عواطف موضوعی برای موزه‌ها
موزه‌ها همواره با محوريت انسان و مسائل پيرامونی آن تاسيس و به فعاليت پرداخته‌اند، از تاريخ و باستان‌شناسی تا هنر معاصر، ذيل شناخت و معرفی دست‌ساخته‌های بشری و نمايش تاريخ تكامل موضوعات گوناگون انسانی می‌گنجد.
*سارا کریمان: موزه‌ها در دوران معاصر مواضعی فراتر از گنجينه‌های تاريخی و حفاظت و نگهداری به خود گرفته‌اند و در مواجهه با چالش رسالت‌های اجتماعی و انسانی تلاش داشته‌اندمعنی و كاركرد تازه‌ای به اين نهاد فرهنگی ببخشند. بسياری از وظايف پيشين موزه‌ها اعم از پژوهش، معرفی، حفاظت و نگهداری، امروزه بديهی به نظر می‌رسد. آنچه در نگرش و برنامه‌ريزی موزه‌ها تمايز ايجاد می‌كند، توان پاسخگويی و ارتباط تنگاتنگ با انسان معاصر است؛ بدان معنی كه در نظر داشتن مسائل روزمره كه سهم بسزايي در روندِ رشد جوامع دارد، مي‌تواند موضوع و محل پژوهش و نمايش موزه‌ها قرار گيرد؛ از اين رو ورود علوم ديگر از جمله جامعه‌شناسی، روانشناسی و... به عرصه موزه‌داری در پيشبرد اهداف فوق ضروری به نظر می‌رسد. عواطف انساني از جمله اين موارد است كه در سال‌های اخير مورد توجه قرار گرفته است. در اهميت اين موضوع مي‌توان به همين نكته بسنده كرد كه عواطف انسانی شاكله رفتارهای فردی و تعاملات اجتماعی را مي‌سازند و بسياري از آسيب و ناهنجاری‌های فردی
و اجتماعی برخاسته از لطمات و نقصان‌های عاطفي افراد است. شناخت و بررسی عواطف انسانی از اساسی‌ترين موضوعات روانشناسی است كه تئوری‌های گوناگونی در تشريح و درمان انواع ناهنجاری‌های آن شكل گرفته است. غالبا عواطف و احساسات انسان را در دو دسته كلی: خوشايند و ناخوشايند تقسيم مي‌كنند كه هر يك بيش از سی احساس مختلف را شامل مي‌شود. طبيعتا مسير درمانگری به سمت تقويت و غلبه احساسات خوشايند بر ناخوشايند پيش خواهد رفت، اگر چه حذف كلي آنها غير ممكن بوده و وجود دوگانه‌های احساسی بخشی از ذات و طبيعت انساني را تشكيل می‌دهند. بر اين مبنا در سال‌هاي اخير موزه‌هايي به‌طور اخص با محوريت عواطف تاسيس يا به طراحي رويدادهايي حول آن پرداخته‌اند. عشق يكی از غليظ‌ترين و اصلي‌ترين احساسات انسان است، موزه‌هايی با همين عنوان در سئول پايتخت كره جنوبي و لس‌آنجلس وجود دارد. موزه عشق سئول به شيوه‌اي مشاركت مخاطب حين بازديد اداره می‌شود كه ويژه بزرگسالان است. اگر چه موزه اين عنوان را به دوش می‌كشد اما بيش از آنچه به مفهوم و احساس آن پرداخته باشد مظاهر و مصاديق بصری عشق را با انواع تكنولوژی‌های تصويری و سه‌بعدی در معرض نمايش قرار داده است كه بيشتر جنبه تفنن براي بازديد‌كننده ايجاد مي‌كند. موزه عواطف آتن، ويژه كودكان و نوجوانان با طراحی بسيار جذاب به معرفی انواع احساسات انساني می‌پردازد. اين موزه نيز همچنين در ارتباطي دوسويه با مخاطب، با ايجاد فرصت‌های كارگاهی تلاش دارد تا به گونه‌اي آموزشي مخاطبان خود را نسبت به عوالم رواني و احساسات خود آگاه سازد. از ديگر مصادق قابل تامل موزه‌هايي كه به عواطف انساني پرداخته‌اند می‌توان به موزه «روابط شكست‌خورده» زاگرِب اشاره داشت. اين موزه شكست‌های عشقی و عاطفی را موضوع خود قرار داده است و تمامی اشيا در معرض نمايش و صورت‌پردازی موزه بازگو‌كننده روايت‌هايی از شكست‌هاي عاطفی است. در موزه عواطف سن‌پترزبورگ، ادعا دارند كه اين پروژه با ايجاد احساسات شديد مثبت و منفی «سواد عاطفي» بازديدكنندگان را ارتقا خواهد داد. به بازديدكنندگان اين فرصت را ميیدهند تا در چمنزارهای مجازی استراحت كنند، در يك تابوت دراز بكشند يا هزاران بازتاب از خود را در يك اتاق ببينند. موزه تفريح (زاگرب) با تاكيد بر اينكه احساسات از زبانی جهانی برخوردار هستند، در راستای شناخت و برانگيختن احساسات مثبت تلاش می‌كنند. موزه خشم تحت مديريت شركت Adobe نيز به خشم گروه‌های مختلف اجتماعی ناشی از تهديد‌های فرهنگی می‌پردازد، طبق ايده اين موزه خشم زدودنی يا آسيب رسان نيست، بر اين اساس به مخاطب فرصت شناخت خشم و ابراز آن را می‌دهد. موارد فوق نشان می‌دهد كه اين قبيل موزه‌ها با ايجاد تجربه‌های حسی، فرصتی برای التذاذ توامان با آموزش و تاثيرگذاری ايجاد می‌كنند كه می‌تواند در بسياری از مسائل كاربردی و روزمره اثربخش باشد.
بازدید:۱۰۳۱
لینک کپی شد
