خوزستان قطب اصلی گردشگری جنگ ایران

 

 

گردشگری (tourism) از کلمه (tour) به معنای گشتن اخذ شده که ریشه در لغت لاتین (turns) به معنای دور زدن٬ رفت و برگشت بین مبدا و مقصد و چرخش دارد که از یونانی به اسپانیایی و فرانسه و در نهایت به انگلیسی راه یافته است.
تعاریف بسیاری از گردشگری ارائه شده است که در یکی از تعاریف WTO(سازمان جهانی گردشگری) گردشگری عبارت است از فعالیت های افرادی که برای استراحت٬ کار و دلایل دیگربه خارج از محیط سکونت معمول خویش سفر کرده و حداکثر برای یک سال متوالی در آنجا اقامت می کنند.
جنگ بی تردید شگفت انگیز ترین پدیده ی اجتماعی است که اگر جامعه شناسی آنگونه که دورکم گفته است« بیان تاریخ به صورتی دیگر باشد» می توان گفت که جنگ آفریننده ی تاریخ است و در تعریف فون بوگوسلار جنگ منازعه ی گروه مشخصی از انسانها٬ قبایل٬ ملتها٬ مردم یا دولت ها علیه یک گروه مشابه یا متجانس دیگر است.

گردشگری انواع گوناگونی دارد که ترکیب گردشگری جنگ گونه ای از گردشگری است که دارای ویژگی های خاصی است٬ که باتوجه به تیپ های مختلف گردشگران با توجه به اهداف آنها از جهانگردی در شمار گردشگران فرهنگی قرار می گیرند.

سیر و سفر در دنیای امروز برای برقراری ارتباط های فرهنگی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. تقریبا بعد از جنگ جهانی دوم بود که زمزمه های گردشگری جنگ بر سر زبان ها افتاد٬ و به عنوان یکی از قابلیت های توسعه در استان های درگیر جنگ تحمیلی دارای جایگاه ویژه ای است.

سال ها از اتمام جنگ می گذرد اما هنوز خوزستان بوی جنگ و شهادت می دهد٬ هنوز آثار و نشانه های آن را در شهرهایش می بینیم٬مناطق عملیاتی و یادمان های شهدا هنوز وجود دارند که نشان دهنده ی فداکاری ها و رشادت های جوانان سرزمینی است که به گفته ی ویل دورانت « سرزمینی که مردمش سلاح و نرم افزارهای مسی می ساختند٬بازرگانی آنان از مصر تا هند امتداد داشت»٬ سرزمینی که حکومت های پر قدرت جهان از جمله عیلامیان٬هخامنشیان و ساسانیان حکومت خود را در آن بنا نهادند .گردشگری جنگ می تواند کارکردهای اجتماعی و فرهنگی گوناگونی را در جامعه دنبال کند که تسهیل در جریان هویت بخشی به جامعه به ویژه جوانان از مهمترین این کارکردهاست.


این نوع از گردشگری که در حیطه ی گردشگری فرهنگی قرار می گیرد از شاخه های تخصصی و با اهمیت گردشگری است که با نشان دادن ویرانی های ناشی از جنگ علاوه بر بیدار کردن حس جنگ ستیزی و عواطف بشر دوستانه در گردشگران به حفظ تاریخ معنوی و حماسی یک کشور کمک می کند.

استان خوزستان یکی از استان های اصلی در مسیر جنگ بوده است و هنوز آثار و بقایای بسیاری از جنگ در شهرهایی چون خرمشهر ٬آبادان٬ دزفول و... وجود دارد و عزیزان بسیاری را برای آنچه که امروز شاهدش هستیم از دست داد. ما برای آنکه از گردشگری رو به رشد جهان عقب نمانیم باید تفکرات و دیدگاه های سنتی را کنار بگذاریم و خود را با شرایط جدید وفق دهیم زیرا گردشگری به سبک و سیاق جدید لوازمی دارد که برای استقرار و پیاده سازی آن باید مقدماتش را فراهم نمود.

برای بالا بردن میزان آگاهی و علاقه مندی نسل جدید٬ نسلی که تنها جنگ را از طریق بازی های ویدوئی و فیلم ها و مستند ها می شناسد به حقیقت جنگ و فرهنگ شهید و شهادت و دفاع مقدس و...باید برنامه های اصولی و راهبردی ارائه دهیم و به دنبال راهکارهایی باشیم که باعث علاقه ی قلبی این نسل به این موارد باشد٬ از انجام برنامه هایی که باعث دلزدگی آنها نسبت به فرهنگ با ارزش و غنی نهفته در این مناطق می شود باید جلوگیری شود.برای مثال یکی از ریشه های مقاومت نسل جنگ ندیده در پاسخ همه جانبه به دعوت متولیان فرهنگ دفاع مقدس٬عادت زدگی عناصر متولی به وضع موجود و نپذیرفتن ریسک ورود به وضعیت جدید است‌.

شلمچه٬طلائیه٬ دهلاویه٬ اروند کنار٬ فکه و...همگی قطب های گردشگری هستند که می توانند در حیطه ی گردشگری جنگ به جایگاه ویژه ای دست یابند٬ با ایجاد زیر ساخت ها و تجهیزات گردشگری به گونه ای که فضای مقدس و روحانی و پر از آرامش آن مناطق به هم نریزد٬تصویر سازی های چند بعدی از صحنه ها و ابعاد مختلف جنگ٬ برگزاری کنفرانس های ملی و بین المللی با موضوع گردشگری جنگ با هدف تشویق و فراخوان به توسعه ی گردشگری مناطق و یادمان های تاریخی و جنگی٬ ایجاد موزه های جنگ و دفاع مقدس با بهترین حالت ممکن در تمام شهرهای تحت تاثیر جنگ در استان عزیزمان و آموزش کارکنان این موزه برای برگزاری برنامه های متعدد در این زمینه و برای آنکه بتوانند توریست ها را از مراکز تفریحی به این مکان ها هم بکشانند٬ ایجاد پارک های تفریحی با معماری خاص تحت تاثیر جنگ و ساختن المان ها و مجسمه های چند بعدی با محوریت جنگ که علاوه بر کارکرد جذب گردشگر باعث جذب نسل جدید و آشنایی آنها به گونه ای دیگر با جنگ و حوادث آن است و کار های بسیار دیگر که می توان در این زمینه انجام داد٬ که این مهم جز با رعایت اصول مدیریتی گردشگری به دست نمی آید.

مرجع:شوشان-شیما زنگنه/کارشناس ارشد برنامه ریزی توریسم