جنوبی شهر که نسبت به آن مکان امن تر هستند اتفاق نیافتاده است. حال شهری را تصور کنید که بر روی گسل ساختمان های بلند مرتبه را بنا کند، به راستی پس از وقوع بحران مدیریت شهری فعلی می تواند پاسخگوی خطراتی باشد که شهروندان را تحت تاثیر قرار خواهد داد؟

در همه جاي دنيا ساخت بناهاي بلند از ضوابط مشخصي پيروي مي کند، به همين دليل ايران نيز بايد بتواند به ضوابط بين المللي و استاندارد برسد این در صورتی است که ضابطه مندی در ساخت و سازها کمتر مورد توجه است و اغلب شهرداری ها برای آن که درآمد پایداری ندارند هوای شهر را می فروشند. از سوی دیگر برخی از صاحب نظران در حوزه هوا و اقلیم معتقدند بلند مرتبه سازی ها مانع جریان باد از مسیر طبیعی خود می شود و این مساله موجب انباشت آلاینده ها در شهرهای بزرگ می شود، برخی هم معتقدند بلند مرتبه سازی ذاتا موجب آلودگی نمی شود بلکه مکان یابی برای ساخت و ساز ساختمان های بلند مساله مهمی است که باید مد نظر قرار گیرد.

از سوی دیگر تمام شهرهای دنیا که بلند مرتبه سازی در آن اتفاق افتادن زیر ساخت آب آتش نشانی دارند اما آیا ما این چنین زیر ساختی داریم؟ متاسفانه ما خودمان تولید بحران می کنیم و بعد از آن رشته هایی برای مدیریت کار می گذاریم.

باید اعتراف کرد بیش از ۳درصد درآمد شهرداری در حوزه ساخت و ساز مربوط به بلند مرتبه سازی است ولی توجیه ندارد که شهرداری ها برای کسب درآمد ۳ درصدی آن هم در مقیاس وسیع در تمام شهرها مرتکب بلند مرتبه سازی شود، از این رو این بلند مرتبه سازی فقط برای کسب درآمد شهری است که تبعات آن بیش از ثمرات آنی شهرداری تبریز خواهد بود و نیاز است مدیریت شهری وقت به این امر توجه ویژه نشان دهد و از فرافکنی بپرهیزند.