سایه سنگین نرخ دستوری ارز بر سر صنعت گردشگری

به گزارش سازه نیوز، به طور کلی درآمدها و فعالیت یک شرکت فعال در بخش گردشگری به شرکت‌های خارجی مرتبط با این صنعت ارتباط داشته و ممکن است به سرمایه‌گذاری خارجی که آن شرکت‌ها در این کشور انجام داده‌اند، وابسته باشد.

از این‌رو است که نوسانات نرخ ارز می‌تواند جریان سرمایه‌گذاری خارجی در یک کشور را که بخشی از آن نیز در گردشگری صورت می‌گیرد، تحت‌تاثیر قرار دهد و اثر منفی بر آن بگذارد. تأثیر بر میزان گردشگران ورودی و خروجی نیز از دیگر نمودهای اثرگذاری نوسانات نرخ ارز بر گردشگری است. نگاهی به کشورهای در حال توسعه که نرخ ارز آن‌ها در بازه‌هایی از زمان دچار نوسان شده است، نشان می‌دهد این مبحث باعث کاهش فاحش صنعت تورسیم شده است.

بلای عظیمی که محدودیت ارز بر صنعت گردشگری ایران می‌آورد

در خصوص همین مبحث رییس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی بابیان اینکه محدود کردن ارز تخصیصی به مسافران باعث بغرنج شدن صنعت گردشگری هوایی شده است گفت: طی هفته‌های گذشته برای کاهش فاصله قیمت ارز در بازار آزاد و دولتی بخشنامه جدیدی به مسافران خارجی ارائه‌شده است.

رحمت‌الله رفیعی بابیان مطلب فوق گفت: عدم تخصیص ارز به مسافران عراق، کاهش ارز تخصیصی به مسافران مسیرهای زمینی و اشخاص مقیم، محدود کردن پرداخت ارز به حجاج از طریق شعب ارزی بانک‌ها و تعیین سقف حاشیه سود برای صرافی‌ها، قسمتی از این بخشنامه است.

وی بابیان اینکه از شروع این بخشنامه‌ها 70 درصد از گردشگران خارجی کاسته شده است، گفت: صنعت گردشگری هوایی با این بخش‌نامه 30 بندی به چالش کشیده خواهد شد.

رییس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی در ادامه اظهار داشت: در حال حاضر بیشتر هواپیماها با کمترین ظرفیت خود مشغول فعالیت هستند.

این فعال عرصه گردشگری با انتقاد از عدم قرارگیری دفاتر خدمات مسافرتی در زیرمجموعه بخش‌های فعال جامعه خاطرنشان کرد: آقای جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور می‌گوید به هر نوع فعال قانونی کشور ارز تعلق می‌گیرد حال سؤال اینجاست که آیا دفاتر خدمات مسافرتی که فعال هستند آیا قانونی‌اند یا خیر؛ اگر غیرقانونی هستند که چرا اقدام به برخورد و حذف آنان نمی‌کنند اگر هم قانونی هستند چرا شرایط را برای صنعت گردشگری نابسامان می‌کنید.

رییس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی افزود: دولت برای مسافری که می‌خواهد به خارج از کشور برود تنها هزار دلار ارز تخصیص داده است، این مسافر قبل از اینکه به مقصد برسد نیازمند رزرو هتل، اخذ ویزا و امکانات اولیه است با توجه به ممنوعیت خریدوفروش ارز این مسافر از چه منبعی بایست مابقی نیاز ارزی خود را تهیه کند.

رفیعی بابیان اینکه اعلام نارضایتی‌ها از بخش‌نامه جدید مقابله با دولت نیست عنوان داشت: در حال حاضر با شرایطی که ایجادشده عملاً صنعت گردشگری را تعطیل اعلام کرده‌اند. متأسفانه کسانی که این شرایط را فراهم کرده‌اند یا عملاً درک درستی از صنعت گردشگری ندارند و یا بحث صنعت گردشگری در جایگاه اول کشور را تنها تحت عنوان شعار عنوان می‌کنند.

رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران، به مشکلات مسافران ورودی به کشور در پی مشکلات ارزی اشاره کرد و گفت: بانک‌ها که تحریم هستند، صرافی‌ها که نبایست اقدام به فروش ارز کنند مسافری که قصد ورود به کشور را دارد بایست چه‌کاری انجام بدهد؟ آیا با تخصیص ارزی معادل 1000 یورو، مسافر می‌تواند از پس هزینه‌های یک هفته خوردوخوراک و تاکسی خود برآید؟

رفیعی درنهایت بابیان اینکه دولت تنها بخشی از بدنه ما را دیده است گفت: دولت با کوچک دیدن دفاتر خدمات گردشگری تنها به آن ارز گردشگری زیارتی تخصیص داده است که این مورد تنها بخش کوچکی از بدنه صنعت گردشگری است. با این اوصاف ورشکستی گردشگری هوایی دور از انتظار نخواهد بود.

سه چالش بزرگ صنعت گردشگری در ایران

در همین راستا محمد طاهری عضو هیئت‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران بابیان اینکه در حال حاضر بخش گردشگری با سه چالش بزرگ روبرو شده است. گفت: اولین مشکل نبود یک سیستم کلاسیک در حوزه گردشگری است. متأسفانه در حال حاضر ارگان‌ها و سازمان‌های مختلفی در خصوص مبحث گردشگری تصمیم‌گیری واحد نداشته و هرکدام به‌صورت مستقل در این مبحث دخالت می‌کنند.

وی بابیان مطلب فوق به «صما» گفت: مورد دوم مربوط به عملکرد خود دولت در این حوزه است اگرچه دولت در دوره‌های مختلف به‌صورت شفاهی اعتقاد راسخی برای بهبود مبحث گردشگری داشته اما در بوته عمل این باورهای شکل عملیاتی به خود نگرفته است.

طاهری در خصوص چالش بعدی حوزه گردشگری خاطرنشان کرد: مسئله سوم مربوط به فعالیت‌ها و آموزش‌های آکادمیک و کلاسیک در مؤسسات عالی است. اگرچه در طی سال‌های اخیر اتفاقات مطلوبی در این حوزه شکل‌گرفته است اما این مباحث باید به سمت جهانی‌شدن پیش رود. استفاده از مباحث علمی و به‌روز می‌تواند نواقص کاربردی این حوزه را حل کند.

عضو هیئت‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران بابیان اینکه در طی سال‌های اخیر برای بهبود وضعیت این حوزه هزینه قابل‌توجهی نشده است گفت: هم‌اکنون در کل پایتخت ایران تنها 6 هتل 5 ستاره وجود دارد که به‌هیچ‌عنوان پاسخ گوی نیازهای توریستی و گردشگری نیست.

وی با انتقاد از عملکرد دولت در جذب سرمایه‌گذاری خارجی در حوزه گردشگری گفت: در حال حاضر سرمایه‌گذاران متعددی از کشور هم‌جوار حتی اروپا مشتاق به سرمایه‌گذاری و ساخت هتل‌های متعدد در داخل هستند اما به علت بوروکراسی‌های متعدد و مشکلات بانکی این کشورهای برای حضور در ایران با چالش‌های متعددی روبرو شده و با نوعی سرخوردگی مواجه می‌شوند.

طاهری بابیان اینکه جدیدترین اقدام دولت در خصوص اعطای محدودیت ارزی به مسافران باعث ایجاد چالش‌های جدی در حوزه گردشگری شده است گفت: نقش نوسانات نرخ ارز با ایجاد نا اطمینانی در محیط کشور می‌تواند تعداد گردشگران ورودی به یک کشور را کاهش دهد. این کار تنها ناشی از تصمیمات افراد نیست بلکه تور گردانان نیز نوسانات نرخ ارز را ریسکی برای سودهای خود می‌دانند و بنابراین وقتی نا اطمینانی در مورد نرخ ارز زیاد باشد، گردشگران را به مقاصد رقیب دیگری که ثبات بیشتری دارند، هدایت می‌کنند.

وی گفت: به‌هرحال این تدابیر درنهایت منجر به ورشکستگی دفاتر خدمات گردشگری و به گل نشستن صنعت توریست خواهد شد. به‌طور یقین می‌توان گفت دولت هیچ نگرش مثبت در حوزه ارزی گردشگری نداشته و این موارد بدون در نظر گرفتن دفاتر خدمات گردشگری به‌عنوان یک فعال و ارزآور طرح‌ریزی‌شده است.

طاهری همچنین گفت: ایران مدتی است تلاش می‌کند تا بتواند سرمایه‌گذاران خارجی را در زمینه‌های مختلف به کشور جذب کند. درست است که افت نرخ ارز در دوره‌ای موجب افزایش بازدید از کشور شد و یکی از عوامل بازدید از ایران ارزان بودن آن است اما اگر نرخ ارز با نوسانات چشمگیر همراه باشد، می‌تواند گردشگری نوپای ایران را که هنوز به بالندگی نرسیده و به‌خصوص نیاز به سرمایه‌گذاری دارد با مشکلات فراوانی روبه‌رو کند؛ ازجمله اینکه سرمایه‌گذاران را با ریسک احتمالی میزان سودهای آتی روبه‌رو کند.

عضو هیئت‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران همچنین در ادامه در پاسخ به این سؤال که آیا ایجاد وزارت خانه گردشگری می‌تواند حلال مشکلات این عرصه باشد. گفت: صرف وزارت خانه شدن این حوزه نمی‌تواند مشکل را حل‌وفصل کند در حال حاضر اختصاص بودجه به بخش گردشگری بسیار ناچیز بوده و نیازمند تغییر نگرش دولت در این مبحث است.

وی درنهایت گفت: باید نشست‌های منسجمی در خصوص حل بحران محدودیت اختصاص ارز در حوزه گردشگری ایجاد شود؛ زیرا با رویه موجود این صنعت در چندماهه آینده با مشکلات بیشتری روبرو خواهد شد.