حال این روزهای آتشکده سرمسجد خوب نیست! مسئولین پاسخ بدهند؟ + تصاویر

سعید مرادی: آتشکده یا معبد  سرمسجد یکی از مهم ترین مکان‌های تاریخی و باستانی استان خوزستان است که در شمال شرقی شهر مسجدسلیمان قرار دارد. این بنا متعلق به قرن هفتم قبل از میلاد است که بنا بر نظر برخی کارشناسان، معماران برای ساخت تخت جمشید از آن الهام گرفته‌اند.

نوع معماری این بنا، آتشکده جاویدان اورارتویی است که مهم ترین مشخصه آن استفاده نکردن از ملات و گذاشتن سنگ خشک روی سنگ خشک دیگراست. بنابه نوشته‌های پروفسور گیرشمن، باستان‌شناس فرانسوی در کتاب «ایران از آغاز تا اسلام» تخت جمشید نیز با استفاده از همین الگو ساخته شده است. این معبد که در گذشته‌های دور همواره در آن آتشی افروخته بوده مشرف به سفه سرمسجد است که به گفته مورخان مقر حکومتی پارس‌ها بوده است.

آتشکده سرمسجد، به دستور یکی از پادشاهان بزرگ هخامنشی ساخته شده و هر کدام از سنگ‌های بزرگ معدنی به کار رفته در آن ۴ تا ۵ تن وزن دارد. محراب آتشکده متعلق به قرن ۷- ۸ قبل از میلاد است که شامل یک سکو به اندازه‌های ۲۰ در ۲۵ پا می‌باشد. در بخش شرقی محراب قسمتی که اکنون آتشکده می‌باشدبرای عبادت ایرانیان بنا شده بود.

سمت غرب ایران مقدس ویژه خدایان یونانی بوده و درسمت غربی آتشکده ۳ معبد برای ۳ تن از خدایان قدیم اختصاص داشت که ۲ تن از آنان هراکلیوس و آتنا می‌باشد. یک پلکان به عرض ۲۵ متر مومنان رابه روی صفه نزدیک محل مقدس هدایت می کرد و از آنجا که در پایان مراسم نیایش نبایستی از همان راه که آمده‌اند بازگردند یک پلکان دیگر در گوشه دیگر ضلع شرقی برای پایین رفتن ساخته بودند.

به عقیده پروفسور گیرشمن سابقه استقرار یکی از قبایل پارس در مسجدسلیمان به اواخر قرن هشتم قبل از میلاد می‌رسد. ظروف سفالی، سکه‌های قدیمی، مجسمه‌های باستانی و آثار کهنی از این بنای تاریخی به دست آمده است که در موزه‌های داخل و خارج نگهداری می‌شوند. همه ساله از سراسر ایران و حتی خارج از کشور جهانگردانی برای بازدید از این اثر ارزشمند باستانی به استان خوزستان سفر می کنند. آتشکده سر مسجد در سال ۱۳۱۶ و با شماره ۳۰۰ به فهرست آثار تاریخی ملی و باستانی کشور به ثبت رسیده است اما…

حال این روزهای صفه سرمسجد خوب نیست. ساخت و سازهای غیر مجاز به ۵ متری این بنا رسیده است، رد شدن خطوط و پایه های برق، قرار دادن گود زباله، ریختن نخاله ها و زباله ها در نزدیکی این بنای باستانی و… باعث شده است دل هر علاقمند به آثار باستانی به درد آید و مسئولینی که چشمان خود را بر روی این آثار ارزشمند بسته اند…

متاسفانه مسئولین میراث فرهنگی خوزستان آن گونه که باید به آثار تاریخی مسجدسلیمان علی الخصوص صفه سرمسجد توجه ای نشان نمی دهند.

یکی از کارشناسان میراث فرهنگی در گفتگو با سایت خبری باشگاه روزنامه نگاران مسجدسلیمان در این ارتباط گفت: سرمسجد یکی از آثار ملی ست که دارای عرصه و حریم است اما متاسفانه همه خیال می کنند تا آنجایی که فنس کشیده شده است جز عرصه محسوب می شود و خارج از آن هر کاری که بخواهند می توانند انجام بدهند در حالی که فنس یک سوم این منطقه باستانی را در بر می گیرد! وی گفت: عرصه یعنی اصلی ترین حریم که هیچ ساخت و ساز و حفاری نمی شود در آن انجام داد و حریم، محدوده‌ای است که متولی اثر تاریخی بر اساس ضوابط قانونی برای حفظ اثر تاریخی تعیین می‌کند که متاسفانه این مسئله به هیچ وجه رعایت نشده است…

یکی دیگر از منابع مطلع در گفتگو با خبرنگار ما گفت: هنوز نقشه عرصه و حریم منطقه باستانی سرمسجد به صورت رسمی به مسئولین شهری ابلاغ نشده است اگر چه مسئولین میراث از آن مطلع می باشند…. ایشان در بخش دیگری از سخنان خود گفت: مدتی پیش مسئولین میراث فرهنگی خوزستان بودجه ای را برای مرمت منطقه تاریخی سرمسجد و بردنشانده در نظر گرفتند که متاسفانه با اولین بارندگی اکثر اقدامات مرمتی که انجام شده بود از بین رفت و ناظر آن هم حاضر به تایید کار نشد …. ولی هنوز تغییر مثبتی در وضع صفه پیش نیامده است.

وی گفت: بزرگ ترین مشکلاتی که منطقه باستانی سرمسجد را تهدید می کند ساخت و سازهای غیر مجاز، وجود شبکه های برق، و عدم توجه به مرمت این آثار ارزشمند باستانی در مسجدسلیمان است که متاسفانه مسئولین شهرستان نیز آن گونه که باید به این مسئله توجه ای نشان نداده اند… وی ادامه داد: انتظار دوستداران میراث فرهنگی مسجدسلیمان از مهندس ظاهری نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی و مهندس گوروئی عالی ترین نماینده دولت در شهرستان این است با جدیت به موضوع تخریب آثار باستانی مسجدسلیمان ورود کنند و اجازه ندهند این آثار ارزشمند و گران بها از بین بروند…

امیر مهرابی یکی از دوستدارن میراث فرهنگی شهرستان نیز در گفتگو با خبرنگار ما گفت: متاسفانه مسیرهای منتهی به آتشکده محل تخلیه نخاله های ساختمانی شده است. بوی زباله و سوختن زباله ها در گود زباله در محدوده این اثر ارزشمند باستانی، کودهای حیوانات و احشام سرگردان هر میهمانی را فراری می دهد. مسئولین باید پاسخگو باشند. وی گفت روزانه افراد بسیاری از این اثر باستانی بازدید می کنند و با نزدیک شدن به ایام نورزوز قطعاً حضور مردم و گردشگران خارجی بیشتر خواهد شد که با دیدن چنین منظره ایً مسئولین ما زیر سؤال خواهند رفت…

بهروز نجاتی رییس اداره محیط زیست مسجدسلیمان در گفتگو با سایت خبری باشگاه رونامه نگاران مسجدسلیمان گفت: با توجه به این که تردد ماشین های حمل زباله به راحتی در آن منطقه امکان پذیر می باشد وجود گود زباله در منطقه باستانی سرمسجد موضوعیتی ندارد و به مسئولین شهرداری نیز گفته شد این گود باید برچیده شود. وی ادامه داد: تا زمانی که جایی برای نخاله های ساختمانی در نظر گرفته نشود همیشه ممکن است این مشکلات بوجود بیاید. وی گفت: انتظار داریم دوستداران و مسئولین میراث فرهنگی با جدیت بیشتری این مشکلات همچنین تصرفات غیر قانونی زمین های اطراف را پیگیری کنند…