رویکرد شهرداری سایر کشورها در خانه‌دار شدن مردم
به گفته برخی از کارشناسان حضور مؤثر شهرداری‌ها در نوسازی بافت‌های فرسوده می‌تواند یکی از بهترین راهکارها برای حل‌و فصل چالش های مسکنی و خانه‌دار کردن مردم باشد.
بر این اساس از ابتدای سال جدید مسئولان مکرراً به نقش نوسازی بافت‌های فرسوده اشاره داشته و معتقدند با اصلاح این بافت ها می‌توان رویکرد مناسبی بهبود وضعیت خانه‌دار کردن مردم داشته باشد.
ناکارآمدی ماده 55 قانون شهرداری
در این همین زمینه پژوهشگران امور شهری در توضیح عدم اجراشدن ماده 55 قانون شهرداری‌ها می‌گویند: قانون‌گذار در ماده 1 قانون نوسازی و عمران شهری مصوب 7 آذر سال 1347 نوسازی، عمران و اصلاحات اساسی و تأمین نیازمندی‌های شهری، اصلاح و توسعه معابر، ایجاد پارک‌ها و پارکینگ‌ها، میدان‌ها، حفظ و نگهداری پارک‌ها و باغ‌های عمومی موجود، تأمین سایر تاسیسات موردنیاز عمومی، نوسازی محله‌ها و مراقبت در رشد متناسب و موزون شهرک که فراتر از ماده 55 است را برعهده شهرداری‌ها می‌گذارد که به‌یک‌باره با تغییر نام وزارت مسکن و آبادانی به وزارت مسکن و شهرسازی و ایجاد قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی مشاهده می‌شود این ماده تقریباً تحت تأثیر این تغییر دولتی می‌شود و در کنار آن خیلی از بحث‌های موجود در قانون نوسازی و تکلیف ساخت خانه‌های ارزان‌قیمت که دربند 21 ماده 55 برعهده شهرداری‌ها است از او صلب و این وظیفه به عهده وزارت مسکن و شهرسازی، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و زیرمجموعه آن از جمله بهزیستی گذاشته می‌شود.
در این میان متخصصان اعتقاددارند که اگر دولت بخواهد در حوضه اقتصاد محلی و زیرساخت‌های محلی وارد شود به دلیل تنوع نیاز شهروندان نمی‌توانند توفیق خوبی پیدا کند.
شهرداری‌ها و بافت فرسوده
این عده در خصوص لزوم توجه به قانون بهسازی بافت فرسوده معتقدند: طبق مصوب سال 1389، شهرداری‌ها به عنوان اولین نهاد، مسئول نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده در زمینه قانون نوسازی، عمران شهری و هم‌راستای قانون حمایت از بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری است.
همچنین از سال 1382 در ابلاغ مقام معظم رهبری مبنی بر سیاست‌های بلندمدت نظام در حوزه مدیریت عمران به‌صراحت قیدشده است؛ که دولت باید برنامه‌ای تدوین کند که سالانه 10٪ بافت فرسوده بهسازی شود در این راستا سیاست کلان کشور در سال 1384 در قالب برنامه چهارم این برنامه ابلاغی را تدوین کرد؛ اما در حال حاضر براساس آمار و تحلیل شرکت عمران و بهسازی ایران مشخص شد کمتر از 10٪ از بافت فرسوده در این سال‌ها بهسازی شده است از سال 1384 به بعد موضوع بهسازی بافت فرسوده بیشتر در ساخت مسکن‌های فرسوده مطرح شد. در این بین با توجه به سلب وظیفه شهرداری نسبت به ساخت‌وسازها بازهم شهرداری در این روند دخیل می‌شود.
رویکرد شهرداری سایر کشورها در خانه‌دار شدن مردم
در این میان به گفته بسیاری از کارشناسان، ادبیات تجارت جهانی شهرداری را به عنوان یک‌نهاد محلی معرفی می‌کند و عنوان می‌کند که تولید مسکن برای افراد کم‌درآمد برعهده شهرداری است اما در ایران با توجه به عهده گرفتن این وظیفه توسط دولت بودجه آن از سنوات شهرداری حذف‌شده است. اگر بر ضرورت مدیریت مسکن در کلان‌شهرها با رویکرد محلی نگاه کنیم خواهیم دید مدیریت، ساخت‌وسازها باکیفیت بیشتری انجام خواهد شد. اگر این اتفاق دوباره در ایران بیفتد خواهیم دید باری از دوش دولت نیز کاسته خواهد شد.
در همین عین این عده اذعان می‌کنند: اگر قانون‌گذار وظیفه‌ای را تدارک ببیند مبتنی بر اینکه هر گونه بهره‌برداری از تمامی ساخت‌وسازها چه مسکونی چه غیرمسکونی در مرحله پایان کار با مجوز شهرداری شکل بگیرد خیلی از محدودیت‌ها و چالش‌های حوزه مسکن حل خواهد شد.
نقش دولت و شهرداری‌ها برای خانه‌دار کردن مستاجران
در این میان همواره بسیاری از کارشناسان بابیان برنامه‌های منسجم در خصوص خانه‌دار کردن مردم معتقدند: یکی از اقشاری که طی دو دهه اخیر، بیشتر آسیب را از نوسانات اقتصادی دیده‌اند، مستأجران هستند؛ هم‌اکنون نیز که سیاست بانکی کشور، به سمت کاهش نرخ سود بانکی رفته است - که تصمیم درستی در کلان اقتصاد است - این مستأجران هستند که قبل از همه قربانی می‌شوند چراکه صاحبخانه ها تمایل کمتری برای دریافت رهن و سپردن آن به بانک دارند و در عوض، اجاره نقدی ماهیانه می‌خواهند.
دولت‌ها نیز، از اصلاح طلب گرفته تا اصولگرا، هر چند برنامه‌های کج دار و مریض برای صاحبخانه شدن افراد داشته‌اند، اما هیچ‌کدام برنامه مستقیم و مدونی برای مستأجران و کاستن از بار مالی اجاره‌نشینی نداشته‌اند. بدین ترتیب مستأجران که عمدتاً از اقشار کم‌درآمد جامعه هستند، در برابر فشارهای اقتصادی مستأصل شده‌اند به‌گونه‌ای که هم‌اکنون، اغلب مستأجران با پرداخت تمام درآمد شغل اصلی‌شان به عنوان اجاره، مجبور به کار دوم و سوم یا اشتغال نفر دوم و سوم هستند. اگر بخواهیم به طور ملموس این موضوع را دریابیم کافی است بدانیم هم‌اکنون برای اجاره یک آپارتمان 130 متری در تهران پارس که منطقه‌ای متوسط نشین است، باید 100 میلیون تومان رهن و بیش از 2 میلیون تومان به عنوان اجاره ماهانه پرداخت شود. قطعاً دولت نمی‌تواند برای اجاره خانه‌های مردم، تعیین قیمت کند ولی می‌تواند در عرضه و تقاضا، ایجاد تغییر کند.
چهار پیشنهاد به دولت و شهرداری
در کلام آخر می‌توان گفت که تقریباً در همه مناطق شهر، فضاهای خالی یا بافت‌های فرسوده وجود دارد که مهیای تخریب و ساخت‌وساز هستند، دولت و شهرداری‌ها می‌توانند در این فضاها، مجتمع‌های مسکونی احداث کنند و با شرایطی به واجدین شرایط با قیمت مناسب اجاره دهند؛ مثلاً واحدهای 60 متری به کسانی که تازه ازدواج‌کرده‌اند تا 2 سال با بهای اندک اجاره داده شود و واحدهای بزرگ‌تر به نسبت متراژ به خانواده‌های بزرگ‌تر.
همچنین کارشناسان معتقدند دولت و شهرداری‌ها می‌توانند بخش خصوصی را نیز تشویق به ساخت مجتمع‌های اجاره‌ای کنند و با دادن تسهیلات و امکاناتی مانند زمین رایگان، عدم دریافت عوارض شهرداری، نگرفتن مالیات، وام کم‌بهره و ... هزینه تمام‌شده را بکاهند و در عوض از سازندگان بخواهند خانه‌ها را با شرایطی که مقرر می‌شود، اجاره دهند. در چنین فرضی، شرکت‌هایی توسط بخش خصوصی شکل می‌گیرند که کارشان ساخت/ اجاره و اداره مسکن اجاره‌ای، تحت قوانین مربوطه است که بسیار بهتر از ورود خود دولت به خانه‌سازی و اداره خانه‌های اجاره‌ای است.
اگر در هر منطقه، درصدی از نیازهای آن منطقه به مسکن اجاره‌ای، با این فرمول تأمین شود و باقیمت اندک در اختیار خانواده‌ها قرار بگیرد، هم عرضه و تقاضا مدیریت می‌شود و خود همین امر، باعث کاهش اجاره‌بهای خانه می‌شود و هم قیمت‌های اعلامی برای این واحدها -که پایین است- باعث افت و عادلانه شدن قیمت خواهد شد.
این که در کجاها و چه تعداد مسکن اجاره‌ای ساخته شود و به چه قیمتی، به چه کسانی و با چه مکانیزم شفاف و آنلاینی عرضه شود، نکاتی هستند که باید به طور جدی کارشناسی شوند ولی کلیات پیشنهاد، همین است که نوشته شد و می‌تواند تحولی در بازار اجاره مسکن به وجود آورد تا در عین حفظ حقوق مشروع و متعارف صاحب‌خانه‌ها، فشار مالی از دوش مستأجران و مخصوصاً جوانان تازه ازدواج‌کرده برداشته شود. اجرای این پیشنهاد، همچنین می‌تواند نرخ ازدواج را نیز بالاتر ببرد.
بازدید:۸۹۳
منبع: صما
لینک کپی شد
