زمین‌گیر شدن بزرگ‌ترین سامانه حمل‌ونقل درون‌شهری اهواز

 سازمان اتوبوس‌رانی یکی از نهادهای تابع شهرداری بوده که عملکرد آن غیرانتفاعی است. برای حفظ و نگهداری سامانه‌های حمل‌ونقل این سازمان یارانه بگیر دولت و شهرداری است زیرا ازلحاظ عملکرد مالی با ضرر و زیان مواجه است و بدون کمک‌های بلاعوض دولت و شهرداری قطعاً در تأمین حقوق کارکنان، تأمین سوخت، لوازم و قطعات یدکی، حفظ و نگهداری اتوبوس‌های خود عاجز است. البته موضوع عدم کارایی نیروی انسانی در سازمان یعنی تعداد بالای کارکنان نسبت به اتوبوس‌های فعال یک ایراد اساسی است که باید بدان پرداخته شود زیرا حجم بالایی از مخارج سازمان مربوط به پرداخت حقوق کارکنانی است،باید از این میزان کسر و بر هزینه‌های عملیاتی سازمان افزوده شود. البته برون‌سپاری طبق بررسی‌های دقیق کارشناسی به‌گونه‌ای که اتوبوس‌های واگذارشده توان نگهداری و فعالیت را داشته باشند یکی از برنامه‌های ضروری است.واگذاری نباید با رهاسازی اشتباه گرفته شود چون در رهاسازی همان اتفاقی می‌افتد که بعد از مدتی اتوبوس فرسوده به سازمان تحویل داده می‌شود.

طی سنوات گذشته معمول بود که یک‌سوم هزینه‌های جابجایی مسافرین از طریق دولت یک‌سوم از طریق شهرداری و یک‌سوم از طریق دریافت کرایه از مسافرین پوشش داده می‌شد که متأسفانه طی سال‌های اخیر این موضوع محقق نمی‌شود؛ زیرا معمولاً دولت‌ها به تعهدات خود عمل نمی‌کند و جهت خرید اتوبوس یا لوازم تعمیری و مصرفی موردنیاز سازمان‌ها کمک و ردیف بودجه‌ای در نظر نمی‌گیرند. لذا مشکلات مالی سازمان‌ها روزبه‌روز در حال تشدید شدن است. این روزها با توجه به شرایط خاص اقتصادی کشور مشکلات پیش روی سازمان ازجمله عدم نقدینگی، بدهی به بازار، گرانی خارج از عرف لوازم و قطعات یدکی و افزایش بی‌رویه قیمت مواد مصرفی (لاستیک، باطری، انواع روغن‌ها و ...) و کمبود قطعات مرغوب در بازار همچنین پایین بودن کیفیت ساخت اتوبوس‌های داخل کشور همه و همه دست‌به‌دست هم داده‌اند تا این سازمان‌های بزرگ خدماتی و اجتماعی با مشکلات عدیده‌ای مواجه باشند، طی چند سال گذشته بسیاری از اتوبوس‌های واگذارشده به بخش خصوصی به دلیل مشکلات مالی انصراف و اتوبوس را با نواقص فنی فراوان تحویل سازمان داده‌اند. به‌طور مثال حدود ده سال پیش سازمان اتوبوس‌رانی اهواز دارای حدود 310 دستگاه اتوبوس فعال در خطوط شهری تعریف‌شده بود اما این روزها تعداد اتوبوس‌های فعال خطوط به حدود 150 دستگاه تقلیل یافته است. این در حالی است که طی این سال‌ها بر تعداد جمعیت شهری افزوده‌شده و ترافیک معابر افزایش‌یافته است و قطعاً باید بر تعداد اتوبوس‌های فعال در خطوط افزوده می‌شد تا بتواند جوابگوی نیاز شهروندان باشد اما متأسفانه بر تعداد که افزوده نشده هیچ بلکه تقلیل هم یافته‌اند. قابل‌ذکر است بر طبق شاخص‌های موجود اهواز و حومه به حدود 600 اتوبوس فعال نیاز دارد (به شرطی که خطوط ویژه حرکت اتوبوس و پایانه‌های مناسب مسافربری در نقاط موردنیاز شهر احداث شوند). امکان ارائه تمامی مشکلات حمل‌ونقل عمومی در این مرقوم میسر نیست و نیاز به بررسی‌های دقیق کارشناسی دارد که باید به‌فوریت در مراجع مربوطه مطرح و تصمیم‌گیری شود. بر مسئولین استان و شهر اهواز تکلیف است با توجه به حساسیت موضوع و اهمیتی که سیستم حمل‌ونقل عمومی بر معیشت و تردد شهروندان (خصوصاً اقشار ضعیف) دارد هر چه سریع‌تر به این موضوع مهم رسیدگی و چاره‌اندیشی لازم را به عمل‌آورند.

و السلام