تخلیه ۱۰۵ میلیون تن کالا در بنادر کشور

به گزارش سازه نیوز و به نقل از ایسنا: علی‌اکبر صفایی در نشست خبری سازمان بنادر و دریانوردی به مناسبت روز جهانی دریانوردی اظهار کرد: در حمل و نقل دریایی، بیش از ۲۸ تریلیون دلار تجارت دریایی انجام می‌شود و بیش از ۸۰ درصد تجارت جهانی را توسط انواع کشتیرانی در برمی‌گیرد؛ دوران کرونا تاثیری منفی در تجارت دریایی داشت اما پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۳ رشدی سه درصدی در حمل‌ونقل دریایی داشته باشیم.

وی ادامه داد: در شش ماهه اول سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۰۵ میلیون تن کالا در بنادر کشور تخلیه شده که رشد شش  درصدی را نشان می‌دهد. درحال حاضر موجودی کالاهای اساسی در بنادر و اسکله‌های کشور شش میلیون و ۸۶۴ هزار تن است و در شش ماهه اول سال ۱۴۰۱ بیش از ۵۳ هزار فروند کشتی به و از بنادر ورود و خروج داشته که نشان‌دهنده سهم قابل توجه حمل‌ونقل دریایی است و تا کنون هفت میلیون و ۴۲۲ هزار نفر در سفرها تردد داشتیم و مسافرهای دریایی بین جزایر و بنادر منتقل شده‌اند.

محموله نفتی کشتی لانا کاملا به کشور بازگشت

معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه سازمان بنادر در حوزه بین‌الملل و سازمان جهانی دریانوردی حضور معناداری داشته، گفت: یکی از کارهای اساسی، بازگرداندن محموله نفتی کشتی لانا بود که این کالاها کاملا برگردانده شد و کشتی‌ها هم به آب‌های خودمان بازخواهند گشت که نشان‌دهنده اقتدار ملی است.

صفایی با اشاره به تجارت دریایی با کشورهای همسایه بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران با عمان، امارات، عراق، روسیه، ازبکستان، قزاقستان، آذربایجان، هند و پاکستان همکاری داشته است. ترانزیت کالا در بنادر شمالی و جنوبی در حال انجام است و ما رشد خوبی در ترانزیت کالا داشتیم؛ همچنین برای ترانزیت ۱۰ میلیون تن کالا با روسیه برنامه‌ریزی کرده‌ایم.

اقدامات سازمان بنادر برای مسافران جام جهانی قطر

وی درباره اقدامات سازمان بنادر برای جابه‌جایی مسافران جام‌جهانی ۲۰۲۲ توضیح داد: راه‌اندازی خط مسافری بین ایران و قطر به‌خصوص از بنادر بوشهر و کیش در حال انجام است، در این خصوص شرکت والفجر اعلام آمادگی کرده و یک فروند شناور کاتاماران مشخص شده و منتظر اعلام آمادگی از سمت قطر هستیم، از کیش به سمت قطر هم قبل از جام جهانی دو فروند شناور کروز در بخش خصوصی حضور دارند که تا اول آبان آماده بهره‌برداری می‌شوند. ‌

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی افزود: کار بازسازی پایانه مسافری بوشهر تا اواسط آبان به اتمام می‌رسد و سازمان بنادر آمادگی لازم برای بخش خصوصی خواهد داشت، با وجود این، تعداد حجم مسافر را نمی‌توان پیش‌بینی کرد، اما سه فروند شناور آماده بهره‌برداری هستند. هنوز تعرفه این کشتی‌ها مشخص نشده، اما ۹۰ درصد تعرفه کشتی کاهش پیدا کرده است.

برنامه برای افزایش ترانزیت بین ایران و روسیه

معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه به دنبال تکمیل راه‌آهن رشت آستارا برای افزایش ترانزیت بین ایران و روسیه هستیم، ادامه داد: برنامه ما افزایش همکاری با روسیه در بلندمدت است و روس ها به دنبال سرمایه‌گذاری در بنادر شمالی هستند و روس‌ها روی لجستیک بنادر شمالی سرمایه‌گذاری می‌کنند. روسیه به دلیل مسأله اوکراین مانند گذشته انتقال بار از طریق دریای سیاه و سرخ را نمی‌تواند انجام دهد از این رو تلاش ما این است که سرویس مناسبی را به روس‌ها ارایه دهیم.

صفایی با بیان اینکه در ماه‌های آینده پنج فروند کشتی جدید را به دریای خزر وارد می‌کنیم، اظهار کرد: با روسیه در حال هماهنگی هستیم که این کشتی‌های جدید وارد ولگا شوند و خرید کشتی‌ها از محل وجوه اداره‌شده در حال انجام است.

وی با بیان اینکه توسعه ناوگان هم در حال انجام است، افزود: در بنادر شمالی، خط لاینر بین بنادر ایران و قزاقستان و روسیه برقرار شده تا بنادر جنوبی حوزه خزر مثل انزلی، نوشهر و امیرآباد به بنادر آستاراخان متصل شدند تا کشتی‌ها بتوانند کالاهای خود را بین بنادر منتقل کنند.

مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با اشاره به ابهامات واردشده به رشد ١٧٧ درصدی ترانزیت در بنادر شمالی با توجه به منفی بودن علمیات کانتینری گفت: اعداد ترانزیت در بنادر شمال قابل توجه و بزرگ نیست اما باید توجه داشته باشیم که تمام ترانزیت متوجه عملیات کانتینری نمی‌شود. برای مثال میزان ترانزیت در بخش سوآپ در سال ١۴٠٠ حدود ۵۶۴ هزار تن بود اما در شش ماهه امسال به ٩٢٢ هزار تن رسیده است. هر چند این اعداد بزرگ نیستند اما می‌توانند سیگنال خوبی باشند.

معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به کمبود نیروی کار در حمل و نقل دریایی تاکید کرد: در حال حاضر برای کشتی‌های زیر ۳۰۰۰ تن با کمبود ۴۵٠٠ افسر دریایی مواجه هستیم. همچنین در سال جاری ۶٩ هزار میلیارد ریال پروژه از بودجه سازمان بنادر تعریف شده که قیمت تمام‌شده آنها به بیش از ١٠ هزار میلیارد تومان می‌رسد، ۵۸ فروند شناور شامل انواع یدک‌کش و لایروبی که در حوزه دریایی نیاز داریم‌ ساخته شده و ۴۰ فروند دیگر هم در دست ساخت است تا در مجموع ۹۸ فروند شناور داشته باشیم.

صفایی ادامه داد: ساخت بندر بزرگ مکران در حال انجام است که پس از مطالعات وارد فاز اجرایی می‌شود که به بزرگ‌ترین بندر اقیانوسی و بندر استراتژیک کشور تبدیل می‌شود. در کنار ساخت بندر بزرگ مکران، توسعه بندر چابهار را در دستور کار داریم، سیلوی ١٠٠ تنی در بندر شهید بهشتی در حال ساخت است.

 وی با بیان اینکه یکی دیگر از پروژه‌های ملی نجات خلیج گرگان بوده، گفت: باتوجه به کاهش تراز دریای خزر که این میزان کاهش تراز به ۱.۵ متر می‌رسد، کانال کاملا بسته شده بود و از این رو لایروبی خلیج گرگان در حال انجام است. همچنین با حکم قضایی، ۱۶۳ سازه غیرمجاز در سواحل را تخریب کرده‌ایم تا سواحل را آزاد کنیم.

صفایی همچنین درباره تقویت بنادر مسافری برای بازه زمانی جام جهانی گفت: ۱۶ اسکله مسافری در هرمزگان و چهار اسلکه در خوزستان در حال ساخت و ایجاد است و مسیر دریایی مسافری کیش قطر و عمان و چابهار برقرار می‌شود.  

فناوری‌های جدید برای کشتی‌رانی‌ سبزتر

معاون وزیر راه و شهرسازی درباره روز جهانی دریانوردی توضیح داد: روز جهانی دریانوردی هفتم مهرماه است اما به دلایل مختلف، امسال مراسم ما روز دوشنبه ۱۱ مهرماه انجام می‌شود. سازمان‌های دریایی در این مراسم حضور خواهد داشت و شعار امسال روز دریانوردی، فناوری‌های جدید برای کشتی‌رانی‌ سبزتر است. سازمان دریانوردی سه ماموریت ایمنی دریایی؛ حفظ محیط زیست دریایی؛ و امنیت دریایی روی کشتی و امنیت بنادر را بر عهده دارد.

صفایی ادامه داد: کشور ما به‌عنوان یکی از اعضای سازمان جهانی دریانوردی حضور موثری دارد و در راستای این شعار، اقدام می‌کند؛ تولید سیستم جدید کنترل آب توازن کشتی‌ها که توسط شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد شده؛ تولید سوخت کم‌سولفور ۰.۵ درصد برای محیط زیست، دستورالعمل بازیافت کشتی‌ها از مهم‌ترین موضوعات برای حفظ محیط زیست است. همچنین از انرژی‌های نوین برای این موضوع استفاده شده تا از جریان موج و سایر منابع دریایی استفاده کنند تا مصرف سوخت و آلودگی نداشته باشد.

اصلاح تعرفه‌های بندری تا پایان سال

در این مراسم همچنین جلیل اسلامی، معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی با اشاره به اصلاح تعرفه‌های بندری تا پایان سال، اظهار کرد: در بحث تعرفه، بحث بومی‌سازی نداریم، زیرا کارکرد بنادر ملی است و بنادر کارکرد بومی ندارند. اما در نرخ تعرفه‌ها نسبت به خدماتی که در بنادر ارایه می‌دهیم شاهد عقب‌ماندگی هستیم یعنی تعرفه‌ها نسبت به خدماتی که ارایه می‌شود، ارزان‌تر است. در حوزه کانتینری بیش از هفت سال است که تعرفه‌ها را برای همراهی با اقتصاد کشور افزایش ندادیم اما تا پایان امسال درباره اصلاح تعرفه‌ها تصمیم‌گیری می‌کنیم.

وی درباره ورود اپراتور جدید به بندر چابهار توضیح داد: در بندر چابهار سرعت علمیات منطبق با اهداف نبود و موضوعاتی مانند تعیین داوری قرارداد با هندی‌ها باعث شده که سرعت علمیات کاهش یابد اما هندی‌ها ٢۵ درصد قرارداد بلندمدت را به بندر منتقل داده‌اند. موضوعات قرارداد با هندی‌ها با حضور وزیر هند مورد بررسی قرار می‌گیرد و دیدگاه‌های جدید همکاری با همکاری لحاظ می‌شود و توافق جدید با هندی‌ها را دنبال می‌کنیم.

معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی  با بیان اینکه معطل اپراتور هندی نمی‌مانیم، گفت: دو هفته آینده دور جدید جلسات با وزیر آبراهه‌های هند درباره بندر چابهار انجام می‌شود و موضوعات جدید از جمله میزان سرمایه‌گذاری، استفاده از تجهیزات و انجام تعهدات و ... مورد ارزیابی و بررسی قرار می‌گیرد. برای توسعه چابهار فازهای متعددی را طراحی کردیم که اپراتور هندی تنها در یک فاز آن حضور دارد و امکان استفاده از ظرفیت و توانایی سایر شرکت و کشورها در دیگر فازهای بندر چابهار وجود دارد.

اسلامی در پاسخ به اینکه طبق شنیده‌ها اپراتور هندی اجازه استفاده از این جرثقیل‌ها را تا زمانی که قرارداد ۱۰ ساله فعال نشود، نمی‌دهد، گفت: استفاده ازاین تجهیزات در قرارداد بلند مدت دیده شده و در شرایطی که قرارداد ۱۰ ساله با هندی‌ها انجام نشود امکان استفاده از این جرثقیل‌ها وجود ندارد. البته اخیرا این تجهیزات مورد تست قرار گرفتند و مشکل برق هم حل شد و این جرثقیل‌ها امکان بهره‌برداری را دارند.

استفاده از یک خط کشتیرانی برای استفاده از ظرفیت‌های بندر چابهار

وی با بیان اینکه قرار است که از یک خط کشتیرانی برای استفاده از ظرفیت‌های بندر چابهار استفاده کنیم، ادامه داد: این یک اصل علمی است که وقتی یک خط کشتیرانی به عنوان اپراتور وارد بندر شود می‌تواند به جذب بار بیشتر کمک کند. البته منظور استفاده از ظرفیت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نیست اما از هشت ماه گذشته با همکاری کشتیرانی جمهوری اسلامی خط منظم در چابهار راه‌اندازی کردیم و با حضور هند و بدون حضور هند به عنوان اپراتور امکان استفاده از ظرفیت خط‌های کشتیرانی وجود دارد.

معاون سازمان بنادر با بیان اینکه عملیات تخلیه و بارگیری بندر چابهار در طول ۱.۵ سال گذشته تا دو برابر افزایش یافته، افزود: افزایش ترافیک بندر چابهار در این مدت به ۲.۵ برابر رسید و تا کنون اپراتور هندی شش دستگاه جرثقیل مورد قرارداد با ایران را وارد بندر چابهار کرده است.

اسلامی با اشاره به همکاری بندری ایران و روسیه اظهار کرد: حجم تجاری دو کشور در بخش دریا نسبت به ظرفیت‌های موجود کم است و بیشتر ارتباطات تجاری از مسیر ریل و جاده انجام می‌شود و لازمه افزایش حجم تجاری بین دو کشور، توسعه همکاری‌ها است.  حجم قابل توجه بار روسیه در مسیر هند است از این رو افزایش همکاری دریایی روسیه با ایران مورد توجه است و امیدواریم با افزایش همکاری‌های دو کشور، غفلت تاریخی در بخش دریایی جبران شود.

وی همچنین درباره عملکرد بنادر شمالی اظهار داشت: ظرفیت بنادر کل کشور به ۲۷۰ میلیون تن رسیده و تا سال ۱۴۰۴ ظرفیت بنادر کشور به ۳۰۰ میلیون تن افزایش پیدا می‌کند. میزان رشد ترانزیت از بنادر شمال ۱۷۷ درصد بوده که هیچ آمارسازی در این حجم از ترانزیت انجام نشده و جزییات آمار ترانزیت در بخش فله، مایع و کانتینر را منتشر کرده‌ایم و تمام امار ثبت شده و قابل مشاهده‌است.