فصل بیقراری مسکن
کارشناسان بازار مسکن معتقدند در سال جدید روند افزایشی قیمتها تا پایان فصل اجاره تداوم خواهد داشت و لازم است برای کنترل این بازار چارهای اندیشیده شود. با این وجود چهار سال است که از تصویب قانون «مالیات بر خانههای خالی» که با هدف تنظیم و کنترل بازار مسکن طراحی شده بود، میگذرد. عدم اجرای این قانون سبب خودداری مالکان از عرضه واحدهای مسکونی خود به بازار مسکن و درنتیجه نابسامانی آن شده است
به گزارش سازه نیوز، کارشناسان بازار مسکن، تابستانی سخت را برای مستاجران پیشبینی میکنند. این امر وقتی به وقوع میپیوندد که در پی افزایش قیمتها در سال گذشته و رشد فزاینده تورم، قدرت خرید مردم بهشدت کاهش یافته است. اکنون با توجه به افزایش 90درصدی قیمت ساخت مسکن، کارشناسان بر این باورند که با شروع افزایش قیمت در بازار مسکن، اجارهبها افزایش مییابد و در انتهای روند افزایش قیمت و نزدیکشدن به شرایط رکود نیز نرخ اجارهبها افزایش مجدد را تجربه میکند.
بر این اساس در آغاز و پایان این پروسه، توان خرید مردم کاهش یافته و گرایش به اجاره مسکن نسبت به خرید بیشتر میشود.
این روزها با شروع فصل جابهجایی و نقل و انتقالات مستأجران، بسیاری از صاحبخانهها اقدام به افزایش اجارهبها کردهاند که بعضاً نسبت به سال گذشته افزایش قابلتوجهی داشته است. بسیاری از مالکان علت این اقدام خود را افزایش قیمت مسکن و نبود تعادل بین سرمایه خوابیده در ملک با سود حاصل از آن در صورت ارائه واحد مسکونی با اجارهبهای پایین عنوان میکنند.
این امر سبب شده بسیاری از مستاجران به این ارقام بالا تن داده و اگر هم توان پرداخت اجارهبها را ندارند به مناطق ارزانتر شهر یا شهرهای حاشیهای تهران مهاجرت کنند. یکی از راهکارهایی که برای کنترل نرخ اجارهبها در سالهای اخیر پیشنهاد میشد، اجرای مصوبه افزایش نرخ مالیات بر خانههای خالی است. جالب است بدانید از حدود دوونیم میلیون واحد مسکونی خالی در کشور، بیش از 500 هزار واحد آن در تهران قرار دارد.
در کوچهپسکوچههای مناطق مختلف تهران اگر قدم بزنیم، خانههای نوساز و قدیمیسازی را میبینیم که چند سالی میشود پای کسی به آنها باز نشده است؛ خانههایی که بیشتر با هدف سرمایهگذاری خریداری شدهاند و مالکانشان آنها را به امید اینکه روزی قیمت آن چندبرابر شود و پول روی پولشان بیاید، خالی نگهداشتهاند. ساختمانها و برجهای زیادی هستند که چراغ بعضی واحدهایشان تاکنون روشن نشده است. بنا بر اطلاعاتی که مشاوران املاک و کارشناسان مسکن در اختیار رسانهها قرار دادهاند، بیشترین خانههای خالی پایتخت، در 3 منطقه یک، پنج و 22 قرار دارد.
وضعیت کنونی بازار مسکن بهویژه اجارهبها نشان میدهد که وزارت راهوشهرسازی در اجرای سیاستها و برنامههایش موفق نبوده و امروز باید این سیاستها اصلاح شود، در غیر این صورت، وضعیت بازار مسکن نگرانکننده خواهد بود. در شرایط کنونی خانوادههای مستأجر عملاً به علت افزایش قیمت اجارهبها، مستأصل شدهاند و راهی جز پرداخت مبالغ کلان برای اجاره ملک ندارند. طبعاً شهرداریها بهدلیل داشتن اطلاعات واحدهای مسکونی، راحتتر میتوانند این نوع پایه مالیاتی را در قالب عوارض شهری اخذ کنند؛ اما به هر حال مقدمه آن داشتن زیرساخت اطلاعاتی است.
به همین دلیل وزارت راهوشهرسازی ابتدا باید سامانه ملی املاک و اسکان را تهیه کند و بهروزرسانی آن را به عهده شهرداریها واگذار کند که سالانه این سامانه بهروزرسانی شود. در همین راستا، تهیه این سامانه به معاونت مسکن و ساختمان واگذار شده؛ اما بهدلیل جابجاییهای مداوم مدیران در این معاونت، تهیه این سامانه همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد.
آقای حسامالدین عقبایی، نایب رییس اول مشاورین املاک تهران در اینباره گفت: «در سال 97 شاهد یک رشد صددرصدی در قیمت مسکن بودیم و در کنار این رشد، با رکود اواخر سال، کاهش 70 درصدی میزان معاملات را هم داشتیم، یعنی اینکه در مجموع در سال 97 رکود تورمی در بازار مسکن حاکم بود و پیشبینی ما این است که با توجه به وضعیت بازار مثلا خانهای که در اردیبهشت 97 یک میلیارد تومان بوده است، در اردیبهشت 98 حدود دو میلیارد تومان بشود و در این صورت قاعدتاً مالک آن میگوید که خانهای در سال 97 با مبلغ یک میلیارد رهن دادهام اما الان قیمت دو برابر شده است.
اینکه اجارهبها در حد رشد قیمت مسکن باشد، سبب میشود که تقریبا هیچ مستأجری امکان زندگی در شهر تهران را نداشته و حاشیهنشینی را انتخاب کند؛ لذا قاعدتاً پیشبینی من این است که حداکثر رشد اجارهبها در شهرهای بزرگ 30 درصد و در شهرهای متوسط 20 درصد و در شهرهای کوچک افزایش اجارهبها بهدلیل رعایت توازن عرضه و تقاضا نخواهیم داشت. این پیشبینی من است اما اعتقاد بر این دارم که افزایش اجارهبها بیش از 10 تا 15 درصد در توان مستاجران نیست بهدلیل اینکه مستاجران عموماً قشر کارمند، کارگر و حقوقبگیر هستند و قرار است حقوقشان 20 درصد افزایش پیدا کند و سبد خانواده فقط مسکن نیست بلکه سبد آموزش و بیماری و سبدهای مختلف دیگر است؛ لذا افزایش 10 تا 15 درصدی در توان مستاجران نیست و امیدوارم که مالکان و موجران به این قاعده انصاف توجه کنند و بیش از این افزایش اجارهبها نداشته باشند اما پیشبینی من این است که با توجه به تورم حاکم بر کشور، اجارهبها در شهرهای بزرگ تا سقف 30 درصد رشد داشته باشد.»
عقبایی ادامه داد: «در مورد خانههای خالی یا مالیات باید گفت که وضع قوانین مالیاتی میتواند مؤثر باشد و در تمام دنیا وجود دارد و در توازن عرضه و تقاضا مؤثر است که خیلی به این موضوع توجه نشده است و امیدوارم توجه بیشتری شود اما خانههای خالی درمان موثری نسبت به وضع مسکن نخواهد بود بهدلیل اینکه تعداد زیادی نیست.
دو میلیون و 500 هزار واحد خانه خالی که میگویند، اگر باشد، یعنی 10 درصد از کل خانههای ایران و در استان تهران 500 هزار خانه خالی هست و چیزی در حدود 300 هزار خانه خارج از تهران است که امکانات مناسب را برای زندگی ندارند و 200 هزار خانهای که در شهر تهران هستند، خانههای لوکس شمال شهر هستند که اگر اینها به شبکه عرضه وارد شوند، مستاجرین قدرت اجاره آنها را ندارند؛ لذا باید به سمت افزایش تولید و همچنین وضع قوانین مالیاتی سنگین در مورد اینگونه افراد و وضع قوانین بازدارنده در راستای کنترل اجارهبها برویم تا بتوانیم جلوی سفتهبازی و سوداگری در بازار مسکن را بگیریم.»/منبع:رورنامه صبح نو