تأثیرپذیری ساختمان‌های متوسط از افزایش نرخ مصالح

درباره دلایل گران شدن این کالای پرمصرف ساختمانی دلایل متعددی عنوان‌شده است که مهمترین آن اظهارنظر رئیس اتحادیه آهن‌فروشان است که در تحلیل چرایی این امر بر این باور است که نرخ این کالا از قیمت‌های جهانی تاثیر می‌گیرد.

دراین‌بین بسیاری از کارشناسان با هشدار نسبت به تبعات این مهم بر این باورند که اگرچه ممکن است که در کوتاه‌مدت افزایش نرخ نهاده‌های تولید در قیمت نهایی مسکن تاثیر چندانی به جای نگذارد اما در درازمدت این اثر ملموس خواهد شد و سبب می‌شود که قیمت‌ها در بازار مسکن اوج بگیرد.

در همین حال ناظران اثرات این افزایش قیمت را درباره واحدهای ارزان‌قیمت و متوسط نیز ارزیابی می‌کنند و بر این باورند که در شهرستان‌ها و در مناطقی که قیمت زمین ارزان است افزایش قیمت مصالح ساختمانی سبب رشد قیمت نهایی مسکن خواهد شد.

اما دراین‌بین برخی از انبوه‌سازان از نقش واسطه‌ها و سوداگران درافزایش قیمت مصالح و ازجمله فولاد نیز سخن می‌رانند و بر این باور هستند که واسطه‌گری در بازار آهن موجب افزایش قیمت چشمگیر آن شده است و به گفته آنها فقط پنج تا ۱۰ درصد فولاد کشور از روال معمولی به بازار عرضه می‌شود. به گفته این عده، واسطه گران آهن کشور را به‌صورت انبوه از برخی کارخانه‌ها می‌خرند و باعرضه آن به بازار بورس اختیار نوسانات قیمت این بازار را به دست می‌گیرند.

دراین‌بین به باور کارشناسان لازم است که دولت برای کنترل قیمت‌ها در این زمینه ورود پیدا کند و نسبت به حذف واسطه گران و دلالان از این بازار اقدام کند.

تاکید بر نقش واسطه‌ها در افزایش نرخ مصالح ساختمانی ازجمله موضوعاتی است که سال‌های گذشته موردتوجه نمایندگان مجلس قرارگرفته است و آنها از تریبون مجلس بارها نسبت به دولتمردان در این زمینه هشدار داده‌اند و خواستار ورود سازمان تعزیرات و سایر نهادهای ذی‌ربط برای کنترل این موضوع شده‌اند.

نقش بخش تقاضا در نرخ نهایی مسکن

در این زمینه مهدی روانشادنیا ضمن تأیید افزایش بی‌ضابطه برخی از اقلام ساختمانی در تحلیل نحوه اثرگذاری افزایش نهاده‌های تولید مسکن بر نرخ نهایی این کالا در گفت‌وگو با «صما» اظهار کرد: اصولا در کشور ما بخش تقاضا نقش بیشتری درروند قیمت‌گذاری مسکن در ایران بازی می‌کند.

وی با تاکید بر اینکه افزایش قیمت مصالح ساختمانی به‌عنوان یکی از عناصر اصلی نهاده‌های تولید مسکن باعث می‌شود که در بلندمدت سرمایه‌گذاری در بخش مسکن غیراقتصادی شود همچنین اظهار داشت: درنتیجه چنین پروسه‌ای و از رهگذر غیراقتصادی شدن تولید مسکن، اساسا تولید مسکن با کاهش مواجه خواهد شد و با توجه به تشدید شکاف بین عرضه و تقاضای مسکن شاهد رشد قیمت‌ها در حوزه مسکن خواهیم بود.

تاثیر افزایش مصالح در درازمدت نمایان می‌شود

عضو هیات مدیره سازمان نظام‌مهندسی ساختمان استان تهران درعین‌حال درباره زمان‌بندی مربوط به اثرگذاری افزایش نرخ مصالح ساختمانی بر قیمت مسکن نیز گفت: این تاثیرگذاری در کوتاه‌مدت رخ نخواهد داد و اگر دوره کوتاه‌مدت را به‌طور میانگین شش ماه در نظر بگیریم می‌توانیم بگویم که در این بازه زمانی افزایش قیمت مصالح ساختمانی تاثیر چندانی بر روی قیمت نهایی مسکن نخواهد گذاشت.

روانشادنیا با اشاره به اینکه سابقه رفتار مسکن و سیکل‌های قبلی این بازار دلیل این پیش‌فرض است درعین‌حال تاکید کرد: سابقه نشان داده است که در کوتاه‌مدت بازار مسکن از افزایش قیمت مصالح ساختمانی تاثیر قیمتی نمی‌گیرد.

وی درباره نقش دولت‌ها در کنترل و نظارت بر روند عرضه اقلام و مصالح ساختمانی نیز گفت: سابقه قبلی نشان داده است که کنترل دولت‌ها در این زمینه خیلی موثر نبوده است اما به هر روی دولت می‌تواند با هدایت سرمایه‌گذاران جهت تولید مسکن را منطقی کند و از این رهگذر در منطقی کردن نرخ مسکن موثر واقع شود.

عضوهیات مدیره سازمان نظام‌مهندسی ساختمان استان تهران درعین‌حال اثرپذیری شهرهای متوسط و کوچک از افزایش قیمت مصالح ساختمانی را بیشتر از کلانشهرها ارزیابی کرد و گفت: در حال حاضر متوسط قیمت مسکن در تهران 4 میلیون و 700 هزار تومان که این رقم درکل کشور نصف این عدد است و این معنایش این است که در معاملات مسکن تهران قیمت زمین سهم بالایی در نرخ نهایی مسکن ایفا می‌کند.

تأثیرپذیری ساختمان‌های متوسط از افزایش نرخ مصالح

وی افزود: این در حالی است که در شهرستان‌ها هزینه ساخت بعضاً با نرخ قیمت زمین برابری می‌کند و البته در برخی از موارد حتی بر قیمت زمین نیز غلبه می‌کند و درنتیجه می‌توان گفت که گران شدن قیمت مصالح ساختمانی در شهرهای کوچک اثر نامطلوبی در تولید مسکن به‌جای خواهد گذاشت.

در همین حال فرشید پورحاجت- دبیرکانون سراسری انبوه‌سازان کشور نیز ضمن بیان اینکه تمامی اقلام مصرفی تولید مسکن به یک نوعی افزایش سالیانه خود را داشته‌اند در گفت‌وگو با «صما» گفت: در حوزه فولاد اما این افزایش خارج از روال همیشگی بوده است و این نرخ رشد فراتر از افزایش قیمت‌های معمول سالیانه بوده است و این امر تاثیر خود را بر روی بسیاری از اقلام ساختمانی خواهد گذاشت به‌طوری‌که می‌توان گفت اساسا افزایش نرخ رشد فولاد در همه مصالح تاثیر خواهد گذاشت.

وی با تاکید بر اینکه در ساختمان‌های لوکس این افزایش قیمت زیاد ممکن است زیاد ملموس نباشد ولی در ساختمان‌های متوسط قطعا تاثیرگذار خواهد بود تاکید کرد: باید در نظر داشت که افزایش قیمت فولاد ناشی از قیمت جهانی این کالا است و به موضوع صادرات ارتباط دارد. وقتی در امر صادرات اتفاقاتی می‌افتد ما شاهد رشد قیمت‌ها در این کالا خواهیم بود.

دبیرکانون سراسری انبوه‌سازان کشور افزود: در این شرایط به نظر می‌رسد که اگر بر روی بخش تولید مصالح ساختمانی اقدامات موثرتری صورت می‌گرفت و اگر بازار تولید تقویت می‌شد این امکان وجود داشت که افزایش قیمت‌ها کنترل شود.

قیمت‌های هیجانی سبب افزایش نرخ مسکن می‌شود

پورحاجت درعین‌حال تاکید کرد: یک موضوع مهم دیگر درباره بازار فولاد وجود دارد و آن هم این است که گاهی اوقات قیمت‌ها در این بازار هیجانی می‌شود و این هیجانات در برخی از موارد باعث افزایش نامتعارف قیمت مسکن می‌شود.

دبیرکانون سراسری انبوه‌سازان کشور با یادآوری این موضوع که اگر نیاز موردنظر بازار فراهم می‌شد شاید تا به این اندازه شاهد افزایش قیمت نبودیم همچنین تاکید کرد: انتظار می‌رود که بر حوزه فولاد نظارت شود و تولیدکننده باقیمت‌های متناسب نسبت به عرضه فولاد اقدام کنند. در حال حاضر فولاد در بورس تولید می‌شود و بورس می‌تواند برای ساماندهی نرخ این کالا نقش‌آفرینی موثری داشته باشد.

پورحاجت تاکید کرد: وقتی قیمت‌ها در بورس افزایش لجام‌گسیخته‌ای داشته است این امر موید آن است که سیستم بورسی هم نتوانسته در این زمینه موثر واقع شود.

وی درباره راهکار حل این موضوع افزود: برای کنترل قیمت فولاد لازم است که تولیدکننده‌ها ظرفیت تولید خود را افزایش دهند. این در حالی است که اگر به عملکرد تولیدکننده‌ها ازلحاظ تولید نظری بیندازیم می‌بینیم که در چند سال اخیری که صنعت ساختمان در رکود به سر رفته است متاسفانه عملکرد مطلوبی نداشته‌اند به‌طوری‌که آنها قادر نشده‌اند بین تأمین نیز بازارهای داخلی و خارجی توازن ایجاد کنند.

دبیرکانون سراسری انبوه‌سازان کشور خاطرنشان ساخت درواقع تولیدکننده‌های داخلی نتوانسته‌اند متناسب با نیاز بازار اقدام به تولید کنند.

وی با تاکید بر اینکه بورس می‌تواند در کنترل قیمت‌ها خیلی موثر واقع شود تاکید کرد: در بورس این امکان وجود داشت که با عرضه بیشتر و نیز کنترل قیمت‌ها یک اهرم نظارتی در قیمت تمام‌شده ایجاد شود. این امر در حالی است که فقدان این مساله باعث شده که یک‌شبه قیمت فولاد 50 درصد افزایش داشته باشد.

دبیرکانون سراسری انبوه‌سازان کشور تاکید کرد: شاید بتوان گفت که بازار سیاه نیز در این حوزه وجود ایجادشده است. درواقع بحث سوداگری در قیمت فولاد وجود داشته باشد. سوداگران در بازار فولاد سرمایه‌گذاری می‌کنند و تولید برخی کارخانه‌ها را به‌صورت عمده می‌خرند و در بازار عرضه می‌کنند و کسانی که از این توانمندی برخوردارند که به‌صورت عمده خرید و به بازار عرضه کنند از این امکان برخوردار هستند که قیمت‌ها در این بازار را نیز جا به‌جا کنند.

---