عدم رعایت اخلاق حرفه ای به رکود مسکن دامن می زند

سازه نیوز- الهام صمدزاده:  رعایت اخلاق حرفه ای یکی از آرزوهای تحقق نیافته جامعه مهندسان و صنعت ساخت و ساز است. تا جایی که برخی از مسوولان امر، چندی پیش برای تحقق این اصل فراموش شده سعی بر راه اندازی کمیته اخلاق حرفه ای که متشکل از برخی از اساتید مطرح دانشگاه ها و  دست اندرکاران مربوطه، در وزارت راه و شهرسازی نمودند تا شاید از این وادی، بتوان ملاک های دقیقی برای رعایت اخلاق حرفه ای مشخص نمود و آن را چراغ راه اقدامات مهندسان قرار داد که البته پس از گذشت یک سال از این وعده هنوز زمان تحقق آن فرا نرسیده و گویا این طرح نیز به مانند بسیاری از طرح های دیگر به دست فراموشی سپرده شده است. 

گفتنی است یکی از راهکارهای دستیابی به اخلاق حرفه ای از دید کارشناسان، استمرار عمل به قانون است. چرا که از این طریق مسوولیت پذیری نهادینه می شود و در نتیجه موجب بروز اخلاق حرفه ای خواهد شد. به عبارت دیگر ریشه اخلاق حرفه ای را می توان در باورها و اعتقادات فردی و سازمانی جستجو کرد و در این مجال باید یادآور شد که اخلاق حرفه ای قابل فراگیری است . 

با نگاهی گذرا بر فعالیت سازمان نظام مهندسی ساختمان به این مهم دست می یابیم که عدم رعایت اخلاق حرفه ای از سوی برخی از اعضای جامعه مهندسان، متاسفانه زمینه ساز بدبینی و بی اعتمادی مردم به فعالیت مهندسان شده است وبه گونه ای که شاهد افول کیفیت ساخت و ساز طی چند سال گذشته بودیم.

آنچه مسلم است رعایت اخلاق حرفه ای در حوزه ساخت و ساز منجر به افزایش عمر ساختمان ها خواهد شد که بدین طریق می توان جلوی هدر رفت سرمایه را در حوزه مهم و اساسی اقتصاد یعنی مسکن گرفت. همچنین با توجه به رکود چندساله مسکن انتظار می رود با رعایت اخلاق حرفه ای یعنی یکی از ارکان اصلی برون رفت از رکود، این معضل حل شود.

 از طرف دیگر با توجه به اینکه ایران در مدار زلزله قرار دارد می توان با رعایت اخلاق حرفه ای و به کار بستن اصول حرفه ای جلوی خسارت های ناشی از زلزله را تا حدود زیادی گرفت که در همین راستا می توان به کشور ژاپن اشاره کرد که با وجود زلزله های متعدد و با ریشتر بالا کمترین خسارت و تلفات را دارند.

طبق بررسی های به عمل آمده عدم توجه به رعایت اخلاق حرفه ای در سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور به نسبت سایر کشور های دیگر فاصله قابل ملاحظه ای وجود دارد. به عبارت دیگر برخی از مسوولان ذی ربط، ریشه این بی اخلاقی حرفه ای و یا عملی را در دیگر سازمان ها و نهادها می دانند.

طی بررسی های به عمل آمده از ساخت و ساز در دوران صفویه و سامانیان به این مهم دست می یابیم که طول عمر و نوع معماری بناهای آن دوره به مراتب نسبت به پیشرفت علم امروزه در حوزه مهندسی بسیار ماندگارتر از عصر حاضر است. چرا که یکی از مهم ترین مؤلفه های معماری آن زمان ساخت بنای ماندگار و کارآمد بود تا جایی که نام معمار در بیشتر بناهای آن دوره کنار بنا حک می شد که این امر مبین صداقت و رعایت اخلاق حرفه ای در آن زمان است.

برخی از کارشناسان براین باور هستند که مهم ترین موانع عدم رعایت اخلاق حرفه ای از سوی مهندسان را می توان در فقدان نگرش راهبردی به اخلاق حرفه ای، فرافکنی،  تحویلی نگری، مشتری مداری ابزار انگار، نارضایتی شغلی، فقدان انگیزش، فقدان مهارت تصمیم گیری، بلاتکلیفی یا تعارضات اخلاقی، فقدان نظام های اخلاقی و جامع ، لقمه انگاری به جای امانت انگاری و موانع فیزیکی و روانی محیط کار یافت.

بدیهی است امروزه با توجه به وضعیت حساس بازار مسکن، رعایت اخلاق حرفه ای بیش از هر زمان دیگر حس می شود تا جایی که بهتر است فعالیت های حرفه ای مهندسان را با شاخص های اخلاقی بسنجیم و مهندسان نیز مکلف به اجرای اخلاق حرفه ای باشند. به عبارت ساده تر رعایت اخلاق حرفه ای به معنی حساسیت دغدغه و مسوولیت پذیری می باشد که اگر تعهدی بر اجرای این مهم وجود داشته باشد شاهد رشد و شکوفایی سازمان نظام مهندسی در دراز مدت خواهیم بود.