ذهنیت نادرست ناظران درباره جایگاه مبحث ایمنی
طبق آمار اداره ایمنی و حوادث کار، آمار حوادث کارگاههای ساختمانی در کشور ما نسبت به نرم متوسط جهانی بالاست و این نشان میدهد که ایمنی در کارگاههای ساختمانی وضعیت مطلوبی ندارد. در حال حاضر یکی از موانع رعایت ایمنی در ساخت و سازها نبود مسئول HSE یا ایمنی در کارگاههای ساختمانی است که از دیدگاه مسئولان ذیربط تا وقتی این مسئله حل نشود، همچنان شاهد حوادث ساختمانی در کارگاهها خواهیم بود.

در این گزارش مدیران کل راه و شهرسازی استانهای آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی و ایلام وضعیت ایمنی در ساخت وسازها و چالشهای توجه به الزامات زیست محیطی در استانهای متبوع خود را تشریح کرده اند.
الزام به حضور دائمی مسئول ایمنی در کارگاهها
در همین راستا مدیرکل راه و شهرسازی استان آذربایجان شرقی با بیان اینکه وضعیت ایمنی در ساختوسازها نسبت به گذشته بسیار بهتر شده است گفت: از وقتی که مقررات ملی ساختمان و الزامات مباحث مقررات ملی توسط سازمان نظام مهندسی اجرایی میشود، وضعیت ایمنی نسبت به گذشته بهبود یافته، ولی تا زمان رعایت همه الزامات و مقررات ایمنی فاصله داریم.
توحید اخلاقی، درگفتوگو با «دبیرخانه چهره سال صنعت ساختمان» یکی از موانع ایمنی در ساخت و سازها را نبود مسئول HSE در کارگاههای ساختمانی دانست و افزود: این بخش مربوط به کنترل بهداشت و ایمنی کار است و حتما باید متخصصین در کارگاههای بزرگ ساختمانی حضور و به طور روزانه چکلیستهایی داشته باشند که بتوانند تمام موارد ایمنی را کنترل کنند.
وی افزود: مسئول ایمنی باید بهطور مرتب ایمنی کارگاهها را از نظر کلاه و کفش ایمنی نیروهای انسانی، حفاظها و نردههای ایمنی کنترل کندد، نه اینکه هرازگاهی حضور داشته باشد و در مواقع ضروری غیبت کند. درواقع تا زمانی که این مباحث کنترل نشود، شاهد حوادث ساختمانی در کارگاهها خواهیم بود.
این مسئول رعایت ایمنی در زمان بهرهبرداری ساختمانها را هم منوط به نگهداری صحیح ساختمانها به عنوان بخش مهمی از مقررات ملی ساختمان دانست و گفت: اما اینکه آیا نگهداری ساختمانها مورد توجه قرار میگیرد یا خیر، بحثی است که باید روی آن کار شود.
وی تاکید کرد: این موضوع باید به صورت دوره ای توسط شهرداریها و نهاد بازرسی و کنترل ساختمان و درواقع پلیس فنی ساختمان مورد بازرسی قرار گیرد و در زمان اخذ عوارض ساختمانی سالانه، هزینه این خدمات از مالکان ساختمان اخذ شود.
اخلاقی ادامه داد: با انجام بازدیدهای دورهای بهتدریج این فرهنگسازی صورت میگیرد که این بازرسیها درنهایت به نفع مالکان است و قبل از اینکه حادثه ناگواری بیفتد، می توانند از ایمنی ساختمان خود مطمئن شوند.
به گفته وی ایمنی ساختمانها باید از لحاظ پلههای فرار، آسانسور، پلهها، سیستم اطفای حریق، سیستم هشدار آتشنشانی، شارژ و تعویض به موقع کپسولهای آتشنشانی و سایر موارد ایمنی، توسط بازرسان ساختمان به صورت کاملا جدی نه فرمالیته ارزیابی شود و این امر میتواند توسط شرکتهای بیمه هم صورت بگیرد.
فرهنگ عمومی نسبت به استفاده از بیمه ساختمان ارتقا یابد
اخلاقی با تاکید بر اینکه باید بیمه ساختمانها در کشور اجباری و در کنار آن اطلاعرسانی شود تا فرهنگ عمومی استفاده از بیمه ساختمان ارتقا یابد، افزود: اجرای بیمه هم به نفع مالکان و هم شرکتهای بیمه است و موجب میشود که در زمان بهرهبرداری از ایمنی ساختمانها اطلاع و از بهروزرسانی رعایت ایمنی در زمان بهرهبرداری اطمینان حاصل کنیم و تاریخ گذشته نیست و با این بازدیدهای دورهای میتوان اطمینان کرد که ایمنی نسبی در ساختمانها برقرار است.
وی با بیان اینکه دولت باید ساختمانهای موجود و ساکنان آنها را جزو سرمایههای ملی کشور تلقی کند، پیشنهاد کرد: دولت قبل از وقوع حوادث ناگوار ساختمانی و صرف هزینههای کلان برای جبران خسارات آن، میتواند از محل صرفهجویی انرژی برای عموم مردم یارانهای برای این امر به صورت موقت در نظر بگیرد و بهتدریج تا وقتی که فرهنگ آن جا بیفتد و همه برای منغعت خود به صورت داوطلبانه در این امر مشارکت کنند، این یارانهها را حذف کند.
اخلاقی در عین حال محیطزیست را متعلق به همه انسانها دانست و هشدار داد: تهدید محیطزیست به هر نحو ممکن، تهدیدی برای زندگی انسانها است. بنابراین یک مسئله عمومی است و همه باید در حفظ آن کوشا باشیم.
وی ادامه داد: تخریب محیطزیست میتواند هم از ناحیه مصالح ساختمانی بیکیفیت و اجرای غیرکیفی و هم از منظر دفع فاضلاب، آلودگی هوا و خاک صورت بگیرد، بنابراین باید کمک کنیم تا هر عنصری که باعث آلودگی هر کدام از مولفههای محیطزیست اعم از هوا، جریان هوا، نور خورشید، آب، خاک و حتی اصوات محیطی میشود، حذف شود و الزامات آن هم در مقررات ملی ساختمان قید و هم ملزم به رعایت آن شوند.
اخلاقی در پایان نقش آموزش عمومی را در حفظ محیط زیست بسیار مهم برشمرد و افزود: قطعا جلب مشارکت مردم بسیار مهم است تا متوجه اهمیت قضیه شوند و در این رابطه صداوسیما و رسانههای ارتباط جمعی، فضای مجازی، دانشگاهها و مدارس میتوانند از جهت آموزش و ارتقای فرهنگ عمومی در رعایت موارد فوق بسیار کارساز و موثر باشند.
وضعیت نامطلوب ایمنی در کارگاههای ساختمانی
مدیرکل راه و شهرسازی استان خراسان جنوبی نیز با بیان اینکه سختگیری در بخش ایمنی به دلیل شمار بالای تلفات الزامی است گفت: از آنجایی که حجم خدمات ارائه شده بابت عدم رعایت موازین ایمنی در ساختمانها و شمار تلفات بسیار زیاد است، سختگیری در بخش رعایت ایمنی، امری بسیار مهم و به جا است.
مهدی جعفری، درگفتوگو با«دبیرخانه چهره سال صنعت ساختمان»: به تازگی حتی مقرر شده تا برای هر ساخت و سازی که انجام می گیرد، یک مسئول ایمنی در پروژه ها حاضر باشد و این مسئله به دلیل اهمیت خاص خود در استان پیگیری میشود.
وی بیشترین آمار حوادث ساختمانی را مربوط به سقوط از ارتفاع دانست و گفت: عمده حوادث سقوط از ارتفاع به دلیل عدم رعایت مواردی نظیر اجرای حفاظ است که موجب تلفات می شود.
وی در پاسخ به اینکه آیا بی توجهی به ایمنی در کارگاه های ساختمانی ناشی از تحمیل هزینه به کارفرمایان است و یا فرهنگ سازی در این زمینه انجام نشده است گفت: هزینه تامین ایمنی در پروژه های ساختمانی زیاد نیست، بلکه در این بخش بیشتر بحث فرهنگ سازی و کم توجهی به این موضوع مطرح است که باید بیشتر به آن پرداخته شود.
جعفری همچنین با بیان اینکه مبحث ایمنی در کارگاههای ساختمانی، یکی از مباحث مقررات ملی ساختمان است گفت: اگر بخواهیم ایمنی در کارگاهها را با حدود 5 سال قبل مقایسه کنیم، وضعیت بسیار بهتر شده، ولی اگر بخواهیم با آنچه که در مقررات ملی و ضوابط بر آن تاکید شده مقایسه کنیم، متاسفانه فاصله بسیار زیادی با اهداف قانون داریم.
وی افزود: آماری که مسئولان اداره ایمنی و حوادث کار منتشر میکنند، نشان میدهد که آمار حوادث کارگاههای ساختمانی در کشور ما نسبت به نرم متوسط جهانی بالاست و این نشان میدهد که ایمنی در کارگاههای ساختمانی وضعیت مطلوبی ندارد.
جعفری ادامه داد: البته اقدامات خوبی هم از سوی دولت، سازمان نظام مهندسی و اداره کار حداقل در استان ما انجام شده است، از جمله اینکه سازندگان مسکن و ساختمان یا مجریان ذیصلاح اگر بخواهند قراردادی ببندند، حتما باید گواهینامه ایمنی ارائه بدهند که ثابت کند دورههای آموزشی ایمنی را تحتنظر اداره کار گذراندهاند.
وی این اقدام را گامی در جهت اجرای ایمنی در بخش مسکن و ساختمان دانست و گفت: از دیگر اقدامات انجام شده با هماهنگی اداره راه و شهرسازی، گذاشتن دورههای آموزشی برای ناظران درخصوص رعایت ایمنی در ساختمان است و توجه به موارد ایمنی مثل نوار خطر، مهاربندی اطراف پلهها و... را به ناظران تذکر دادهایم تا مبحث ایمنی را به عنوان یکی از مباحث مهم مقررات ملی درنظر بگیرند.
تذکر به ناظران برای اعلام تخلفات مالکین در حوزه ایمنی
این مسئول اضافه کرد: این ذهنیت در ذهن ناظران و مهندسان وجود دارد که اهمیت مقررات ملی ساختمان فقط در مباحث 9 و 10 یعنی بحث بتن و فولاد خلاصه شده، در صورتی که از نظر قانونی، مبحث ایمنی هم دقیقا مانند سایر مباحث ارزش قانونی دارند و ما از طریق کلاسهای آموزشی در حال فرهنگ سازی برای توجه به مبحث ایمنی هستیم و به ناظران توصیه کردهایم که ارتباط خود را در بحث ایمنی با اداره کار هم برقرار کنند.
وی با اعلام اینکه تمام ظرفیتهای قانونی را برای ارتقای ایمنی کارگاههای ساختمانی بهکار گرفتهایم تاکید کرد: اگر مالکین مباحث ایمنی را در ساختمان خود رعایت نکنند، به ناظران تذکر دادهایم که این موارد را به اداره حوادث و ایمنی کار هم اعلام کنند.
مدیرکل راه و شهرسازی خراسان جنوبی وضعیت ایمنی در ساختمان ها را بهتر از کارگاهها برشمرد و گفت: اگر جمیع جهات را در نظر بگیریم، ایمنی ساختمان ها بهتر از کارگاهها است. یعنی امروزه ایمنسازی ساختمانها در برابر حریق با نصب سیستمهای اعلام و اطفای حریق، انجام میشود و نیز سازمان آتشنشانی برای جلوگیری از سقوط، ارتفاع نردهها را کنترل می کند.
جعفری همچنین با بیان اینکه ساختمانهای ساخته شده بعد از تصویب قانون نظام مهندسی به خصوص طی 6 الی 7 سال اخیر از وضعیت نسبتا مطلوبی برخوردارند گفت: حوزه ایمنسازی ساختمان بسیار گسترده است و تاسیسات برقی و مکانیکی از جمله این بخشها است.
وی خاطر نشان کرد: مثلا در بخش آسانسور بارها اعلام شده که بیش از 80 درصد آسانسورهای فعال در تهران، فاقد استاندارد و ایمنی هستند و احتمال سقوط منجر به فوت و بروز مشکل در آنها وجود دارد. همچنین در حوزه برق، اتصال یک سیم در ساختمان پلاسکو به یک آتشسوزی بسیار بزرگ منجر شد.
رعایت ایمنی براساس استانداردها یک حلقه مفقوده است
همچنین مدیر کل راه و شهرسازی استان ایلام گفت: براساس ضوابط موجود، اگر سه نهاد ذیربط وزارت تعاون، رفاه و کار و ادارات آن در استانها، شهرداران و سازمان نظام مهندسی، از طریق تعامل با همدیگر اجرای قوانین و مقررات را با جدیت از کارفرما مطالبه و کارگران را هم مقید به این موارد کنند، میتوانیم بگوییم که HSE رعایت میشود.
سید کمال الدین میرجعفریان درگفتوگو با «دبیرخانه چهره سال صنعت ساختمان» افزود: اما براساس آنچه که اکنون عرف شده، رعایت ایمنی براساس استانداردها یک حلقه مفقوده است و در حد ایدهآل انجام نمیشود.
وی فرهنگسازی را یک موضوع مهم در زمینه رعایت ایمنی دانست و گفت: اولین بحث، پذیرش فرهنگ ایمنی از طرف کارفرما و کارگران و جدی گرفتن آن است و تا زمانی که به این باور نرسیم و اطلاعرسانی خوبی از طرف دستگاههای ذیربط انجام نگیرد و مردم رعایت ایمنی را به صورت منطقی قبول نکنند، این موضوع عملی نمیشود.
میرجعفریان با انتقاد از اینکه مباحث فنی به خوبی بیان و اطلاعرسانی نشده است و از طرف دیگر اجرای قوانین و مقررات مرتبط با این موضوع کنترل نمیشود اظهار داشت: چالش عمده اطلاعرسانی نامناسب و عدم پایبندی کارفرما یا کارگر به رعایت ایمنی است و این باور در آنها وجود ندارد که عدم رعایت ایمنی موجب بروز حادثه می شود. همچنین نصب تجهیزات و سیستمهای ایمنی در ساختمانها یکی دیگر از الزامات است که البته بدون فرهنگ سازی نتیجه خوبی به همراه ندارد.
الزام سازندگان به استفاده از سیستمهای استاندارد
وی در عین حال مسائل زیستمحیطی را از موارد عمده و مهمی دانست که آثار خود را به وضوح در طبیعت نشان میدهد. تخریب منابع و فضاهایی که برای مردم آسایش به همراه دارد و نیز استفاده نامناسب از سیستمهای انرژی موجب ایجاد مسائل زیستمحیطی میشود.
میرجعفریان با انتقاد از اینکه در بسیاری از ساختمانهای کشور از سوخت نامناسب و غیر استاندارد استفاده میشود گفت: حجم خرابیای که سیستمهای گرمایشی و سرمایشی مورد استفاده در ساختمانها با مصرف سوخت بالا برای محیطزیست ایجاد میکنند، دیده نمیشود. در حالی که باید این مصارف انرژی را با عایقسازی ساختمان ها و مصالح به حداقل برسانیم تا آثار ناشی از تخریب محیط زیست و مسائل زیستمحیطی کاهش یابد.
وی همچنین با تاکید بر لزوم اصلاح سیستمهای گرمایشی از طریق نصب سیستم تصفیه و فیلتر درآنها افزود: در مصرف سوخت استانداردها رعایت نمیشود و موتورخانهها حجم زیادی از سوخت را مصرف و بدون اینکه تصفیه کنند در هوا آزاد میکنند.
این مسئول تاکید کرد: بنابراین باید در وضعیت موتورخانهها و تولید سیستمهای تاسیساتی که سوخت را مصرف میکنند، بازنگری شود و سازندگان تجهیزات استاندارد در ساختمان ها به کار ببرند تا آثار خوبی برای محیطزیست به دنبال داشته باشد.
با توجه به استقبال گسترده از طرح انتخاب چهره سال در سه سال گذشته، هم اکنون دبیرخانه جشنواره چهره سال صنعت ساختمان (چهره عمرانی) برای چهارمین دوره پیاپی، انتخاب چهره سال 95 را با حمایت رسانههای عمومی و تخصصی و بارأی گیری از کاربران خود برگزار کرده است.
کاربران میتوانند از طریق ارسال اساماس به شماره تلفن02122853529و یا ازطریق سامانه رای گیری درتلگرام به آدرس chehre1395_bot نسبت به انتخاب چهره سال صنعت ساختمان اقدام کنند.
بازدید:۶۸۱
منبع: صما