محاسبات کلانتری برای مدیریت آب مربوط به 50 سال گذشته است
کاظم حمادی با اشاره به کاهش بارش باران در خوزستان نسبت به سال گذشته اظهار کرد: تا دیماه امسال در حدود 70 درصد نسبت به سال گذشته کاهش بارش باران داشتیم و امسال نیز نسبت به سال 95 با کاهش 50 درصدی باران در خوزستان مواجه بودیم.
وی افزود: در سالهای نرمال 162 میلیمتر بارش داشتیم و مسلم است که دبی رودخانههای ما هم تحت تأثیر قرارگرفته و ذخایر سدهایمان در سال گذشته فقط کفاف مهر و آبان را میداد.
10 درصد ظرفیت سدها آبگیری شده
این استاد دانشگاه عنوان کرد: کاهش باران سبب شده که ذخیره سدهای خوزستان از دست برود و میزان فعلی آب در ذخیره سدها 10 درصد ظرفیت آنها است.
وی دبیر آب رها شده از سد گتوند را 150 مترمکعب بر ثانیه و دبی آب رها شده از سد دز 50 مترمکعب است که میزان آب ورودی به رودخانه کارون نشان میدهد کفاف مصرف را نمیدهد.
حمادی بیان کرد: با مدیریت خشکسالی، محدود کردن کشت و سایر اقدامات مشابه سعی شده که کمبود آب مدیریت شود اما شوری کارون و سایر رودخانهها افزایشیافته و در اهواز کیفیت کارون به 2500 میکرو موس در سانتیمتر، در کرخه به 2600 میکرو موس و در سوسنگرد به 3 هزار رسیده است.
افزایش 25 درصدی شوری آب کشاورزی در خوزستان
وی با بیان اینکه خوشبختانه آب شرب مردم خوزستان تحت تأثیر پدیده خشکسالی قرار نگرفته است، گفت: آب شرب خوزستان به دلیل اینکه اکثراً از بالادست رودخانه غدیر و طرح آبرسانی غدیر تأمین میشود، تحت تأثیر قرار نگرفته اما میزان شوری آب کشاورزی در خوزستان 25 درصد افزایشیافته است.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: خشکیهای پیش آمده به دلیل کاهش بارشها است، در استانهایی که سرشاخه رودخانههای خوزستان از آنها جریان میگیرد هم کاهش بارش باران داشتیم
وی با بیان اینکه کارشناسان هواشناسی کاهش بارانهای امسال را ناشی از گرمای شدید سال گذشته اعلام میکنند، گفت: آنها معتقدند که این انباشت حرارتی در تابستان که تا زمستان هم ادامه یافت، سبب کاهش رطوبت ابرها شده و به همین دلیل بارشها کمتر شده است.
حمادی با اشاره به اظهارات رئیس سازمان حفاظت از محیطزیست مبنی بر اینکه خوزستان آب مازاد دارد، عنوان کرد: اظهارات کلانتری عجولانه و احساسی بود چراکه میزان ورودی آب به رودخانههای کارون و دز به دلیل خشکسالی 10 سال گذشته و عواملی مانند تغییرات اقلیمی و انتقال آب 60 درصد کاهشیافته است.
تأثیر افزایش شوری آب بر کشاورزی خوزستان
وی با اشاره به صحبتهای کلانتری مبنی بر اینکه مزارع خوزستان بیشتر از حد موردنیاز آبیاری میشوند، بیان کرد: وقتی دبی رودخانهها کاهش پیدا کرد، شاخص شوری آب بالاتر رفت و وقتی کیفیت پایین آمد، زمینهای کشاورزی برای آب شویی به آب بیشتری نیاز پیدا کردند و به همین دلیل مصرف آب بیشتر میشود.
این استاد دانشگاه افزود: در خوزستان نهتنها که آب زیادی در مصارف کشاورزی مصرف نکردیم بلکه بهسختی آب را مدیریت کردیم تا مردم سختیهای زیادتری تحمل نکنند.
وی اظهار کرد: در دهه 60 همه به نیشکر معترض بودند و یکی از مدافعین طرح کلانتری بود که میگفت این طرح فقط 23 هزار مترمکعب آب نیاز داد که این غیرواقعی و غیر کارشناسی بود و همه محاسبات نشان میداد که نیشکر به 32 هزار مترمکعب در هکتار نیاز دارد.
معرفی کشت جایگزین برای حذف برنج از مزارع خوزستان
حمادی عنوان کرد: نیشکر محصول پرمصرفی است که در نواحی با بارندگی زیاد کشت میشود و خیلیها با کشت آن در خوزستان به دلیل شرایط اقلیمی مخالف بودند و به خوزستان تحمیل شد و حرفهای کلانتری درباره نیشکر درست نیست.
وی با بیان اینکه مسحت زیر کشت برنج در خوزستان 60 هزار هکتار نیست، گفت: کشت برنج به دلیل خشکسالی به 20 هزار هکتار محدودشده است و ما اعتقادداریم که کشت برنج پرمصرف است اما باید جایگزینی برای آن انتخاب شود و این تصمیم رئیس سازمان حفاظت از محیطزیست مبنی بر حذف کشت برنج کیلویی است و راهحل این است که ما کشت جایگزین برای برنج در نظر بگیریم.
این استاد دانشگاه به اظهارات کلانتری درباره طرح 550 هزار هکتاری اشاره کرد و افزود: فقط 500 هزار هکتار از طرح احیای اراضی در دشتهای خوزستان است و ما معتقدیم که صرفهجویی در این طرح به معنی وجود آب مازاد نیست بلکه باصرفه جویی در اجرای این طرح مشکلات آب خوزستان کاهش مییابد.
محاسبات کلانتری به شیوه 50 سال گذشته
وی بیان کرد: محاسبات کلانتری برای انتقال آب مربوط به 50 سال گذشته است و اگر محاسبات برای مدیریت آب به این سادگی بود که دهها رشته در دانشگاه با این موضوع تدریس نمیشد و اصلاً نیازی به اظهارات یک مدیر بلندپایه نداریم، شاید حتی در 50 سال گذشته هم اینگونه محاسبه نمیشد و محاسبات باید مبتنی بر الگوهای محاسبهای باشد چراکه وضعیت آب پیچیده است.
وی عنوان کرد: این محاسبات در دهههای گذشته به دلیل محدودیت علم و کم بودن جمعیت قابل امکان بود، برای صرفهجویی داریم تلاش میکنیم اما آب حاصل از صرفهجویی باید در خوزستان و حل مشکلات آب این استان مصرف شود.