محرک دوم مسکن در بافت فرسوده

چند روز پیش هم شورای پول و اعتبار سود تسهیلات صندوق پس‌انداز مسکن یکم در چارچوب برنامه بازآفرینی شهری را از 8 به 6 درصد و سود سایر مناطق را از 9.5 به 8 درصد کاهش داده بود.

این اقدامات در حالی انجام می‌شود که با توجه به افزایش 29 درصدی قیمت مسکن نسبت به سال گذشته، قدرت پوشش‌دهی تسهیلات 160 میلیون تومانی زوجین به نصف میانگین قیمت مسکن در شهر تهران کاهش یافته است. به همین دلیل وزیر راه و شهرسازی در اولین روز کاری خود در سال 1397 پیشنهاد کرد تا مبلغ تسهیلات به 200 میلیون تومان افزایش پیدا کند؛ پیشنهادی که هنوز مورد موافقت شورای پول و اعتبار قرار نگرفته است.

هم‌چنین بهمن ماه سال 1396 مدیرعامل بانک مسکن از پیشنهاد این بانک به بانک مرکزی برای افزایش دوره بازپرداخت تسهیلات در بافت فرسوده خبر داد و گفته بود که در صورت صدور مجوز بازپرداخت وام از محل اوراق در بافت فرسوده از ١٢ به ١٥ سال افزایش می‌یابد.

تلاش برای استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای نوسازی و بهسازی بافت‌های ناکارآمد در حالی صورت می‌گیرد که بهمن ماه سال گذشته، عدم توجیه سرمایه گذاری در بافتهای فرسوده 22 شرکت خصوصی را در اولین گام از ورود به این طرح باز داشت؛ چرا که طبق محاسبات برخی انبوه‌سازان، ساخت و ساز در بافت فرسوده با 152 میلیون تومان ضرر برای هر واحد مسکونی همراه خواهد بود.

سرمایه گذاران با توجه به محاسبه تورم در طول مدت ساخت، نرخ سود تسهیلات و هزینه های مالیاتی حاضر به پذیرش ریسکهای آن نیستند و به نظر می رسد با ادامه این شرایط تا پایان دولت دوازهم نیز شاهد تحرکی جدی در بخش نوسازی و بهسازی نباشیم. محاسبات نشان می دهد با توجه به نرخ تورم و هزینه های تحمیل شده از طریق نرخ سود تسهیلات و مالیاتهای مستقیم، عملا هزینه پول برای وام گیرنده در بافت فرسوده به حدود 40 درصد می رسد؛ حال آنکه در محاسبات دولت، ظاهرا صرفا نرخ 8 درصد سود تسهیلات ملاک هزینه ها در نظر گرفته شده و با این توجیه، انتظار از انبوه سازان وجود دارد در این طرح ملی که اشتغال و تولید را به همراه دارد، دولت را همراهی کنند.